گنجور

غزل شمارهٔ ۶۲۶۹

گر چو شبنم دل خود آب توانی کردن
بر سر بستر گل خواب توانی کردن
این خیالات پریشان که ترا در نظرست
در ته خاک کجا خواب توانی کردن؟
پشت بر قبله حق تا نکنی، هیهات است
روی در خلق چو محراب توانی کردن
جگر سوخته حرص به دریا خشک است
این نه ریگی است که سیراب توانی کردن
از گل جسم اگر پای تو بیرون آید
سیرها با دل بی تاب توانی کردن
آنقدر خشک نگشته است کباب دل تو
که نمکسود ز مهتاب توانی کردن
نکند ساحل اگر موج ترا هرزه مرس
سیر در خویش چو گرداب توانی کردن
آن زمان بر تو مسلم شود آتش نفسی
که دلی را به سخن آب توانی کردن
چون صدف پاک کنی گر دهن خود صائب
مخزن گوهر شاداب توانی کردن

اطلاعات

وزن: فعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن (رمل مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

گر چو شبنم دل خود آب توانی کردن
بر سر بستر گل خواب توانی کردن
هوش مصنوعی: اگر بتوانی دل خود را مانند شبنم نرم و لطیف نگه داری، می‌توانی بر روی بستر گل، آرامی و خواب عمیق را تجربه کنی.
این خیالات پریشان که ترا در نظرست
در ته خاک کجا خواب توانی کردن؟
هوش مصنوعی: ایده‌های آشفته‌ای که در ذهن تو وجود دارد، در اعماق خاک چه زمانی می‌توانند آرام بگیرند؟
پشت بر قبله حق تا نکنی، هیهات است
روی در خلق چو محراب توانی کردن
هوش مصنوعی: اگر به سوی خداوند توجه نداشته باشی، مشاهده‌گران این دنیا نمی‌توانند تو را به درستی بشناسند و تو نیز نمی‌توانی همچون یک جایگاه مقدس در دل مردم جا بگیری.
جگر سوخته حرص به دریا خشک است
این نه ریگی است که سیراب توانی کردن
هوش مصنوعی: عشق و آرزوهای نافرجام مانند آبی هستند که در زمین خشک نمی‌توانند سیراب کنند؛ این درد و اشتیاق، تنها زخم جگر را بیشتر می‌کند و آرامش را از انسان دور می‌سازد.
از گل جسم اگر پای تو بیرون آید
سیرها با دل بی تاب توانی کردن
هوش مصنوعی: اگر پایت از دنیای مادی جدا شود، می‌توانی با دلی ناآرام و پر از عشق، به سیر و سفر بپردازی.
آنقدر خشک نگشته است کباب دل تو
که نمکسود ز مهتاب توانی کردن
هوش مصنوعی: دل تو آنقدر بی‌روح و بی‌عطر نشده که نتواند از نور و زیبایی مهتاب بهره‌مند شود.
نکند ساحل اگر موج ترا هرزه مرس
سیر در خویش چو گرداب توانی کردن
هوش مصنوعی: اگر موج دریا تو را به سمت ساحل نمی‌کشاند، پس مانند گرداب می‌توانی درون خودت غرق شوی و دچار سردرگمی شده و از مسیر درست منحرف شوی.
آن زمان بر تو مسلم شود آتش نفسی
که دلی را به سخن آب توانی کردن
هوش مصنوعی: زمانی خواهد رسید که متوجه خواهی شد عشق و احساسات عمیق تو تا چه اندازه می‌تواند بر قلبی تاثیر بگذارد و آن را آرام کند.
چون صدف پاک کنی گر دهن خود صائب
مخزن گوهر شاداب توانی کردن
هوش مصنوعی: اگر خود را همانند صدفی پاک و خالص کنی، می‌توانی درونت را به گنجینه‌ای پر از گوهرهای شاداب تبدیل کنی.