گنجور

شمارهٔ ۱ - دیدم صنمی

«دیدم صنمی سروقد و روی چو ماهی» یا به‌اختصار «دیدم صنمی»، نخستین تصنیف عارف قزوینی است که سال ۱۳۱۵ ه. ق در دستگاه شور ساخته شد.

عارف قزوینی دیدم صنمی را در هجده‌سالگی، قبل از آمدن به تهران به عشق دختری ارمنی به نام خانم‌بالا ساخته است.

دیدم صنمی سرو قد و روی چو ماهی
الهی تو گواهی، خدایا تو پناهی
افکند به رخسار چو مه زلف سیاهی
الهی تو گواهی، خدایا تو پناهی
گر گویم سروش، نبود سرو خرامان
این قسم شتابان، چون کبک خرامان
ور گویم گل، پیش تو گل همچو گیاهی
الهی تو گواهی، خدایا تو پناهی
این نیست مگر آینۀ لطف الهی
الهی تو گواهی، خدایا تو پناهی
صد بار گداییش به از منصب شاهی
الهی تو گواهی، خدایا تو پناهی

اطلاعات

وزن: مفعول مفاعیل مفاعیل فعولن (هزج مثمن اخرب مکفوف محذوف)
قالب شعری: مثنوی
منبع اولیه: همراهان گنجور

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

«دیدم صنمی سروقد و روی چو ماهی» یا به‌اختصار «دیدم صنمی»، نخستین تصنیف عارف قزوینی است که سال ۱۳۱۵ ه. ق در دستگاه شور ساخته شد.
هوش مصنوعی: شعر «دیدم صنمی سروقد و روی چو ماهی» که به‌طور خلاصه به «دیدم صنمی» نیز معروف است، یکی از آثار معروف عارف قزوینی است که در سال ۱۳۱۵ هجری قمری در دستگاه شور ساخته شده است.
عارف قزوینی دیدم صنمی را در هجده‌سالگی، قبل از آمدن به تهران به عشق دختری ارمنی به نام خانم‌بالا ساخته است.
هوش مصنوعی: عارف قزوینی در سن هجده سالگی، قبل از اینکه به تهران بیاید، به خاطر عشق به دختری ارمنی به نام خانم بالا، شعری ساخته است.
دیدم صنمی سرو قد و روی چو ماهی
الهی تو گواهی، خدایا تو پناهی
هوش مصنوعی: من دختری زیبا و خوش‌قد و قامت را دیدم که چهره‌اش مانند ماه می‌درخشد، پروردگارا تو شاهد این زیبایی هستی و تنها تو می‌تواند پناهگاه من باشد.
افکند به رخسار چو مه زلف سیاهی
الهی تو گواهی، خدایا تو پناهی
هوش مصنوعی: نفسش همچون ماه، زیبا و دلربا است و موی سیاهی که بر چهره‌اش افتاده، به لطف و رحمت خداوند اشاره دارد. ای خدا، تو پناه و کمک من هستی.
گر گویم سروش، نبود سرو خرامان
این قسم شتابان، چون کبک خرامان
هوش مصنوعی: اگر بگویم که نوای خوشی وجود دارد، دلیلی ندارد که سرو زیبایی با این سرعت و شتاب حرکت کند، مانند کبکی که آرام و بی‌سر و صدا راه می‌رود.
ور گویم گل، پیش تو گل همچو گیاهی
الهی تو گواهی، خدایا تو پناهی
هوش مصنوعی: اگر بگویم گل، در کنار تو گل به اندازه یک گیاه هم نمی‌شود. ای خدای من، تو شاهدی و پناه من هستی.
این نیست مگر آینۀ لطف الهی
الهی تو گواهی، خدایا تو پناهی
هوش مصنوعی: این فقط نشانی از مهربانی و لطف خداوند است، خدایا تو همواره پناه ما هستی.
صد بار گداییش به از منصب شاهی
الهی تو گواهی، خدایا تو پناهی
هوش مصنوعی: خواسته شده که درخواست کمک از خداوند، به مراتب با ارزش‌تر از مقام و قدرت دنیوی است. در واقع، ارتباط با خداوند و پناه بردن به او از هرگونه مقام و ثروتمندی مهم‌تر است.