گنجور

غزل شمارهٔ ۶۱۸۴

نباشد لقمه ای بی خون دل بر خوان درویشان
نگردد خشک هرگز از قناعت نان درویشان
نریزند آبروی خویش بهر عمر جاویدان
که باشد آبرو سرچشمه حیوان درویشان
از ایشان جوی همت گر هوای سلطنت داری
که تاج و تخت باشد کمترین احسان درویشان
اگر چه دستشان کوتاهتر از آستین باشد
بود گوی فلک ها در خم چوگان درویشان
ز کوه قاف اگر باشد شکوه سلطنت افزون
پر کاهی ندارد وزن در میزان درویشان
سگ از همراهی اصحاب کهف از شیر مردان شد
مکن دست ارادت کوته از دامان درویشان
نباشد ذره ای نومید از احسانشان صائب
ازان گرم است چون خورشید دایم نان درویشان

اطلاعات

وزن: مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن (هزج مثمن سالم)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

نباشد لقمه ای بی خون دل بر خوان درویشان
نگردد خشک هرگز از قناعت نان درویشان
هوش مصنوعی: در سفره درویشان هیچ غذایی بدون سختی و تلاش به دست نمی‌آید و همواره نان آنها به خاطر قناعت و بسنده کردن به داشته‌ها، تازه و پایدار خواهد ماند.
نریزند آبروی خویش بهر عمر جاویدان
که باشد آبرو سرچشمه حیوان درویشان
هوش مصنوعی: انسان‌ها نباید برای به دست آوردن زندگی ابدی، آبروی خود را به خطر بیندازند، چون آبرو همانند منبعی است که به زندگی و شخصیت آنها ارزش می‌دهد.
از ایشان جوی همت گر هوای سلطنت داری
که تاج و تخت باشد کمترین احسان درویشان
هوش مصنوعی: اگر به دنبال دستیابی به قدرت و مقام هستی، باید از تلاش و کوشش کسانی که در موقعیت‌های پایین‌تر قرار دارند، الهام بگیری؛ زیرا کمک به آن‌ها می‌تواند یکی از مهم‌ترین کارهای تو باشد.
اگر چه دستشان کوتاهتر از آستین باشد
بود گوی فلک ها در خم چوگان درویشان
هوش مصنوعی: اگرچه ممکن است قدرت و توانایی آن‌ها کم باشد، اما هنوز هم می‌توانند با تکیه بر حوادث و اتفاقات، بر شرایط و اوضاع مسلط شوند.
ز کوه قاف اگر باشد شکوه سلطنت افزون
پر کاهی ندارد وزن در میزان درویشان
هوش مصنوعی: اگر سلطنتی از کوه قاف باشد و به عظمتش افزوده شود، اما درستی و انصافش به اندازه یک پر کاه هم نباشد، در نظر درویشان ارزشی نخواهد داشت.
سگ از همراهی اصحاب کهف از شیر مردان شد
مکن دست ارادت کوته از دامان درویشان
هوش مصنوعی: سگ در کنار یاران کهف به دلیل هم‌نشینی با آنها به مقام و عظمت رسید، پس نباید دست طلب و ارادت را از دامن درویش‌ها کوتاه کنی.
نباشد ذره ای نومید از احسانشان صائب
ازان گرم است چون خورشید دایم نان درویشان
هوش مصنوعی: همواره باید امیدوار بود به بخشش و رحمت دیگران، چرا که این بخشش مانند نور خورشید، همیشه بر دستان نیازمندان جاری است و موجب برکت و تأمین معیشت آنها می‌شود.