گنجور

غزل شمارهٔ ۵۵۶

لب میگون تو خمار کند تقوی را
چشم بیمار تو آرد به زمین عیسی را
سرو بسیار به رعنایی خود می نازد
جلوه ای سر کن و کوتاه کن ای دعوی را
می کند حسن ز خط صورت دیگر پیدا
قلم موی نماید هنر مانی را
شعله شوق ز شمشیر نگرداند روی
لن ترانی نشود بند زبان موسی را
در شکست دل ما سعی فلک بیجا نیست
می کند آینه صاف خجل زنگی را
هر که از زنگ دویی آینه را سازد پاک
بیند از چشم غزالان، نگه لیلی را
جلوه صبح نخستین به زمانی نکشید
نفسی تیره کند آینه دعوی را
گرچه بی بال کند معنی نازک پرواز
لفظ پاکیزه پر و بال بود معنی را
عجبی نیست دل صائب اگر رام تو شد
دانه خال تو در دام کشد وحشی را

اطلاعات

وزن: فعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن (رمل مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

لب میگون تو خمار کند تقوی را
چشم بیمار تو آرد به زمین عیسی را
هوش مصنوعی: لبانی زیبا و دلنشین تو می‌تواند تقوای آدمی را تحت تأثیر قرار دهد و چشمان مجروح و بیمار تو می‌تواند حتی عیسی را به زمین بیندازد.
سرو بسیار به رعنایی خود می نازد
جلوه ای سر کن و کوتاه کن ای دعوی را
هوش مصنوعی: سرو زیبا به زیبایی و قامت خود می‌بالد. جلوه‌ای بیافرین و ادعای خود را کوتاه کن.
می کند حسن ز خط صورت دیگر پیدا
قلم موی نماید هنر مانی را
هوش مصنوعی: حسن با خط زیبایش چهره‌ای متفاوت از خود نشان می‌دهد و قلم موی او، هنر مانی را نمایان می‌سازد.
شعله شوق ز شمشیر نگرداند روی
لن ترانی نشود بند زبان موسی را
هوش مصنوعی: آتش شور و اشتیاق نمی‌گذارد که چهره‌ی زبانی که نمی‌توانی ببینی، به خودی خود نمایان شود و این زبان مانند زبان موسی به زنجیر درآید.
در شکست دل ما سعی فلک بیجا نیست
می کند آینه صاف خجل زنگی را
هوش مصنوعی: در دل شکسته ما، تلاش‌های آسمان بی‌مورد نیست؛ زیرا آینه‌ی صاف هم از زنگ و کثیفی خجالت می‌کشد.
هر که از زنگ دویی آینه را سازد پاک
بیند از چشم غزالان، نگه لیلی را
هوش مصنوعی: هر کسی که با دقت و صداقت به بررسی حقیقت بپردازد، می‌تواند زیبایی‌ها و جذابیت‌های پنهانی را ببیند که دیگران قادر به دیدن آن نیستند.
جلوه صبح نخستین به زمانی نکشید
نفسی تیره کند آینه دعوی را
هوش مصنوعی: صبح نخستین با زیبایی‌اش لحظه‌ای طول نکشید که تیره‌گی را در آینه‌ ثابت کند.
گرچه بی بال کند معنی نازک پرواز
لفظ پاکیزه پر و بال بود معنی را
هوش مصنوعی: اگرچه که بدون بال، معنای لطیف پرواز ممکن نیست، اما واژه‌های پاکیزه خود نشان‌دهنده پر و بال هستند.
عجبی نیست دل صائب اگر رام تو شد
دانه خال تو در دام کشد وحشی را
هوش مصنوعی: تعجبی ندارد که دل صائب به آرامش برسد، چون دانه خال تو می‌تواند حتی یک حیوان وحشی را نیز به دام کشاند.

خوانش ها

غزل شمارهٔ ۵۵۶ به خوانش عندلیب