گنجور

غزل شمارهٔ ۶۳۷۳

ساقی دمید صبح قدح پر شراب کن
از روی گرم خود بط می را کباب کن
زان پیشتر که یاسمن صبح بشکفد
خود را به یک پیاله گل آفتاب کن
چون غنچه تا به چند توان پوست خنده زد؟
از یک پیاله همچو گلم بی حجاب کن
آواز می مباد به گوش عسس خورد
وقت خروس خوان بط می پر شراب کن
چون برق، فیض صبح عنان ریز می رود
ساقی تو هم به گرمی صحبت شتاب کن
از روی آفتاب قدح چشمی آب ده
چندین هزار خانه تقوی خراب کن
آیینه شکسته زمین را فرو گرفت
آن روی آتشین، نفسی بی نقاب کن
شمشیر آبدار چو موج از میان بکش
روی محیط صاف ز نقش حباب کن
ای آن که می دوی به سر زلف چون نسیم
اول دهان زخم پر از مشک ناب کن
بر روی فرد باطل کثرت قلم بکش
مشق تجرد از نقط انتخاب کن
صائب بگیر رطل گرانی سبک ز من
عقل سبک عنان را پا در رکاب کن

اطلاعات

وزن: مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن (مضارع مثمن اخرب مکفوف محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

ساقی دمید صبح قدح پر شراب کن
از روی گرم خود بط می را کباب کن
هوش مصنوعی: ای ساقی، صبح فرارسیده است، جامی را پر از شراب کن و از روی گرم و دلنشین خود، شراب را بر شعله‌ی آتش بگذار تا گرم و شفاف شود.
زان پیشتر که یاسمن صبح بشکفد
خود را به یک پیاله گل آفتاب کن
هوش مصنوعی: قبل از آنکه یاسمن صبح شکوفه بزند، خود را با یک پیاله گل آفتاب پر کن.
چون غنچه تا به چند توان پوست خنده زد؟
از یک پیاله همچو گلم بی حجاب کن
هوش مصنوعی: مثل غنچه‌ای که مدام لبخند می‌زند، تا کی می‌توان اینطور ادامه داد؟ بیایید از یک پیاله، همچون گل، بی‌پرده و بدون حجاب باشید.
آواز می مباد به گوش عسس خورد
وقت خروس خوان بط می پر شراب کن
هوش مصنوعی: به هنگام سحرگاه، زمانی که خروس می‌خواند، نگذار صدای می و شراب به گوش نگهبانان برسد، بلکه باید از باده‌نوشی لذت ببرید.
چون برق، فیض صبح عنان ریز می رود
ساقی تو هم به گرمی صحبت شتاب کن
هوش مصنوعی: مثل برق، صبح که می‌تابد، نعمت‌ها و فیض‌ها به سوی ما سرازیر می‌شود. ای ساقی، تو هم با گرمی و شتاب در گفت‌وگو و مجالست پیش برو.
از روی آفتاب قدح چشمی آب ده
چندین هزار خانه تقوی خراب کن
هوش مصنوعی: از دل روشن و تابناک خود، چنان بنوش که حتی هزاران دل‌نگرانی و تردید را به راحتی نابود کنی.
آیینه شکسته زمین را فرو گرفت
آن روی آتشین، نفسی بی نقاب کن
هوش مصنوعی: مهره‌ای که بر روی زمین افتاده به آن سوی آتشین جلب می‌شود، پس بی‌پرده و صریح نفس بکش.
شمشیر آبدار چو موج از میان بکش
روی محیط صاف ز نقش حباب کن
هوش مصنوعی: با قدرت و شجاعت، مانند موجی که از دل دریا برمی‌خیزد، بر سطح آرام آب ضربه بزن و نقش حباب‌ها را از بین ببر.
ای آن که می دوی به سر زلف چون نسیم
اول دهان زخم پر از مشک ناب کن
هوش مصنوعی: ای کسی که همچون نسیم به زیبایی موهای زلف می‌دوی، ابتدا زخم‌های دل را با بوی خوش مشک پر کن.
بر روی فرد باطل کثرت قلم بکش
مشق تجرد از نقط انتخاب کن
هوش مصنوعی: بر روی شخصی که دروغین و بی‌ارزش است، با کثرت و زیادتی قلم بزن و از نقطه‌ای که انتخاب می‌کنی، تمرین خلوص و برتری کن.
صائب بگیر رطل گرانی سبک ز من
عقل سبک عنان را پا در رکاب کن
هوش مصنوعی: بی خودی و افکار سنگین را از خود دور کن و با خونسردی و عقلانیت به سمت هدف‌ات پیش برو. به خودت اجازه نده که بار اضافی تو را سنگین کند، بلکه با حوصله و تصمیم‌گیری درست به راهت ادامه بده.