صائب تبریزیغزل شمارهٔ ۶۸۵۵
ز برگریز، دل بی قرار ازان داری
که غافلی ز بهاری که در خزان داری
برآوری ز گریبان رستگاری سر
اگر ز دامن شبها خط امان داری
جوی غم تو ندارد جهان بی پروا
چرا تو بیهده چندین غم جهان داری؟
سپهر سایه جان بلند پایه توست
چرا ز سایه حذر همچو کودکان داری؟
مکن به مشورت نفس زن صفت کاری
اگر ز مردی و مردانگی نشان داری
سفینه ای به کف آر از شکست خود چون موج
درین محیط اگر رغبت کران داری
زبان شکر تو چون سبزه در ته سنگ است
ولی به وقت شکایت دو صد زبان داری
ز کیمیای قناعت نگشت چشم تو سیر
عبث غنا طمع از نعمت جهان داری
برات رزق تو بر آسمان نوشته خدای
عبث توقع رزق از زمینیان داری
ز آستانه دل پا برون منه صائب
اگر هوای تماشای لامکان داری
اطلاعات
وزن: مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن (مجتث مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
ز برگریز، دل بی قرار ازان داری
که غافلی ز بهاری که در خزان داری
هوش مصنوعی: دل بی‌قرار تو نگران چیزی است که خودت از آن غافلی، در حالی که هنوز زیبایی‌ها و شادابی بهاری را در دل خزان خود داری.
برآوری ز گریبان رستگاری سر
اگر ز دامن شبها خط امان داری
هوش مصنوعی: اگر به دنبال نجات و رهایی هستی، باید از چنگال تاریکی‌ها و شبها رهایی یابی.
جوی غم تو ندارد جهان بی پروا
چرا تو بیهده چندین غم جهان داری؟
هوش مصنوعی: دنیا برای نگرانی تو اهمیتی ندارد، پس چرا تو این همه بی‌دلیل غم و اندوه را به دوش می‌کشی؟
سپهر سایه جان بلند پایه توست
چرا ز سایه حذر همچو کودکان داری؟
هوش مصنوعی: آسمان، سایه‌ای از روح بلند و بزرگ توست. پس چرا مانند کودکان از سایه می‌ترسی و فرار می‌کنی؟
مکن به مشورت نفس زن صفت کاری
اگر ز مردی و مردانگی نشان داری
هوش مصنوعی: هرگز در کارهای مهم به نفس خود مشورت نکن، مگر اینکه نشانه‌ای از مردانگی و مروت در خود داری.
سفینه ای به کف آر از شکست خود چون موج
درین محیط اگر رغبت کران داری
هوش مصنوعی: کشتی‌ای به دست بگیر که از شکست‌هایت نترسی، چون موج در این دریا، اگر تمایل داری به ساحل برسی.
زبان شکر تو چون سبزه در ته سنگ است
ولی به وقت شکایت دو صد زبان داری
هوش مصنوعی: زبان شیرین تو مانند سبزه‌ای است که در زیر سنگی مخفی شده است، اما وقتی ناراحت می‌شوی، چندین زبان شکایت از تو بیرون می‌آید.
ز کیمیای قناعت نگشت چشم تو سیر
عبث غنا طمع از نعمت جهان داری
هوش مصنوعی: با بهره‌گیری از جادوی قناعت، چشمان تو هرگز از بیهودگی ثروت سیر نخواهد شد و نباید به نعمت‌های دنیا طمع ورزی.
برات رزق تو بر آسمان نوشته خدای
عبث توقع رزق از زمینیان داری
هوش مصنوعی: روزی تو در آسمان تعیین شده است، پس دیگر چرا از انسان‌ها انتظار رزق داری؟
ز آستانه دل پا برون منه صائب
اگر هوای تماشای لامکان داری
هوش مصنوعی: از درگاه دل خارج نشو صائب، اگر آرزوی دیدن مکان‌های بی‌نهایت را داری.