غزل شمارهٔ ۶۰۵۷
آب را بر باد ده، در چشم آتش خاک زن
فرد شو چون مهر تابان خیمه بر افلاک زن
تا به کی از هستی موهوم باشی در حجاب؟
ماه تابانی، گریبان کتان را چاک زن
تنگدستان را به دولت می رساند فال نیک
در گریبان سر چو دزدی، فال آن فتراک زن
اول از بدگویی مردم دهن را پاک کن
بعد ازان بر گوشه دستار خود مسواک زن
نشأه رندی و می با یکدگر زیبنده است
باده بی باک را با مردم بی باک زن
وحشی عشرت به آسانی نمی آید به دام
پنجه امیدواری در کمند تاک زن
دست و لب در چشمه آتش بشو چون آفتاب
بعد ازان خود را به قلب آب آتشناک زن
عدل را در وقت ظلم ای محتسب منظور دار
حد ما چون می زنی باری به چوب تاک زن!
چند صائب مرکز نه حلقه ماتم شوی؟
خیمه بیرون از مصیبت خانه افلاک زن
اطلاعات
وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مثمن محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکیدرج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
آب را بر باد ده، در چشم آتش خاک زن
فرد شو چون مهر تابان خیمه بر افلاک زن
هوش مصنوعی: آب را به دست باد بسپار و در چشم آتش خاک بریز. تو نیز مانند خورشید درخشان به آسمان تابش کن و در زندگیات شکوه و عظمت بفرمای.
تا به کی از هستی موهوم باشی در حجاب؟
ماه تابانی، گریبان کتان را چاک زن
هوش مصنوعی: چرا تا زمانی نامعلوم در پردههای دروغین و خودساخته بمانی؟ ای ماه روشن، دل را از قید و بندهای بیهوده رها کن و زیباییهای خود را نشان بده.
تنگدستان را به دولت می رساند فال نیک
در گریبان سر چو دزدی، فال آن فتراک زن
هوش مصنوعی: شانس و اقبال خوب ممکن است روزی، ناامیدان را به موفقیت برساند، درست مانند دزدی که به طور ناگهانی به گنجی دست پیدا میکند.
اول از بدگویی مردم دهن را پاک کن
بعد ازان بر گوشه دستار خود مسواک زن
هوش مصنوعی: ابتدا زبان خود را از سخنهای ناپسند مردم پاک کن و سپس به آراستن و تمیز کردن لباس و خودت بپرداز.
نشأه رندی و می با یکدگر زیبنده است
باده بی باک را با مردم بی باک زن
هوش مصنوعی: رندی و میخواری، به نوعی با هم تناسب دارند. نوشیدن باده بیپروا، باید با افرادی که از قید و بندها رها هستند، همراه باشد.
وحشی عشرت به آسانی نمی آید به دام
پنجه امیدواری در کمند تاک زن
هوش مصنوعی: عشرت و خوشبختی به راحتی در دام امید نمیافتد، مانند تکیهگاه یک تاک که به سادگی به دست نمیآید.
دست و لب در چشمه آتش بشو چون آفتاب
بعد ازان خود را به قلب آب آتشناک زن
هوش مصنوعی: دست و لب خود را در چشمه آتش بشوی، مانند آفتاب که بعد از آن، خودش را در قلب آب سوزان بیفکند.
این جمله به نوعی به بودن در درون یک وضعیت سخت و پرچالش اشاره میکند و به دنبال آن تغییری عمیق را که لازم است در درون خود ایجاد کنیم، نشان میدهد.
عدل را در وقت ظلم ای محتسب منظور دار
حد ما چون می زنی باری به چوب تاک زن!
هوش مصنوعی: ای محتسب، در زمان ظلم، به عدالت اهتمام ورز. وقتی که حد و حدود ما را به اجرا میگذاری، با چوب بر تاک نزن!
چند صائب مرکز نه حلقه ماتم شوی؟
خیمه بیرون از مصیبت خانه افلاک زن
هوش مصنوعی: چند بار باید در دور خود به عزا نشینی؟ خیمهات را فراتر از غمهای آسمانی بزن.