غزل شمارهٔ ۶۱۴۸
دل کجا از چنگ آن طناز می آید برون؟
کبک کی از عهده شهباز می آید برون؟
نام شاهان از اثر در دور می ماند مدام
از لب جام جم این آواز می آید برون
می شود از سرزنش سوز محبت شعله ور
شمع روشن از دهان گاز می آید برون
از حوادث هر که را سنگی به مینا می خورد
از دل خونگرم ما آواز می آید برون
از جفای چرخ کجرو می شود دل صیقلی
زنگ از آیینه در پرداز می آید برون
یار دمسازی مگر چون نی به فریادم رسد
ورنه از یک دست کی آواز می آید برون
از جفای چرخ کجرو می شود دل صیقلی
زنگ از آیینه در پرداز می آید برون
یار دمسازی مگر چون نی به فریادم رسد
ورنه از یک دست کی آواز می آید برون؟
با عصایی لشکر فرعون را موسی شکست
سحر کی از عهده اعجاز می آید برون؟
چون برون آمد به عزت یوسف از زندان تنگ؟
حرف ازان لبها به چندین ناز می آید برون
آنچنان کز برگ گل بی پرده گردد بوی گل
بیشتر از پرده پوشی راز می آید برون
بی محرک می شود صائب سخنور نکته سنج
نغمه بی مضراب اگر از ساز می آید برون
اطلاعات
وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مثمن محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکیدرج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
دل کجا از چنگ آن طناز می آید برون؟
کبک کی از عهده شهباز می آید برون؟
هوش مصنوعی: دل چگونه میتواند از دست آن زیبای فریبنده فرار کند؟ آیا کبک میتواند از عهده شاهین برآید؟
نام شاهان از اثر در دور می ماند مدام
از لب جام جم این آواز می آید برون
هوش مصنوعی: نام شاهان همیشه از تاثیرات خود در دور و زمان باقی میماند و این صدا از دل جام جم است که به گوش میرسد.
می شود از سرزنش سوز محبت شعله ور
شمع روشن از دهان گاز می آید برون
هوش مصنوعی: با تندی عشق و محبت، حرارت و انرژی زیادی به وجود میآید و از آنجایی که شمع روشن است، میتواند شعله ور شود. این حرارت گاهی با وزش باد به شکل گاز از آن خارج میشود.
از حوادث هر که را سنگی به مینا می خورد
از دل خونگرم ما آواز می آید برون
هوش مصنوعی: هر کس که در زندگی با مشکلات و چالشها مواجه میشود و دچار آسیب میشود، از دل ما که پر از احساسات است، صدای ناله و غم برمیخیزد.
از جفای چرخ کجرو می شود دل صیقلی
زنگ از آیینه در پرداز می آید برون
هوش مصنوعی: از آسیبهایی که زمانه به دل میزند، دل مثل آیینهای که زنگ زده، صاف و درخشان میشود و دوباره از درون تابش نور را به نمایش میگذارد.
یار دمسازی مگر چون نی به فریادم رسد
ورنه از یک دست کی آواز می آید برون
هوش مصنوعی: اگر یار دمسازم مانند نی به فریادم نرسد، پس از یک دست که نمیتوان صدایی شنید.
از جفای چرخ کجرو می شود دل صیقلی
زنگ از آیینه در پرداز می آید برون
هوش مصنوعی: از بیرحمی روزگار، دل صاف و صیقلی آدمی مانند آیینه که زنگ زده است میشکند و به بیرون میآید.
یار دمسازی مگر چون نی به فریادم رسد
ورنه از یک دست کی آواز می آید برون؟
هوش مصنوعی: آیا یارم میتواند مثل نی صدای مرا بشنود و به فریادم برسد؟ وگرنه چگونه میتوان از یک دست صدا تولید کرد؟
با عصایی لشکر فرعون را موسی شکست
سحر کی از عهده اعجاز می آید برون؟
هوش مصنوعی: موسی با عصای خود توانست لشکر فرعون را شکست دهد، حالا چگونه میتوان سحری را که از تواناییهای فوقالعاده برخوردار است، شکست داد؟
چون برون آمد به عزت یوسف از زندان تنگ؟
حرف ازان لبها به چندین ناز می آید برون
هوش مصنوعی: زمانی که یوسف به افتخار و عزت از زندان تنگ خارج شد، چقدر زیبا و نازک زبان میگوید و لبهایش از کلامی پر از لطافت و دلربایی صحبت میکنند.
آنچنان کز برگ گل بی پرده گردد بوی گل
بیشتر از پرده پوشی راز می آید برون
هوش مصنوعی: وقتی که گلبرگها از هم باز شوند و پردهای نداشته باشند، عطر و بوی گل بیشتری به مشام میرسد، این نشان میدهد که پرسشهای پنهان و رازها بیشتر از پوشش و پردهداری بیرون میآیند.
بی محرک می شود صائب سخنور نکته سنج
نغمه بی مضراب اگر از ساز می آید برون
هوش مصنوعی: سخنران ماهر و نکتهسنج، بدون وجود محرک و انگیزه، دچار رکود میشود. اگر آهنگی از ساز خارج شود و کسی نتواند با آن ساز بنوازد، دیگر معنایی ندارد و به سراغ آن نخواهد رفت.

صائب