صائبغزل شمارهٔ ۶۶۹۸
نیست اکسیری به عالم بهتر از افتادگی
قطره ناچیز گردد گوهر از افتادگی
از تواضع افسر خورشید زرین گشته است
کم نمی گردد فروغ گوهر از افتادگی
خصم سرکش را به نرمی می توان خاموش کرد
پست سازد شعله را خاکستر از افتادگی
می تواند یک نفس آفاق را تسخیر کرد
هر که چون پرتو کند بال و پر از افتادگی
از برای پرتو خود مهر می کرد اختیار
رتبه ای می بود اگر بالاتر از افتادگی
رتبه افتادگی این بس که شاهان جا دهند
سایه بال هما را بر سر از افتادگی
بر سر شاهان عالم می تواند پا گذاشت
هر که چون خورشید سازد افسر از افتادگی
خصم بالا دست را خواهی اگر عاجز کنی
هیچ فنی نیست صائب بهتر از افتادگی
اطلاعات
وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مثمن محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
نیست اکسیری به عالم بهتر از افتادگی
قطره ناچیز گردد گوهر از افتادگی
هوش مصنوعی: هیچ چیز در دنیا ارزشمندتر از فروتنی نیست؛ حتی اگر قطره‌ای ناچیز باشد، با فروتنی می‌تواند به جواهر تبدیل شود.
از تواضع افسر خورشید زرین گشته است
کم نمی گردد فروغ گوهر از افتادگی
هوش مصنوعی: به خاطر تواضع و فروتنی‌ات، شکوه و جلالت به اندازه‌ای افزایش یافته که مانند افسر خورشید درخشان شده است؛ اما این باعث نمی‌شود که نور و ارزش تو کمتر شود.
خصم سرکش را به نرمی می توان خاموش کرد
پست سازد شعله را خاکستر از افتادگی
هوش مصنوعی: میتوان با نرمی و مدارا، دشمنت سرکش را آرام کرد؛ چون به خاکستر نشاندن شعله، نیاز به فروتنی و خضوع دارد.
می تواند یک نفس آفاق را تسخیر کرد
هر که چون پرتو کند بال و پر از افتادگی
هوش مصنوعی: هر کسی که مانند پرتوهای نور پر و بالی بدون ضعف و کاستی داشته باشد، می‌تواند با یک نفس به تسخیر آفاق و جهان بپردازد.
از برای پرتو خود مهر می کرد اختیار
رتبه ای می بود اگر بالاتر از افتادگی
هوش مصنوعی: به خاطر نور و تابش خود، خورشید مقام و ارزشی را انتخاب می‌کند که اگر از موقعیت پایین‌تر بالاتر باشد، این انتخاب به بار می‌آید.
رتبه افتادگی این بس که شاهان جا دهند
سایه بال هما را بر سر از افتادگی
هوش مصنوعی: این شعر به بیان تواضع و افتادگی می‌پردازد و این‌گونه میتوان گفت: مقام و ارزش فرد به حدی است که حتی پادشاهان نیز سایه‌ای از او را بر سر خود احساس می‌کنند، نشان دهنده اهمیت و بزرگی اوست. این تصویر نشان‌دهنده آن است که با وجود مقام و عظمت، فردی که در تواضع و افتادگی زندگی می‌کند، به گونه‌ای تأثیرگذار است که دیگران به او ارج می‌نهند.
بر سر شاهان عالم می تواند پا گذاشت
هر که چون خورشید سازد افسر از افتادگی
هوش مصنوعی: هر کسی که مانند خورشید، با تواضع و فروتنی رفتار کند، می‌تواند به مقام و منزلت بالایی برسد و بر سر پادشاهان عالم قرار گیرد.
خصم بالا دست را خواهی اگر عاجز کنی
هیچ فنی نیست صائب بهتر از افتادگی
هوش مصنوعی: اگر می‌خواهی بر رقیب قوی خود غلبه کنی و او را شکست بدهی، نیازی به هنر و ترفند خاصی نیست. صائب نشان می‌دهد که گاهی تواضع و فروتنی می‌تواند از هر فن و مهارتی موثرتر باشد.