حمیدالدین بلخی » سفرنامهٔ منظوم

<div class="clear-both">
<input type="text" id="findpoet" placeholder="جستجو در عناوین" size="35" value="" oninput="onInlineSearch(this.value, 'found-items', 'poem-excerpt')">
<div class="spacer" id="found-items"></div>
</div>
<br>
<p class="poem-excerpt" data-value="آغاز کتاب : باد مرو است یا نسیم سمن"><a href="/hamid/safarname/sh1">آغاز کتاب</a>: باد مرو است یا نسیم سمن</p>
<p class="poem-excerpt" data-value="حکایت نخست : وقتی اندر زمین و امر شاست؟"><a href="/hamid/safarname/sh2">حکایت نخست</a>: وقتی اندر زمین و امر شاست؟</p>
<p class="poem-excerpt" data-value="حکایت دوم : وقتی اندر سرا، و مطبخ جم"><a href="/hamid/safarname/sh3">حکایت دوم</a>: وقتی اندر سرا، و مطبخ جم</p>
<p class="poem-excerpt" data-value="پایان کتاب : مجلس او چو خلد باقی باد"><a href="/hamid/safarname/sh4">پایان کتاب</a>: مجلس او چو خلد باقی باد</p>
<div class="related-images-frame" id="cat-stats"><div class="century">
 آمار <a role="button" title="جمع شود / باز شود" class="cursor-pointer" onclick="switch_section('stats-section', 'stats-collapse-button')"><i class="notranslate info-buttons expand_circle_down" id="stats-collapse-button"></i></a>
</div>
<div id="stats-section">
<p>این آمار از میان ۳۰۴ بیت شعر موجود در گنجور از اشعار این بخش استخراج شده است.</p>
<div class="notice">
<p>توجه فرمایید که این آمار به دلایلی از قبیل وجود چند نسخه از آثار شعرا در سایت (مثل آثار خیام) و همینطور یک بیت محسوب شدن مصرع‌های بند قالبهای ترکیبی مثل مخمس‌ها تقریبی و حدودی است و افزونگی دارد.</p>
<p>آمار همهٔ شعرهای گنجور را <a href="/vazn">اینجا</a> ببینید.</p>
<p>وزن‌یابی دستی در بیشتر موارد با ملاحظهٔ تنها یک مصرع از شعر صورت گرفته و امکان وجود اشکال در آن (مخصوصاً اشتباه در تشخیص وزنهای قابل تبدیل از قبیل وزن مثنوی مولوی به جای وزن عروضی سریع مطوی مکشوف) وجود دارد. وزن‌یابی ماشینی نیز که جدیداً با استفاده از امکانات <a href="http://www.sorud.info/">تارنمای سرود</a> اضافه شده بعضاً خطا دارد. برخی از بخشها شامل اشعاری با بیش از یک وزن هستند که در این صورت عمدتاً وزن ابیات آغازین و برای بعضی منظومه‌ها وزن غالب منظومه به عنوان وزن آن بخش منظور شده است.</p>
</div>
<table>
<tr class="h">
<td class="c1">ردیف</td>
<td class="c2">وزن</td>
<td class="c3">تعداد ابیات</td>
<td class="c4">درصد از کل</td>
</tr>
<tr class="e">
<td class="c1">۱</td>
<td class="c2"><a href="/simi/?v=%D9%81%D8%B9%D9%84%D8%A7%D8%AA%D9%86%20%D9%85%D9%81%D8%A7%D8%B9%D9%84%D9%86%20%D9%81%D8%B9%D9%84%D9%86%20%28%D8%AE%D9%81%DB%8C%D9%81%20%D9%85%D8%B3%D8%AF%D8%B3%20%D9%85%D8%AE%D8%A8%D9%88%D9%86%29&amp;a=162&amp;c=2872">فعلاتن مفاعلن فعلن (خفیف مسدس مخبون)</a></td>
<td class="c3">۳۰۴</td>
<td class="c4">۱۰۰٫۰۰</td>
</tr>
</table>
<p>آمار ابیات برچسب‌گذاری شدهٔ این بخش با قالب شعری در گنجور به شرح زیر است:</p>
<table>
<tr class="h">
<td class="c1">ردیف</td>
<td class="c2">قالب شعری</td>
<td class="c3">تعداد ابیات</td>
<td class="c4">درصد از کل</td>
</tr>
<tr class="e">
<td class="c1">۱</td>
<td class="c2"><a href="/simi/?f=3&amp;a=162&amp;c=2872">مثنوی</a></td>
<td class="c3">۲۹۹</td>
<td class="c4">۹۸٫۳۶</td>
</tr>
<tr>
<td class="c1">۲</td>
<td class="c2"><a href="/simi/?f=7&amp;a=162&amp;c=2872">غزل/قصیده/قطعه</a></td>
<td class="c3">۵</td>
<td class="c4">۱٫۶۴</td>
</tr>
</table>
</div>
</div>


قاضی حمیدالدین ابوبکر بن عُمَر بن محمود بلخی (درگذشتهٔ ۵۵۹ هجری قمری)، ادیب، شاعر، و نویسندهٔ کتاب مقامات حمیدی است.
حمیدالدین در شهر بلخ می‌زیست و در آنجا سمت قاضی‌القضاتی داشت. انوری ابیوَردی قطعات و قصایدی در مدح قاضی حمیدالدین دارد. هم او بود که در داستان هجوِ بلخ و غوغای عوام در آن شهر، به انوری پناه داد.
مشهورترین اثر او «مَقاماتِ حمیدی» که از یک مقدمه، ۲۴ مقامه و یک خاتمه تشکیل شده‌است، از جمله نثرهای مصنوع قرن ششم هجری است که انواع صنایع ادبی به وفور در آن به کار رفته‌است.
مقامات حمیدی بلافاصله پس از تألیف در سال ۵۵۱ هجری قمری شهرتی به‌دست‌آورد؛ آن چنان که در کتاب چهارمقاله، نوشتهٔ نظامی عروضی، در شمار کتابهایی که قرائت آن برای دبیران و مترسلان لازم است یاد شده است.
سفرنامهٔ منظوم حمیدالدین بلخی به همت وبگاه گنجینهٔ فارسی و با استفاده از مقالهٔ سفرنامه منظوم بلخ/ قاضی حمیدالدین عمر‏بن محمود بلخی؛ مصحح: سید عباس رستاخیز؛ مقدمه: سید علی نقی میرحسینی به گنجور اضافه شده است. 

<p>قاضی حمیدالدین ابوبکر بن عُمَر بن محمود بلخی (درگذشتهٔ ۵۵۹ هجری قمری)، ادیب، شاعر، و نویسندهٔ کتاب مقامات حمیدی است.</p>
<p>حمیدالدین در شهر بلخ می&zwnj;زیست و در آنجا سمت قاضی&zwnj;القضاتی داشت. انوری ابیوَردی قطعات و قصایدی در مدح قاضی حمیدالدین دارد. هم او بود که در داستان هجوِ بلخ و غوغای عوام در آن شهر، به انوری پناه داد.</p>
<p>مشهورترین اثر او &laquo;مَقاماتِ حمیدی&raquo; که از یک مقدمه، ۲۴ مقامه و یک خاتمه تشکیل شده&zwnj;است، از جمله نثرهای مصنوع قرن ششم هجری است که انواع صنایع ادبی به وفور در آن به کار رفته&zwnj;است.</p>
<p>مقامات حمیدی بلافاصله پس از تألیف در سال ۵۵۱ هجری قمری شهرتی به&zwnj;دست&zwnj;آورد؛ آن چنان که در کتاب چهارمقاله، نوشتهٔ نظامی عروضی، در شمار کتابهایی که قرائت آن برای دبیران و مترسلان لازم است یاد شده است.</p>
<p>سفرنامهٔ منظوم حمیدالدین بلخی <a href="https://ganjinefarsi.com/Library?bid=3281">به همت وبگاه گنجینهٔ فارسی</a> و با استفاده از مقالهٔ <a href="https://www.ical.ir/ical/fa/Content/4_artmajles1/%D8%B3%D9%81%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87-%D9%85%D9%86%D8%B8%D9%88%D9%85-%D8%A8%D9%84%D8%AE-%D9%82%D8%A7%D8%B6%DB%8C-%D8%AD%D9%85%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86-%D8%B9%D9%85%D8%B1%D8%A8%D9%86-%D9%85%D8%AD%D9%85%D9%88%D8%AF-%D8%A8%D9%84%D8%AE%DB%8C-%D9%85%D8%B5%D8%AD%D8%AD-%D8%B3%DB%8C%D8%AF-%D8%B9%D8%A8%D8%A7%D8%B3-%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D8%AE%DB%8C%D8%B2-%D9%85%D9%82%D8%AF%D9%85%D9%87-%D8%B3%DB%8C%D8%AF-%D8%B9%D9%84%DB%8C-%D9%86%D9%82%DB%8C-%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86%DB%8C1988">سفرنامه منظوم بلخ/ قاضی حمیدالدین عمر&rlm;بن محمود بلخی؛ مصحح: سید عباس رستاخیز؛ مقدمه: سید علی نقی میرحسینی </a> به گنجور اضافه شده است.</p>