گنجور

غزل شمارهٔ ۶۳۷۴

از آب زندگی به شراب التفات کن
از طول عمر صلح به عرض حیات کن
دست و دل گشاده عنانگیر دولت است
ز احسان بنای دولت خود با ثبات کن
غافل ز تلخکامی بی حاصلان مشو
شیرین دهان بید به آب نبات کن
از زخم سنگ نیست در بسته را گزیر
روی گشاده را سپر حادثات کن
از وضع ناگوار جهان، دیده را بپوش
این خار را گل از عدم التفات کن
از عمر جاودان، اثر خیر خوشترست
با آبگینه صلح ز آب حیات کن
بیهوده نقد عمر مکن صرف کیمیا
پاینده مال فانی خود از زکات کن
بال و پر نهال امیدست نوبهار
در وقت، زینهار ادای صلات کن
در کنه ذات حق نرسد فکر دور گرد
نزدیک راه خود به خیال صفات کن
شرط وصول حق ز خلایق گسستن است
قطع امید از همه کاینات کن
تا تخته بند جسم تو از هم نریخته است
فکر سفینه ای ز برای نجات کن
تا مهره ات ز ششدر حیرت شود خلاص
صائب به بی جهت رخ خود از جهات کن

اطلاعات

وزن: مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن (مضارع مثمن اخرب مکفوف محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

از آب زندگی به شراب التفات کن
از طول عمر صلح به عرض حیات کن
هوش مصنوعی: به این وسیله به تو پیشنهاد می‌شود که به جای زندگی طولانی، از لذت‌های زندگی و تجربیات زیبا بهره‌مند شوی. به آرامش و صلح در زندگی توجه کن و به جستجوی جنبه‌های شاداب و عاشقانه آن بپرداز.
دست و دل گشاده عنانگیر دولت است
ز احسان بنای دولت خود با ثبات کن
هوش مصنوعی: کسانی که دست و دل باز هستند، می‌توانند قدرت و موفقیت را به دست آورند. باید با نیکی و generosity پایه‌های موفقیت خود را مستحکم سازید.
غافل ز تلخکامی بی حاصلان مشو
شیرین دهان بید به آب نبات کن
هوش مصنوعی: از ناامیدی و تلخی زندگی کسانی که بی‌ثمرند غافل نشو و مانند درخت بید، شیرین‌زبان باش و به دیگران خوشی برسان.
از زخم سنگ نیست در بسته را گزیر
روی گشاده را سپر حادثات کن
هوش مصنوعی: از زخم سنگ و آسیب‌دیدگی نرنج، بلکه درهای بسته را باز کن و با روی گشاده و نیت خوب، خودت را در برابر بلایا و مشکلات محافظت کن.
از وضع ناگوار جهان، دیده را بپوش
این خار را گل از عدم التفات کن
هوش مصنوعی: از بدی‌های دنیا چشم‌پوشی کن و به چیزهای زیبا توجه داشته باش. به جای تمرکز بر مشکلات و دردها، به زیبایی‌های زندگی فکر کن.
از عمر جاودان، اثر خیر خوشترست
با آبگینه صلح ز آب حیات کن
هوش مصنوعی: از زندگی ابدی، انجام کار خوب و نیکو بهتر است. با صلح و آرامش، همچون آب زلال زندگی، به این کار دست بزن.
بیهوده نقد عمر مکن صرف کیمیا
پاینده مال فانی خود از زکات کن
هوش مصنوعی: عمر خود را به بطالت نگذران و به جای صرف کردن آن در چیزهای بیهوده، ثروت ناپایدار خود را در راه خیر و کمک به دیگران صرف کن.
بال و پر نهال امیدست نوبهار
در وقت، زینهار ادای صلات کن
هوش مصنوعی: در فصل بهار که زمان رشد و شکوفایی است، هر نشانه‌ای از امید و آینده‌ای روشن همچون بال و پر یک پرنده است. مراقب باش که این فرصت را غنیمت بشماری و ناامیدی را کنار بگذاری و به انجام کارهای نیک و عبادت اهتمام ورزی.
در کنه ذات حق نرسد فکر دور گرد
نزدیک راه خود به خیال صفات کن
هوش مصنوعی: به عمق ذات حق نمی‌توان رسید و اندیشه‌ها نمی‌توانند به او نزدیک شوند؛ بنابراین بهتر است که انسان به صفات او فکر کند و از این طریق خود را به شناخت نزدیک‌تر کند.
شرط وصول حق ز خلایق گسستن است
قطع امید از همه کاینات کن
هوش مصنوعی: برای رسیدن به حق و حقیقت، باید از وابستگی به دیگران و امید به امور دنیوی دست برداریم. باید تمام امیدهایمان را از کائنات و مخلوقات قطع کنیم.
تا تخته بند جسم تو از هم نریخته است
فکر سفینه ای ز برای نجات کن
هوش مصنوعی: تا زمانی که بدن تو هنوز سالم است، باید به فکر نجات خودت باشی.
تا مهره ات ز ششدر حیرت شود خلاص
صائب به بی جهت رخ خود از جهات کن
هوش مصنوعی: برای اینکه از حیرت و شگفتی رها شوی، بهتر است بدون دلیل و بی‌هدف به ظاهر خود توجه کنی.