گنجور

غزل شمارهٔ ۸۱۹

در قلزم می همچو حباب است دل ما
از خانه به دوشان شراب است دل ما
موقوف نسیمی است ز هم ریختن ما
چون برگ خزان پا به رکاب است دل ما
سطری است ز پیشانی ما راز دو عالم
بی پرده تر از عالم آب است دل ما
از جنبش مهدست گرانخوابی اطفال
از گردش افلاک به خواب است دل ما
چون تیغ برهنه است چو افتد به سرش کار
هر چند که در زیر نقاب است دل ما
اینجا که منم قیمت دل هر دو جهان است
آنجا که تویی در چه حساب است دل ما
هر چند که در هر چمن آتش نفسی هست
صائب ز نوای تو کباب است دل ما

اطلاعات

وزن: مفعول مفاعیل مفاعیل فعولن (هزج مثمن اخرب مکفوف محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

در قلزم می همچو حباب است دل ما
از خانه به دوشان شراب است دل ما
هوش مصنوعی: دل ما همچون حبابی در دریا است و از خانه به دوشان پر از شراب و شادی است.
موقوف نسیمی است ز هم ریختن ما
چون برگ خزان پا به رکاب است دل ما
هوش مصنوعی: دل ما مانند برگ‌های خزان در حالتی است که به خاطر وزش نسیم، در هم ریخته و ناپایدار است. این حالت حاکی از عدم استحکام و وضعیت ناپایدار احساسات ماست.
سطری است ز پیشانی ما راز دو عالم
بی پرده تر از عالم آب است دل ما
هوش مصنوعی: ما در چهره‌مان رازهای دو دنیا را آشکارتر از آب نشان می‌دهیم و دل‌مان از همه چیز صافی و روشن‌تر است.
از جنبش مهدست گرانخوابی اطفال
از گردش افلاک به خواب است دل ما
هوش مصنوعی: حرکت مهد کودک باعث خواب آلودگی بچه‌ها شده و دل ما هم به خاطر چرخش آسمان‌ها در خواب است.
چون تیغ برهنه است چو افتد به سرش کار
هر چند که در زیر نقاب است دل ما
هوش مصنوعی: وقتی که مشکل یا چالشی پیش می‌آید، قلب ما هرچند که در حالت پنهان باشد، به مانند شمشیری برهنه آشکار می‌شود.
اینجا که منم قیمت دل هر دو جهان است
آنجا که تویی در چه حساب است دل ما
هوش مصنوعی: این جا که من هستم، ارزش دل هر دو عالم به حساب می‌آید، اما جایی که تو هستی، ارزش دل ما به چه می‌ارزد؟
هر چند که در هر چمن آتش نفسی هست
صائب ز نوای تو کباب است دل ما
هوش مصنوعی: اگر چه در هر چمن و گلستانی روحیه‌ای وجود دارد، اما صدای تو باعث می‌شود دل ما بسوزد و مانند کباب گردد.

خوانش ها

غزل شمارهٔ ۸۱۹ به خوانش عندلیب

حاشیه ها

1401/04/12 00:07
احمدکریمی

اینجا که منم قیمت دل هر دو جهان است

آنجا که تویی در چه حساب است دل ما

این بیت به قول یک دوستی، درموردش هم میشود برداشت عارفانه کرد هم عاشقانه و هم اخلاقی. از منظر صائب در این شعر  «همه چیزِ دل بر تار مویی بند است».