صائبغزل شمارهٔ ۶۴۲
ز هوش برد چنان حیرت تو گلشن را
که سبز کرد خموشی زبان سوسن را
کسی ز قید خزان و بهار شد آزاد
که همچو سرو ازین باغ چید دامن را
نظر ز روی تو خورشید برنمی دارد
که نیست خیرگی از مهر، چشم روزن را
ز قید چرخ ترا عشق می کند آزاد
که رستم آرد بیرون ز چاه بیژن را
نبرد روح گرانی ز جسم یک سر موی
نداد فایده قرب مسیح سوزن را
خوش است دفع گرانان به هر روش باشد
ملال نیست ز سرگشتگی فلاخن را
به رنگ خویش برآورد روزگار، مرا
که رنگ ظرف بود آبهای روشن را
مدام بر سر حرف است خامه صائب
همیشه جوش بهارست نخل ایمن را
غزل شمارهٔ ۶۴۱: ز کوه غم دل و دست گشاده را غم نیستغزل شمارهٔ ۶۴۳: چه حاجت است به گلگونه، روی گلگون را؟
اطلاعات
وزن: مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن (مجتث مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
ز هوش برد چنان حیرت تو گلشن را
که سبز کرد خموشی زبان سوسن را
هوش مصنوعی: شگفتی تو چنان عمیق بود که باعث شد گلستان به سکوت بیفتد و زبان سوسن‌ها نیز از حرکت بازماند.
کسی ز قید خزان و بهار شد آزاد
که همچو سرو ازین باغ چید دامن را
هوش مصنوعی: کسی که از محدودیت‌های فصول سال رهایی یافته، مانند سروی است که از باغ، دامن خود را پر از گل‌ها کرده است.
نظر ز روی تو خورشید برنمی دارد
که نیست خیرگی از مهر، چشم روزن را
هوش مصنوعی: نگاه خورشید از زیبایی تو منصرف نمی‌شود، زیرا درخشندگی مهر تو چشم‌های دوربین را تحت تأثیر قرار نمی‌دهد.
ز قید چرخ ترا عشق می کند آزاد
که رستم آرد بیرون ز چاه بیژن را
هوش مصنوعی: عشق تو را از زنجیر و بند دنیا رها می‌کند، مانند اینکه رستم بتواند بیژن را از چاه نجات دهد.
نبرد روح گرانی ز جسم یک سر موی
نداد فایده قرب مسیح سوزن را
هوش مصنوعی: در اینجا اشاره به این است که جنگ و تلاش روح برای رهایی از قید جسم، هیچ فایده‌ای ندارد و نمی‌توان از این درگیری بهره‌ای برد. در واقع، شخص نباید نگران مسائل جسمی باشد و باید بر روی جنبه‌های معنوی و روحانی تمرکز کند، زیرا دنیا و مادیات در برابر ارزش‌های عمیق‌تر و روحی ناپایدارند.
خوش است دفع گرانان به هر روش باشد
ملال نیست ز سرگشتگی فلاخن را
هوش مصنوعی: خوشحال‌کننده است که مشکلات و چالش‌ها به هر طریقی حل شوند و از سرگردانی و سردرگمی در این مسیر ناراحت نیستیم.
به رنگ خویش برآورد روزگار، مرا
که رنگ ظرف بود آبهای روشن را
هوش مصنوعی: من در زندگی ام تحت تأثیر زمانه و شرایط قرار گرفتم، درست مانند آبی که در ظرفی با رنگ خاص، رنگ آن ظرف را به خود می‌گیرد.
مدام بر سر حرف است خامه صائب
همیشه جوش بهارست نخل ایمن را
هوش مصنوعی: همیشه قلم صائب در حال گفتگو است و مانند جوانه‌های بهاری، شاداب و پرانرژی به نظر می‌رسد. نخل بی‌خطر و ایمن نیز سمبلی از ثبات و آرامش است.