صائبغزل شمارهٔ ۵۹۰
مبر به جای اطاعت به کار طاعت را
گران به خاطر مردم مکن عبادت را
قبول خلق حجاب است از قبول خدا
نهفته دار به مجمع ز خلق، طاعت را
اگر خدای جهان را سمیع می دانی
مکن بلند برای خدا تلاوت را!
به میهمانی مردم مرو، وگر بروی
کم از فضیلت طاعت مدان اطاعت را
بشوی دست ز ورد و نماز، وقت طعام
ز انتظار مکن خون به دل جماعت را
چه لازم است کنی ختم، میهمانی را؟
به مجمعی که روی، ختم کن تلاوت را
مگیر از دهن خلق، حرف را زنهار
به آسیا چو شدی پاس دار نوبت را
ز خلق خوش، شکر و شیر باش با احباب
ز روی ترش مکن تلخ، کام الفت را
مشو چو بی خبران از مناسبت غافل
مکن به خلوتیان جمع، اهل صحبت را
ضیافتی که در آنجا توانگران باشند
شکنجه ای است فقیران بی بضاعت را
درین زمان که عقیم است جمله صحبت ها
کناره گیر و غنیمت شمار عزلت را
اگر قدم نتوانی ز بزم خلق کشید
به گوش جان بشنو صائب این نصیحت را
اطلاعات
وزن: مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن (مجتث مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
مبر به جای اطاعت به کار طاعت را
گران به خاطر مردم مکن عبادت را
هوش مصنوعی: برای مردم و به خاطر آنها، عبادت و اطاعت را سنگین و دشوار نکن. کار نیکی را به خاطر دیگران انجام نده، بلکه با خلوص نیت و عشق به خداوند انجام بده.
قبول خلق حجاب است از قبول خدا
نهفته دار به مجمع ز خلق، طاعت را
هوش مصنوعی: این بیت به این معناست که پذیرش انسان‌ها و خلاقیت‌های آنها می‌تواند مانع از درک حقیقت و پذیرش خدا شود. بنابراین، لازم است که انسان توجه خود را از تکیه بر بندگی و اِعمال نظر دیگران برداشته و در مجالس انسانی، تنها به اطاعت و فرمانبرداری از خدا بپردازد.
اگر خدای جهان را سمیع می دانی
مکن بلند برای خدا تلاوت را!
هوش مصنوعی: اگر خداوند را شنوا و شنیدار می‌دانی، پس برای او به شکل بلند تلاوت نکن.
به میهمانی مردم مرو، وگر بروی
کم از فضیلت طاعت مدان اطاعت را
هوش مصنوعی: به مهمانی دیگران نرو، زیرا اگر بروی، از فضیلت و ارزش اطاعت و عبادت کم می‌شود.
بشوی دست ز ورد و نماز، وقت طعام
ز انتظار مکن خون به دل جماعت را
هوش مصنوعی: اگر می‌خواهی غذا بخوری، دیگر دست از ذکر و نماز بکش و منتظر نمان. نگذار که دل جمعیت به خاطر این انتظار خونین شود.
چه لازم است کنی ختم، میهمانی را؟
به مجمعی که روی، ختم کن تلاوت را
هوش مصنوعی: چرا باید ختم برگزاری کنی، در حالی که در مهمانی‌ای که در آن هستی، می‌توانی تلاوت قرآن را کامل کنی؟
مگیر از دهن خلق، حرف را زنهار
به آسیا چو شدی پاس دار نوبت را
هوش مصنوعی: از گفتار مردم چیزی نگیر و مراقب باش، چون به آسیا رفتی، نوبت خود را حفظ کن و از آن حفاظت کن.
ز خلق خوش، شکر و شیر باش با احباب
ز روی ترش مکن تلخ، کام الفت را
هوش مصنوعی: با دوستان خود با لطافت و محبت رفتار کن، و نسبت به آنها بی‌مهری و تلخی نداشته باش، چراکه این رفتارها می‌تواند رابطه‌ی دوستی را خراب کند.
مشو چو بی خبران از مناسبت غافل
مکن به خلوتیان جمع، اهل صحبت را
هوش مصنوعی: از ارتباط با دیگران غافل نشو و در میان خلوت‌نشینان بر جمع دوستانت بی‌توجه نباش.
ضیافتی که در آنجا توانگران باشند
شکنجه ای است فقیران بی بضاعت را
هوش مصنوعی: مهمانی که در آن ثروتمندان حضور دارند، برای افراد بی‌پول و فقیر، عذابی سخت است.
درین زمان که عقیم است جمله صحبت ها
کناره گیر و غنیمت شمار عزلت را
هوش مصنوعی: در این زمان که همه گفتگوها بی‌نتیجه و بی‌فایده است، از صحبت‌ها دوری کن و از تنهایی خود بهره‌برداری کن.
اگر قدم نتوانی ز بزم خلق کشید
به گوش جان بشنو صائب این نصیحت را
هوش مصنوعی: اگر نتوانی از جمع مردم کناره‌گیری کنی، با گوش دل به این نصیحت صائب گوش کن.
خوانش ها
غزل شمارهٔ ۵۹۰ به خوانش عندلیب
حاشیه ها
1399/05/14 23:08
علی
ملامتیان دور از چشم خلق به طاعات و عبادات میپردازند به این امید که عباداتشان تنها برای حضرت عشق خالص بماند