گنجور

غزل شمارهٔ ۹۵۹

لنگر از صاحبدلان، شوخی ز خوبان خوشنماست
از هدف استادگی، از تیر جولان خوشنماست
صحبت نیکان بود مشاطه بدگوهران
خار تا بر دور گل باشد، چو مژگان خوشنماست
تیغ جان بخش تو شد آب از حجاب کشتگان
از کریمان معذرت در وقت احسان خوشنماست
ریزش پنهان به سایل، عمر جاویدان دهد
پرده ظلمت به روی آب حیوان خوشنماست
از بزرگان ترک اسباب تکلف عیب نیست
در بساط آسمان ابر پریشان خوشنماست
مد احسان را دو چندان می کند روی گشاد
خنده برق از سحاب گوهر افشان خوشنماست
رشته لعل است در کوه بدخشان خار و خس
شمع ماتم بر سر خاک شهیدان خوشنماست
از بزرگان روی دل صائب به خردان عیب نیست
دل به دست آوردن مور از سلیمان خوشنماست

اطلاعات

وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مثمن محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

لنگر از صاحبدلان، شوخی ز خوبان خوشنماست
از هدف استادگی، از تیر جولان خوشنماست
هوش مصنوعی: دریافتن عشق و دوستی از دل‌های بزرگ و بی‌آلایش بهتر است، و رویا و زیبایی‌هایی که از خوبان می‌بینیم، نشان‌دهنده هدف و استقامت است. زیبایی در حرکت و جستجو هم به نوعی در تلاش برای رسیدن به مقاصد عالی است.
صحبت نیکان بود مشاطه بدگوهران
خار تا بر دور گل باشد، چو مژگان خوشنماست
هوش مصنوعی: صحبت نیکان مانند آرایشگری است که به زیبایی گل‌ها می‌پردازد و کسانی که ذات خوبی ندارند، مانند خارهایی هستند که دور گل را فرا گرفته‌اند. این بیت به ما یادآوری می‌کند که صحبت با افراد خوب و با نیت خیر، باعث زیبایی و جذابیت محیط می‌شود، درست مانند مژه‌های خوش‌نما که چهره را زیباتر می‌کنند.
تیغ جان بخش تو شد آب از حجاب کشتگان
از کریمان معذرت در وقت احسان خوشنماست
هوش مصنوعی: تیغی که جان می‌بخشد تو، مانند آبی است که از پرده‌ای بیرون آمده است و کسانی که جان داده‌اند، از بزرگواران عذرخواهی می‌کنند، زیرا در زمان مهربانی و احسان، زیبایی و ظرافت بیشتری دارد.
ریزش پنهان به سایل، عمر جاویدان دهد
پرده ظلمت به روی آب حیوان خوشنماست
هوش مصنوعی: بارش ناپیدا و آرام به سرازیر شدن آب زندگی می‌بخشد، و پوشش تاریکی که بر سطح آب زیبا جلوه می‌کند، به آن حالتی خاص می‌دهد.
از بزرگان ترک اسباب تکلف عیب نیست
در بساط آسمان ابر پریشان خوشنماست
هوش مصنوعی: از بزرگواران، استفاده از وسایل زحمت و تکلف عیبی ندارد، مانند اینکه در آسمان ابرهای زیبا و پراکنده وجود داشته باشد.
مد احسان را دو چندان می کند روی گشاد
خنده برق از سحاب گوهر افشان خوشنماست
هوش مصنوعی: زمانی که شخصی با لبخندی دلنشین و گشاده رویی به دیگران می‌نگرد، احسان و خوبی‌های او را دوچندان می‌کند. لبخند او مانند رعد و برق در آسمان، زیبا و دل‌نواز است و می‌تواند به شکلی دل‌انگیز، گوهری از صفا و محبت را منتشر کند.
رشته لعل است در کوه بدخشان خار و خس
شمع ماتم بر سر خاک شهیدان خوشنماست
هوش مصنوعی: در کوهستان بدخشان، رنگ لعل زیبایی همچون رشته‌ای در میان خار و گیاهان بی‌ارزش جلوه‌گری می‌کند و شمع ماتم بر سر خاک شهیدان، روزگار و یاد آن‌ها را زینت می‌بخشد.
از بزرگان روی دل صائب به خردان عیب نیست
دل به دست آوردن مور از سلیمان خوشنماست
هوش مصنوعی: از بزرگان دل صائب همچون مور، به دست آوردن دل خردان عیب ندارد، چرا که این کار به زیبایی دستیابی مور به قدرت سلیمان است.

خوانش ها

غزل شمارهٔ ۹۵۹ به خوانش عندلیب