گنجور

تصنیف‌ها

شمارهٔ ۱ - دیدم صنمی : «دیدم صنمی سروقد و روی چو ماهی» یا به‌اختصار «دیدم صنمی»، نخستین تصنیف عارف قزوینی است که سال ۱۳۱۵ ه. ق در دستگاه شور ساخته شد. شمارهٔ ۲ - آمان : به نوشتهٔ عارف در دیوانش، این تصنیف سال ۱۳۲۶ ه. ق پس از مرگ شیدا در «ورود فاتحین ملت به طهران» ساخته شده است. موسی خان معروفی هم بعداً تنظیمی از این اثر صورت داد که کمابیش مبنای اجراهای بعدی قرار گرفت. شمارهٔ ۳ - نمی‌دانم چه در پیمانه کردی : نمی دانم چه در پیمانه کردی (جانم) شمارهٔ ۴ - نکنم اگر چاره : نکنم اگر چاره دلِ هرجائی را شمارهٔ ۵ - برای افتخارالسلطنه - دختر ناصرالدین شاه : افتخار همه آفاقی و منظور منی شمارهٔ ۶ - برای تاج السلطنه - دختر ناصرالدین شاه : تو ای تاج، تاج سر خسروانی شمارهٔ ۷ - دل هوس سبزه و صحرا ندارد : به‌نوشتهٔ عارف قزوینی در دیوانش، دل هوس سبزه و صحرا ندارد هنگامی ساخته شده که شاه مخلوع، محمدعلی‌شاه به‌تحریک روس‌ها وارد گموش‌تپه شده بوده است. شمارهٔ ۸ : نه قدرت که با وی نشینم شمارهٔ ۹ - به مناسبت اخراج مورگان شوستر آمریکایی از ایران : ننگ آن خانه که مهمان ز سر خوان برود (حبیبم) شمارهٔ ۱۰ - از خون جوانان وطن لاله دمیده : عارف قزوینی در دیوان خود و در مقدمه‌ای بر این تصنیف، آورده‌است: