صائبغزل شمارهٔ ۵۰۲۰
چراغ عشق نمی گردد از لحد خاموش
کی آتش جگر سنگ می شود خاموش؟
ز پند ناصح بی مغز ،عشق آسوده است
که بحر را نکند پرده زبد خاموش
چو شمع کشته نلرزد به زندگانی خویش
زبان هر که شد از حرف نیک و بد خاموش
به گفتگوی تنک مایگان مبر غیرت
که زود می شود این سیل بی مدد خاموش
ز رهگذار نفس تیره می شود دلها
ز هیچ آینه خجلت نمی کشد خاموش
شکایت تو ز افلاک از درشتی توست
که خاک نرم بود در ته لگد خاموش
ز قحط شیر مروت سپهر خشک مزاج
مرا به جنبش گهواره می کند خاموش
چنان که طفل به تدریج می شود گویا
زبان عقل به تدریج می شود خاموش
اگر نسیم دم عیسوی شود صائب
چو غنچه تن به شکفتن نمی دهد خاموش
اطلاعات
وزن: مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن (مجتث مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکیدرج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
چراغ عشق نمی گردد از لحد خاموش
کی آتش جگر سنگ می شود خاموش؟
هوش مصنوعی: آتش عشق هرگز پس از مرگ خاموش نمیشود. چگونه میتواند شعلهی دل سنگی خاموش گردد؟
ز پند ناصح بی مغز ،عشق آسوده است
که بحر را نکند پرده زبد خاموش
هوش مصنوعی: از نصیحت بیپایه و بیفایده، عشق در آرامش است، زیرا که دریا نمیگذارد پردهاش کنار برود و خود را آشکار کند.
چو شمع کشته نلرزد به زندگانی خویش
زبان هر که شد از حرف نیک و بد خاموش
هوش مصنوعی: اگر مانند شمع، به خاطر زندگیات در حال خاکستر شدن هستی، نباید از حرفهای خوب و بد دیگران برنجی و سکوت کنی.
به گفتگوی تنک مایگان مبر غیرت
که زود می شود این سیل بی مدد خاموش
هوش مصنوعی: در گفتگوهای کممقدار با افرادی که احساسات منفی و حسادت دارند، دقت کن و از غیرت و عزت نفس خود محافظت کن، زیرا این نوع مکالمات به سرعت میتواند به آرامش و خاموشی بیانجامد.
ز رهگذار نفس تیره می شود دلها
ز هیچ آینه خجلت نمی کشد خاموش
هوش مصنوعی: دلها به خاطر نفسهای تیره و آلوده میشوند و از هیچ چیزی شرم نمیکنند و در خاموشی خود به تماشای این وضعیت ادامه میدهند.
شکایت تو ز افلاک از درشتی توست
که خاک نرم بود در ته لگد خاموش
هوش مصنوعی: شکایت تو از آسمان به خاطر سختی و خشن بودن خودت است، در حالی که زمین زیر پاهایت نرم و ملایم است و صدایش به گوش نمیرسد.
ز قحط شیر مروت سپهر خشک مزاج
مرا به جنبش گهواره می کند خاموش
هوش مصنوعی: به دلیل نبود مهر و محبت در جهان، حال و روز من را به حرکت وا میدارد، در حالی که روحیهام مانند گهوارهای بیصداست.
چنان که طفل به تدریج می شود گویا
زبان عقل به تدریج می شود خاموش
هوش مصنوعی: به مرور زمان، کودک که به صحبت کردن میافتد و یاد میگیرد چگونه صحبت کند، زبان عقل و دانش نیز آرامآرام خاموش میشود.
اگر نسیم دم عیسوی شود صائب
چو غنچه تن به شکفتن نمی دهد خاموش
هوش مصنوعی: اگر باد خوشی و شادابی به وزیدن بیفتد، صائب، مانند غنچهای که آمادهی شکفتن است، دیگر خاموش نخواهد ماند.