گنجور

غزل شمارهٔ ۶۸۱۵

تا کی از خواب گران پرده دولت سازی؟
چشمه خضر نهان در دل ظلمت سازی
خلوت گور ترا جنت دربسته شود
گر درین نشائه به تنهایی و عزلت سازی
صد در فیض به روی تو گشایند از غیب
سینه را گر سپر سنگ ملامت سازی
می شود خاک شکرزار تو بی دیده شور
گر تو چون مور به اکسیر قناعت سازی
مشت خونی که بود حق سرشک سحری
چند گلگونه رخسار خجالت سازی؟
رشته ای را که توان ساخت کمند وحدت
حیف باشد که تو شیرازه صحبت سازی
در قیامت گل بی خار تو خواهد گردید
پشت دستی که تو زخمی ز ندامت سازی
تو که از دیدن گل می روی از خود صائب
به ازان نیست که از دور به نکهت سازی

اطلاعات

وزن: فعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن (رمل مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

تا کی از خواب گران پرده دولت سازی؟
چشمه خضر نهان در دل ظلمت سازی
هوش مصنوعی: چقدر از خواب عمیق و بی‌خبر بودن دست برداری و به دنبال خوشبختی و موفقیت بری؟ در دل تاریکی، برکت و زندگی جاودانه‌ای نهفته است که باید آن را جستجو کنی.
خلوت گور ترا جنت دربسته شود
گر درین نشائه به تنهایی و عزلت سازی
هوش مصنوعی: اگر در این دنیا تنهایی و دوری از دیگران را انتخاب کنی، در آن‌سوی مرگ، آرامش و بهشت تو به شکل یک گور خالی خواهد بود.
صد در فیض به روی تو گشایند از غیب
سینه را گر سپر سنگ ملامت سازی
هوش مصنوعی: اگر در دنیا به خاطر نامهربانی‌ها و سختی‌ها دچار مشکل شوی، باید بدانی که درهای رحمت و نعمت به روی تو باز خواهد شد. حتی اگر در دل باری از ملامت و مشکلات داشته باشی، به کمک ایمان و صبر می‌توانی از آن ها عبور کنی.
می شود خاک شکرزار تو بی دیده شور
گر تو چون مور به اکسیر قناعت سازی
هوش مصنوعی: اگر تو مانند موری که به جستجوی نعمت‌هاست، قناعت و بسندگی را در خود پرورش دهی، حتی خاک شکرزار تو نیز با چشم شور و شوق نگریسته می‌شود.
مشت خونی که بود حق سرشک سحری
چند گلگونه رخسار خجالت سازی؟
هوش مصنوعی: این بیت به تصویر کشیدن حالتی است که فردی با مشاهده زیبایی یا جذابیتی خاص، احساس شرمندگی و خجالت را تجربه می‌کند. دست خود را با خون به خاطر دلشکستگی یا غم توصیف کرده و به زیبایی‌هایی که به آن‌ها می‌نگرد، همچون گل‌های رنگارنگ اشاره می‌کند. این احساس به نوعی نشان‌دهنده تضاد بین زیبایی و دردهای درونی است.
رشته ای را که توان ساخت کمند وحدت
حیف باشد که تو شیرازه صحبت سازی
هوش مصنوعی: این جمله می‌گوید که اگر بتوانی یک پیوند و همبستگی عمیق و معنادار ایجاد کنی، این کار بسیار ارزشمندی است و درست نیست که از آن غافل شوی یا به صرف صحبت‌های بی‌محتوا بپردازی.
در قیامت گل بی خار تو خواهد گردید
پشت دستی که تو زخمی ز ندامت سازی
هوش مصنوعی: در روز قیامت، گل بی‌خار تو نمایان خواهد شد، به پشت دستی که تو با افسوس و پشیمانی زخمی‌اش کرده‌ای.
تو که از دیدن گل می روی از خود صائب
به ازان نیست که از دور به نکهت سازی
هوش مصنوعی: تو که از زیبایی گل لذت می‌بری، بدان که این لذت بیشتر است از این که فقط به بوی خوش آن از دور گوش فرا دهی.