گنجور

غزل شمارهٔ ۶۱۸۳

می از خود آورد بیرون ایاغ لاله رخساران
ازان پیوسته تر باشد دماغ لاله رخساران
دلیل گمرهان است آتش سوزنده در شبها
چراغی نیست حاجت در سراغ لاله رخساران
ز آه سرد روی آتشین را نیست پروایی
به روی صبح می خندد چراغ لاله رخساران
نظربازی کند هنگامه گرم آتش عذاران را
که تر گردد به یک شبنم دماغ لاله رخساران
ز خودداری نمی سازند کام خاکساران تر
اگر چه سرنگون باشد ایاغ لاله رخساران
نگه را دور باش شرم در بیرون در سوزد
ندارد هیچ کس رنگی ز باغ لاله رخساران
نمی باشد تهی پای چراغ از تیرگی صائب
سیاهی کم نمی گردد ز داغ لاله رخساران

اطلاعات

وزن: مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن (هزج مثمن سالم)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

می از خود آورد بیرون ایاغ لاله رخساران
ازان پیوسته تر باشد دماغ لاله رخساران
هوش مصنوعی: عطر و بوی خوش گل‌های لاله به خاطر زیبایی و طراوت رخسارها و چهره‌های جذاب همیشه در فضا حس می‌شود. نقش و نگار زیبای آنها باعث می‌شود که حتی بویی بیشتر از خود گل‌ها به مشام برسد.
دلیل گمرهان است آتش سوزنده در شبها
چراغی نیست حاجت در سراغ لاله رخساران
هوش مصنوعی: در دل شب، آتش سوزان بر گمراهان دلیلی است، چرا که در تاریکی، چراغی نیست و در جستجوی گل‌های زیبا و سرخ رنگ، نیازی به راه نیست.
ز آه سرد روی آتشین را نیست پروایی
به روی صبح می خندد چراغ لاله رخساران
هوش مصنوعی: از دل تیره و غمگین، آتشینی وجود دارد که نگران نیست. صبح با روشنایی‌اش، به زیبایی چهره‌های جوان می‌خندد و زندگی را جشن می‌گیرد.
نظربازی کند هنگامه گرم آتش عذاران را
که تر گردد به یک شبنم دماغ لاله رخساران
هوش مصنوعی: در این بیت، شاعر به زیبایی و جذابیت چهره‌های زیبا اشاره دارد که در میان آتش عشق و اشتیاق، دل‌ها را به تپش می‌آورد. او به تأثیر شبنم بر گل لاله اشاره می‌کند، که نشان‌دهنده‌ی لطافت و طراوت زیبایی است. این توصیف به نوعی به احساسات عمیق و زیبای عاشقانه پرداخته و جذابیت دنیای عشق و زیبایی را به تصویر می‌کشد.
ز خودداری نمی سازند کام خاکساران تر
اگر چه سرنگون باشد ایاغ لاله رخساران
هوش مصنوعی: اگرچه خاکساران و عاصیان از این که خود را کنترل کنند ناتوانند، اما این موضوع باعث نمی‌شود که زیبایی و شکوه لاله‌ها تحت‌الشعاع قرار بگیرد، حتی اگر آنها در چهره‌ای سرنگون و در حال افول باشند.
نگه را دور باش شرم در بیرون در سوزد
ندارد هیچ کس رنگی ز باغ لاله رخساران
هوش مصنوعی: نگاه را از شرم دور نگه‌دار، زیرا در بیرون از در، آتش می‌سوزد و هیچ‌کس از زیبایی و طراوت گل‌های لاله در چهره‌ها خبری ندارد.
نمی باشد تهی پای چراغ از تیرگی صائب
سیاهی کم نمی گردد ز داغ لاله رخساران
هوش مصنوعی: چراغ همیشه در دل خود سایه‌هایی دارد و حتی با وجود آن که روشن است، تیرگی‌ها از بین نمی‌روند. همچنان که زیبایی چهره‌های معشوقه‌ها با غم و درد از دست رفته، کمتر نمی‌شود.