گنجور

غزل شمارهٔ ۶۰۱۳

چند چون طاوس باشی محو بال خویشتن؟
زیر پای خود نبینی از جمال خویشتن
کم مباش از مرغ بسمل در شهادتگاه عشق
می ز خون خود کن و مطرب ز بال خویشتن
چون مه از نقصان دل خود را مخور، خورشید باش
تا ز حال خود نگردی در زوال خویشتن
مطلب روی زمین در زیر دامان شب است
جز بر این دامن مزن دست سؤال خویشتن
بستر و بالین من از سایه بال هماست
تا سر خود را کشیدم زیر بال خویشتن
عمر خود را کم به امید فزونی می کنند
ساده لوحانی که می دزدند سال خویشتن
با دل افکن گفتگوی دوستی را از زبان
در ثمر پوشیده کن برگ نهال خویشتن
ترجمان گوهر شاداب، آب او بس است
لب بگز صائب ز اظهار کمال خویشتن

اطلاعات

وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مثمن محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

چند چون طاوس باشی محو بال خویشتن؟
زیر پای خود نبینی از جمال خویشتن
هوش مصنوعی: چند بار می‌خواهی به زیبایی و خودپسندی بپردازی؟ چرا زیر پای خود را نمی‌بینی و از زیبایی خود بی‌خبر مانده‌ای؟
کم مباش از مرغ بسمل در شهادتگاه عشق
می ز خون خود کن و مطرب ز بال خویشتن
هوش مصنوعی: در جایی که عشق به اوج می‌رسد، نباید کم‌طاقت و بی‌تفاوت باشی. مانند مرغی که برای عشق قربانی می‌شود، با درد و رنج خودت را فدای عشق کن و با روحیه‌ای شاد، همه چیز را به‌خاطر این عشق بساز.
چون مه از نقصان دل خود را مخور، خورشید باش
تا ز حال خود نگردی در زوال خویشتن
هوش مصنوعی: هرگاه دل‌تنگ شدی و احساس ناراحتی کردی، نگذار که این احساس تو را پایین بکشد. بلکه باید مانند خورشید باشی که همیشه در اوج است و نورافشانی می‌کند، تا از وضعیت خود احتیاجی به نگرانی نداشته باشی.
مطلب روی زمین در زیر دامان شب است
جز بر این دامن مزن دست سؤال خویشتن
هوش مصنوعی: موضوعات و مسائل زندگی در تاریکی شب نهفته‌اند و بهتر است در این شرایط به دنبال پاسخ سوالات خود نباشیم.
بستر و بالین من از سایه بال هماست
تا سر خود را کشیدم زیر بال خویشتن
هوش مصنوعی: می‌توان گفت که بستر و محل خواب من تحت تأثیر محبت و حمایت کسی است که مانند بالی بزرگ بر سرم سایه افکنده است. زمانی که به خودم توجه کردم و سرم را زیر بال خودم آوردم، احساس امنیت و آرامش بیشتری کردم.
عمر خود را کم به امید فزونی می کنند
ساده لوحانی که می دزدند سال خویشتن
هوش مصنوعی: برخی از مردم به امید افزایش عمر و طولانی‌تر کردن زندگی‌شان، زمان خود را بی‌جهت هدر می‌دهند و نمی‌دانند که در واقع با این کار، سال‌های زندگی‌شان را از دست می‌دهند.
با دل افکن گفتگوی دوستی را از زبان
در ثمر پوشیده کن برگ نهال خویشتن
هوش مصنوعی: با دل و احساس خود، گفتگوهای دوستانه را به جای اینکه با کلمات بیان کنیم، به وصال و نزدیکی رسانده و آن را در وجود خود بروز دهیم، همچون حاصل خوشه‌های نهال خود.
ترجمان گوهر شاداب، آب او بس است
لب بگز صائب ز اظهار کمال خویشتن
هوش مصنوعی: برای توصیف زیبایی و ارزش یک چیز، همین که به عمق و لطافت آن اشاره شود کافی است. مثل صائب که از بیان ویژگی‌های خود دوری می‌کند و به جای آن به زیبایی‌های درون می‌پردازد.