گنجور

غزل شمارهٔ ۹۵۷

خاکساری برگ عیش خاطر آگاه ماست
چون گهر گرد یتیمی خاک بازیگاه ماست
نیست از گرد خودی در کاروان ما اثر
هر که پیش افتاده است از خویشتن همراه ماست
زین چمن چون سرو دامان تعلق چیده ایم
خار را خون در جگر از دامن کوتاه ماست
چون دم شمشیر از سختی نگردانیم روی
می شود سنگ فسان، سنگی اگر در راه ماست
از قمار عشق، ما را پاکبازی مطلب است
نیست غیر از نقش کم، نقشی که خاطرخواه ماست
غافلیم از جانِ بی‌تقصیر در زندان تن
یوسف مصر از فرامُش‌گشتگان چاهِ ماست
مطلب از ته کردن زانوست تحصیل شکست
ورنه معلومات عالم در دل آگاه ماست
نیست صائب ناله ما همچو بلبل بی اثر
گوش گل خونین جگر از ناله جانکاه ماست

اطلاعات

وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مثمن محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

خاکساری برگ عیش خاطر آگاه ماست
چون گهر گرد یتیمی خاک بازیگاه ماست
هوش مصنوعی: ما به خاکی افتخار می‌کنیم که نشانگر خوشی‌ها و لذت‌های ماست، مانند گوهری که دور یتیمی می‌چرخد و نماد بازی و زندگی ماست.
نیست از گرد خودی در کاروان ما اثر
هر که پیش افتاده است از خویشتن همراه ماست
هوش مصنوعی: در کاروان ما، هیچ نشانه‌ای از خودخواهی وجود ندارد. هر کسی که جلوتر رفته، به خاطر ارتباطش با ما و همنشینی با ماست.
زین چمن چون سرو دامان تعلق چیده ایم
خار را خون در جگر از دامن کوتاه ماست
هوش مصنوعی: در این چمن، مانند سروی، بر زیبایی‌ها و خوشی‌ها تکیه کرده‌ایم. اما واقعیات زندگی باعث زخم و درد در دل ما شده و احساس می‌کنیم که در کاستی‌ها و نداشتن‌ها غرق شده‌ایم.
چون دم شمشیر از سختی نگردانیم روی
می شود سنگ فسان، سنگی اگر در راه ماست
هوش مصنوعی: اگر در برابر دشواری‌ها و مشکلات مقاومت نکنیم، حتی سنگ‌های بزرگ نیز به مانع تبدیل می‌شوند و در مسیر ما قرار می‌گیرند.
از قمار عشق، ما را پاکبازی مطلب است
نیست غیر از نقش کم، نقشی که خاطرخواه ماست
هوش مصنوعی: در بازی عشق، ما فقط باید به سادگی و صداقت بپردازیم و به چیزی فراتر از احساسات راستین اهمیت ندهیم. تنها چیزی که برای ما مهم است، همان احساسی است که به آن دل بسته‌ایم.
غافلیم از جانِ بی‌تقصیر در زندان تن
یوسف مصر از فرامُش‌گشتگان چاهِ ماست
هوش مصنوعی: ما از جان بی‌گناهی که در زندان جسمی مثل یوسف در مصر گرفتار است غافل هستیم و این جان، فراموش‌شده‌ای است که در چاه وجود ما اسیر شده است.
مطلب از ته کردن زانوست تحصیل شکست
ورنه معلومات عالم در دل آگاه ماست
هوش مصنوعی: معنا این است که باید در تلاش و کوشش خود، عمیق و جدی باشیم و صرفاً به دانسته‌های خود اکتفا نکنیم. اگر به طور واقعی به یادگیری بپردازیم و زحمت بکشیم، به موفقیت خواهیم رسید. دانسته‌های دیگران در دل ما وجود دارد، اما برای پیشرفت واقعی باید خود را به چالش بکشیم و تلاش کنیم.
نیست صائب ناله ما همچو بلبل بی اثر
گوش گل خونین جگر از ناله جانکاه ماست
هوش مصنوعی: ناله‌های ما مانند ناله‌های بلبل برای گل بی‌فایده است، اما دل خونین ما از این درد و ناله‌های عمیق پر شده است.

خوانش ها

غزل شمارهٔ ۹۵۷ به خوانش عندلیب

حاشیه ها

1399/06/03 16:09
مظفر محمدی الموتی خشکچالی

مصرع دوم «ز» باید تبدیل به «از» شود:
غافلیم از جان بی‌تقصیر، در زندان تن / یوسف مصر، «از» فرامش گشتگان چاه ماست