گنجور

رسائل نثر

شمارهٔ ۱ - در تقریر دیباچه : سپاس بی‌عدّ و غایت و ستایش بی حد و نهایت آفریدگاری را جلّ جلاله و عمّ نواله که از کمال موجودات در دریای وجود شخص انسانی سفینه‌ای پردفینه پرداخت، و هر چه در اوصاف و اصناف و صور عالم مختلف دنیوی و اخروی تعبیه داشت زبده و خلاصهٔ همه در این سفینه خزینه ساخت، و در این دریا از خصوصیت وَلَقَدْ کَرَّمْنا بَنی آدم، سیر ترقی جز این سفینه را کرامت نفرمود، و به ساحل دریا جز این راه ننمود. و درود بی پایان و تحیّت فراوان از جهان‌آفرین با فراوان ستایش و آفرین بر پیشوای انبیا و مقتدای اصفیا محمد مصطفی باد که سفاین اشخاص انسانی را ملاح است و دریای بی‌منتهای حضرت سبحانی را سباح، صلوات الله علیه و علی آله الطیبین و خلفائه الراشدین و اصحابه التابعین اجمعین إلی یوم الدین. شمارهٔ ۲ - رسالهٔ نصیحة الملوک [۱-۷۵] : بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله الکافی حسب الخلایق وحده و الحمدلله علی نعمه و استزید من کرمه و اشهد ان‌لااله‌الا هو الموصوف بقدمه و اشهد ان محمداً عبده و رسوله الطاوی السموات بقدمه. شمارهٔ ۳ - رسالهٔ نصیحة الملوک [۷۶-۱۵۱] : ۷۶. اول نصیحت نزدیکان و پس آنگاه ملامت دوران. از نفس تو به تو نزدیکتر کسی نیست، تا به گفتار خود عمل نکنی در دیگران اثر نکند. شمارهٔ ۴ - رساله در عقل و عشق : سالک راه خدا پادشه ملک سخن شمارهٔ ۵ - در تربیت یکی از ملوک گوید : معلوم شد که خسرو عادل دام دولته قابل تربیت است و مستعد نصیحت. شمارهٔ ۶ - تقریرات ثلاثه : ۱. سؤال خواجه شمس الدین صاحبدیوان