غزل شمارهٔ ۶۳۲۹
ز نور شمع چه مقدار جا شود روشن؟
خوش آن چراغ کز او هر سرا شود روشن
به گرد دیر و حرم دل به دست می گردیم
چراغ مرده ما تا کجا شود روشن
چه غم ز تیرگی خانه صدف دارد؟
دلی که همچو گهر از صفا شود روشن
ز تندباد حوادث نمی شود خاموش
دلی که از نفس گرم ما شود روشن
چنان به سرعت ازین تیره خاکدان گذرم
که شمع کشته ام از نقش پا شود روشن
چنین که تیره شده است از غبار خاطر من
مگر به صبح قیامت هوا شود روشن
غبار حادثه از یکدگر نمی گسلد
چگونه آینه سینه ها شود روشن؟
مگر ز پرتو اقبال ذره پرور عشق
چراغ صائب بی دست و پا شود روشن
اطلاعات
وزن: مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن (مجتث مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکیدرج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
ز نور شمع چه مقدار جا شود روشن؟
خوش آن چراغ کز او هر سرا شود روشن
هوش مصنوعی: نور شمع به اندازهای نمیتواند فضا را روشن کند؛ اما چراغی که از آن نور بگیرد، میتواند هر گوشهای را روشن کند.
به گرد دیر و حرم دل به دست می گردیم
چراغ مرده ما تا کجا شود روشن
هوش مصنوعی: در اطراف معبد و مکانهای مقدس، دل ما در جستجوی نور و روشنایی است و آرزو داریم که چراغی که تا کنون خاموش بوده، روزی دوباره روشن شود.
چه غم ز تیرگی خانه صدف دارد؟
دلی که همچو گهر از صفا شود روشن
هوش مصنوعی: صدف نگران تاریکی خانهاش نیست، زیرا قلبی که مانند گهر از پاکی و صفا روشن شود، در هر شرایطی آرامش دارد.
ز تندباد حوادث نمی شود خاموش
دلی که از نفس گرم ما شود روشن
هوش مصنوعی: دلهایی که به عشق و گرمی محبت ما روشن شدهاند، هرگز تحت تاثیر طوفانهای سخت حوادث خاموش نخواهند شد.
چنان به سرعت ازین تیره خاکدان گذرم
که شمع کشته ام از نقش پا شود روشن
هوش مصنوعی: به قدری سریع از این دنیای خاکی عبور میکنم که رد پایم به اندازهای روشن باشد که شمعی را روشن کند.
چنین که تیره شده است از غبار خاطر من
مگر به صبح قیامت هوا شود روشن
هوش مصنوعی: این طور که دل من غبارآلود و تیره شده است، جز در روز قیامت که ممکن است همه چیز روشن و واضح شود، انتظار روشنی دیگری ندارم.
غبار حادثه از یکدگر نمی گسلد
چگونه آینه سینه ها شود روشن؟
هوش مصنوعی: چگونه میتوانند در دلها روشنی و امید ایجاد شود، در حالی که حوادث تلخ و سخت هرگز از یکدیگر جدا نمیشوند و بر یکدیگر تأثیر میگذارند؟
مگر ز پرتو اقبال ذره پرور عشق
چراغ صائب بی دست و پا شود روشن
هوش مصنوعی: آیا ممکن است که با نور و اقبال عشق، ذرهای هم بیدست و پا بتواند روشنیبخش گردد؟

صائب