گنجور

غزل شمارهٔ ۵۴۶۴

ما نفس بر لب به صد رنج و تعب می آوریم
پیر می گردیم تا روزی به شب می آوریم
روزه حرف طلب دارد لب اهل کرم
ما به منزل میهمان را بی طلب می آوریم
رزق اگر دارد کلیدی در کف دست دعاست
بی سبب ما زور بر پای طلب می آوریم
منت مشکل گشایان نی به ناخن می کند
زور بر دست دعای نیمشب می آوریم
شوخ چشمی بین که پیش در شهوار حسب
استخوان پوسیده ای چند از نسب می آوریم
بیستون را تیشه ما در فلاخن می نهد
برجبین چون چین جواهر از غضب می آوریم
صائب از اوضاع ما شوریده احوالان مپرس
گوشه ای داریم و روزی را به شب می آوریم

اطلاعات

وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن (رمل مثمن سالم)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

ما نفس بر لب به صد رنج و تعب می آوریم
پیر می گردیم تا روزی به شب می آوریم
هوش مصنوعی: ما با وجود تمام زحمت و مشقت، نفس خود را به سختی از گلو بیرون می‌آوریم و پیر و کهنه می‌شویم تا اینکه یک روز به پایان شب می‌رسیم.
روزه حرف طلب دارد لب اهل کرم
ما به منزل میهمان را بی طلب می آوریم
هوش مصنوعی: روزه نیازمند درخواست و خواهش است، اما ما با لطف و کرم اهل منزل، به طور بی‌دریغ و بدون درخواست، به میهمانان خود خوشامد می‌گوییم.
رزق اگر دارد کلیدی در کف دست دعاست
بی سبب ما زور بر پای طلب می آوریم
هوش مصنوعی: اگر روزی و نعمت‌هایی در دست است، کلید آن دعا و درخواست از خداست. بدون دلیل و به ناحق، خود را به زحمت می‌اندازیم و به دنبال کسب روزی می‌رویم.
منت مشکل گشایان نی به ناخن می کند
زور بر دست دعای نیمشب می آوریم
هوش مصنوعی: مشکل‌گشایان به راحتی و با زحمت کم نمی‌توانند به کمک بیایند. ما با دلسوزی و تلاش، دعای نیمه‌شب را برای رفع مشکلاتمان می‌خوانیم.
شوخ چشمی بین که پیش در شهوار حسب
استخوان پوسیده ای چند از نسب می آوریم
هوش مصنوعی: این جمله به زیبایی اشاره می‌کند که در دنیای عشق و زیبایی، گاهی باید از ظاهر و چیزهای سطحی فراتر رفت. فردی شوخ و بازیگوش در حال مشاهده زنی جذاب است و به صورت نمادین به این نکته اشاره می‌کند که حتی اگر کسی از نظر اجدادی یا نسب و ریشه، چیزی برای ارائه نداشته باشد، باز هم می‌تواند جذاب باشد. در نهایت، موضوع اصلی بحث، سطحی‌نگری و عمق عشق و زیبایی است.
بیستون را تیشه ما در فلاخن می نهد
برجبین چون چین جواهر از غضب می آوریم
هوش مصنوعی: تیشه ما به صورت نمادین، قدرت و عزم ما را نشان می‌دهد که کوه بیستون را با دقت و تلاش خود تراش می‌دهیم. کاری که انجام می‌دهیم شبیه به استخراج جواهرات با دقت و ظرافت است. ما با خشم و قاطعیت، زیبایی و ارزش‌هایی را به دست می‌آوریم.
صائب از اوضاع ما شوریده احوالان مپرس
گوشه ای داریم و روزی را به شب می آوریم
هوش مصنوعی: صائب می‌گوید که از وضعیت ما افراد آشفته نپرسید. ما در گوشه‌ای زندگی می‌کنیم و روزهایمان را به شب می‌گذرانیم.