گنجور

غزل شمارهٔ ۶۰۲۸

می شود نقل مجالس چون شود شیرین سخن
همچو خون پنهان نمی ماند چو شد رنگین سخن
از تأمل می شود شایسته تحسین سخن
پیچ و تاب فکر سازد غنچه را رنگین سخن
هر که را آن غمزه خونریز در دل بگذرد
تا قیامت می تراود از لبش خونین سخن
سبزه نورس چسان آید برون از زیر سنگ؟
از لب لعلش برون آید به آن تمکین سخن
طوطیان را زنگ خواهد بست در منقار حرف
خوار گردد در نظرها گر به این آیین سخن
آهوی چین کاسه دریوزه سازد ناف را
گر ز زلف و کاکل او بگذرد در چین سخن
با کمال تیره روزی می شود عالم فروز
آه اگر می داشت شمعی بر سر بالین سخن
کوته اندیشی است میل چشم بینایی مرا
ورنه دارد در گره هر نقطه ای چندین سخن
تلخی ایام را صائب شکر در چاشنی است
طفل چون از شیر لب شوید، شود شیرین سخن

اطلاعات

وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مثمن محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

می شود نقل مجالس چون شود شیرین سخن
همچو خون پنهان نمی ماند چو شد رنگین سخن
هوش مصنوعی: وقتی کسی با کلام شیرین و دلنشین صحبت می‌کند، حرف‌هایش در جمع‌ها نقل می‌شود و هرگز پنهان باقی نمی‌ماند؛ همان‌طور که خون در رنگین شدن نمود پیدا می‌کند.
از تأمل می شود شایسته تحسین سخن
پیچ و تاب فکر سازد غنچه را رنگین سخن
هوش مصنوعی: با اندیشه و تأمل، سخن و فکر زیبا و پرمحتوا شکل می‌گیرد و باعث می‌شود که اندیشه‌ها و ایده‌ها به مانند غنچه‌های رنگین جلوه‌گر شوند.
هر که را آن غمزه خونریز در دل بگذرد
تا قیامت می تراود از لبش خونین سخن
هوش مصنوعی: هر کسی که آن نگاه بی‌رحم و جذاب را در دل خود تحمل کند، تا ابد از زبانش حرف‌های تلخ و آسیب‌زننده می‌خواهد برآید.
سبزه نورس چسان آید برون از زیر سنگ؟
از لب لعلش برون آید به آن تمکین سخن
هوش مصنوعی: چگونه ممکن است که سبزه تازه از زیر سنگ بیرون بیاید؟ برای اینکه سخن شیرین و با ارزش از لب لعل آن به راحتی جاری می‌شود.
طوطیان را زنگ خواهد بست در منقار حرف
خوار گردد در نظرها گر به این آیین سخن
هوش مصنوعی: اگر طوطی‌ها زنگ بر منقارشان باشد، در نظر مردم حرف بی‌ارزشی خواهند شد. این بدان معناست که اگر به این شیوه سخن بگویید، اعتبار کلامتان از بین می‌رود.
آهوی چین کاسه دریوزه سازد ناف را
گر ز زلف و کاکل او بگذرد در چین سخن
هوش مصنوعی: آهوهایی که در چین زندگی می‌کنند، با زیبایی‌های خود دل‌ها را می‌ربایند. اگر کسی از زلف و بافت موی او بگذرد و به عمق کلامش توجه کند، به زیبایی و جذابیت او پی خواهد برد.
با کمال تیره روزی می شود عالم فروز
آه اگر می داشت شمعی بر سر بالین سخن
هوش مصنوعی: اگر دنیای تیره و ناکامی به روشنی آید، کاش سخنانی روشن‌کننده و اندیشه‌ساز بر زبان می‌رانید.
کوته اندیشی است میل چشم بینایی مرا
ورنه دارد در گره هر نقطه ای چندین سخن
هوش مصنوعی: اینکه به سادگی از کنار مسائل بگذریم و به عمق آنها نپردازیم، عقل ما را محدود می‌کند. در حالی که هر نقطه و هر جزئی از دنیا می‌تواند حامل موضوعات و معانی بسیاری باشد.
تلخی ایام را صائب شکر در چاشنی است
طفل چون از شیر لب شوید، شود شیرین سخن
هوش مصنوعی: زندگی مصیبت‌ها و تلخی‌های خود را دارد، اما درست مانند اینکه یک کودک با نوشیدن شیر می‌تواند لذت و شیرینی را لمس کند، ما نیز می‌توانیم با دید مثبت و شکرگزاری، تلخی‌ها را شیرین کنیم و از سخن شیرین بهره‌مند شویم.