غزل شمارهٔ ۶۶۵
هزار حیف که گل کرد بینوایی ما
به چشم آبله آمد برهنه پایی ما
ز چرب نرمی ما دشمنان دلیر شدند
خمیر مایه غم گشت مومیایی ما
چراغ دیده روزن ز خانه درگیرد
به آفتاب رسیده است روشنایی ما
ز دامن نظر اهل عشق پاکترست
زمین میکده از فیض پارسایی ما
به جامه گل رعنا به بوستان آید
گل عذار تو و چهره حنایی ما
نشسته است چنان نقش ما در آن درگاه
که آفتاب بود داغ جبهه سایی ما
تو پا به دامن منزل بکش، که تا دامن
هزار مرحله دارد شکسته پایی ما
ز هاله ماه شود در ته سپر پنهان
اگر بلند شود آه بینوایی ما
کجاست گوش سخن کش در انجمن صائب؟
که جوش کرد شراب سخنسرایی ما
اطلاعات
وزن: مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن (مجتث مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکیدرج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
هزار حیف که گل کرد بینوایی ما
به چشم آبله آمد برهنه پایی ما
هوش مصنوعی: چه حسرتی که بیچارگی ما مانند گل در جلوهای زیبا نمایان شده است، در حالی که چشمان ما را زخم زده و برهنگی و بیپاییمان را نشان میدهد.
ز چرب نرمی ما دشمنان دلیر شدند
خمیر مایه غم گشت مومیایی ما
هوش مصنوعی: به خاطر نرمی و لطافت ما، دشمنان جسور و شجاع شدند و این لطافت به مایهای برای غم و اندوه ما تبدیل شده است.
چراغ دیده روزن ز خانه درگیرد
به آفتاب رسیده است روشنایی ما
هوش مصنوعی: نور چشم ما از دریچه خانه به بیرون میتابد و این روشنایی نشان میدهد که به آفتاب رسیدهایم.
ز دامن نظر اهل عشق پاکترست
زمین میکده از فیض پارسایی ما
هوش مصنوعی: زمین میکده به خاطر نعمت پرهیزگاری ما، از دامن نگاه عاشقان، پاکتر است.
به جامه گل رعنا به بوستان آید
گل عذار تو و چهره حنایی ما
هوش مصنوعی: در باغ، گلهای زیبا و خوشبو به چشم میخورند و چهره دلربای تو مانند رنگ حنا، جلوهای خاص و دلنشین دارد.
نشسته است چنان نقش ما در آن درگاه
که آفتاب بود داغ جبهه سایی ما
هوش مصنوعی: در آن مکان، چنان تصویر ما جا گرفته است که مانند تابش آفتاب، سایهای بر سر ما افکنده و ما را تحت تأثیر خود قرار داده است.
تو پا به دامن منزل بکش، که تا دامن
هزار مرحله دارد شکسته پایی ما
هوش مصنوعی: تو به خانه ما بیا و قدم بگذار، زیرا دامن این خانه پر از مراحل و پیچیدگیهایی است که نشان از شکست و ناتوانی ما دارد.
ز هاله ماه شود در ته سپر پنهان
اگر بلند شود آه بینوایی ما
هوش مصنوعی: اگر ماه در آسمان با نور خود در ته سپر پنهان شود، به هنگام بلند شدن، آه و نالهی ما همچنان شنیده میشود.
کجاست گوش سخن کش در انجمن صائب؟
که جوش کرد شراب سخنسرایی ما
هوش مصنوعی: کجا کسی است که با دقت به سخنان ما گوش دهد در جمع ما؟ چون ما امروزه به شدت تحت تأثیر و سرمستی سخن گفتن هستیم.

صائب