گنجور

غزل شمارهٔ ۶۶۲۴

کی بخت خفته وا کند از کار ما گره؟
از رشته هیچ کس نگشاید به پا گره
از ناخن هلال طرب وا نمی شود
عهدی که بسته است به ابروی ما گره
در دل هزار مطلب و یارای حرف نه
صد عقده بیش دارم و دست از قفا گره
با سخت گیری فلک سفله چون کنیم؟
با ناخن شکسته چه سازیم با گره؟
ناخن نماند در سر انگشت شانه را
در زلف و کاکل تو همان جابجا گره
از ابروی تو چین به دم تیغ تکیه زد
از کاکلت فتاد به دام بلا گره
تا چند سایه بر سر این ناکسان کند؟
ای کاش می فتاد به بال هما گره!

اطلاعات

وزن: مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن (مضارع مثمن اخرب مکفوف محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

کی بخت خفته وا کند از کار ما گره؟
از رشته هیچ کس نگشاید به پا گره
هوش مصنوعی: کی می‌تواند بخت خوابیده را بیدار کند و مشکل ما را حل کند؟ هیچ‌کس نیست که بتواند این گره را باز کند.
از ناخن هلال طرب وا نمی شود
عهدی که بسته است به ابروی ما گره
هوش مصنوعی: ناخن هلالی شادابی و خوشحالی را نشان می‌دهد، اما این شادی نمی‌تواند عهد و پیمانی را که به ابروی ما مربوط است از بین ببرد. این ابرو و آن عهد به گونه‌ای به هم گره خورده‌اند که جدا شدنشان ممکن نیست.
در دل هزار مطلب و یارای حرف نه
صد عقده بیش دارم و دست از قفا گره
هوش مصنوعی: در دل من هزاران فکر و اندیشه وجود دارد و نمی‌توانم همه آن‌ها را بیان کنم. فقط به اندازه‌ای که در درونم گره‌خورده، احساسات و مشکلات دارم و نمی‌توانم از آن‌ها رها شوم.
با سخت گیری فلک سفله چون کنیم؟
با ناخن شکسته چه سازیم با گره؟
هوش مصنوعی: چطور می‌توانیم با بی‌رحمی و سختی‌های زندگی مقابله کنیم؟ وقتی که ابزار و امکانات ما هم ناقص و آسیب‌دیده هستند، چطور می‌توانیم کاری انجام دهیم؟
ناخن نماند در سر انگشت شانه را
در زلف و کاکل تو همان جابجا گره
هوش مصنوعی: ناخن‌ها بر روی سر انگشتان باقی نمانده و در زلف و موهای تو به هم گره خورده‌اند.
از ابروی تو چین به دم تیغ تکیه زد
از کاکلت فتاد به دام بلا گره
هوش مصنوعی: از ابروی تو، کمانی به شکل تیغ شکل گرفته که در آن، زیبایی و خطر به هم آمیخته است. موهای تو همچون تله‌ای هستند که انسان را به دام می‌اندازند.
تا چند سایه بر سر این ناکسان کند؟
ای کاش می فتاد به بال هما گره!
هوش مصنوعی: تا کی باید سایه‌ی این بی‌مقداران بر سر ما باشد؟ ای کاش می‌توانستم به پرواز بالا بروم و از این وضعیت رها شوم!