گنجور

غزل شمارهٔ ۴۹۶۲

به مژگان بر نمی گردد نگاه از چشم گیرایش
غزالان را ز وحشت باز می دارد تماشایش
نگردد خامه بی شق سخن پرداز،حیرانم
که چون آید برون حرف از به هم چسبیده لبهایش
نبیند گرچه سرو از سرکشیها زیرپای خود
کشد خط برزمین از سایه پیش قد رعنایش
به اندک فرصتی خلخال سازد طوق قمری را
به این عنوان اگر قامت کشد سرودلارایش
نه گستاخی است گر برگرد آن سرو روان گردم
که پیش از سایه من افتاده ام یک عمر درپایش
ز طفلی از دهانش گرچه بوی شیر می آید
شکر را نی به ناخن می کند لعل شکرخایش
کسی چون چشم خود صائب ازان رخسار بردارد؟
که مانع شد عرق رااز چکیدن روی زیبایش

اطلاعات

وزن: مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن (هزج مثمن سالم)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

به مژگان بر نمی گردد نگاه از چشم گیرایش
غزالان را ز وحشت باز می دارد تماشایش
هوش مصنوعی: نگاه او به قدری جذاب و حیرت‌انگیز است که غزال‌ها را از ترس فراری می‌دهد و با مژگانش به هیچ وجه از آن چشم برنمی‌دارد.
نگردد خامه بی شق سخن پرداز،حیرانم
که چون آید برون حرف از به هم چسبیده لبهایش
هوش مصنوعی: قلم بدون تو نمی‌چرخد و نمی‌تواند بنویسد. من از اینکه چگونه می‌تواند کلام از لب‌هایش که به هم چسبیده‌اند بیرون بیاید، حیرت‌زده‌ام.
نبیند گرچه سرو از سرکشیها زیرپای خود
کشد خط برزمین از سایه پیش قد رعنایش
هوش مصنوعی: اگرچه سرو زیبای دست نازکش را نمی‌بیند، اما زیرپاهایش با سرکشی خطی بر روی زمین به وجود می‌آورد که در سایه قد بلندش ظاهر می‌شود.
به اندک فرصتی خلخال سازد طوق قمری را
به این عنوان اگر قامت کشد سرودلارایش
هوش مصنوعی: با اندکی فرصت، بستنه‌ای از پاهای قمری به صدای لحن دل‌انگیزش می‌تواند باز شود، اگر او قامت زیبا و برجسته‌ای به نمایش بگذارد.
نه گستاخی است گر برگرد آن سرو روان گردم
که پیش از سایه من افتاده ام یک عمر درپایش
هوش مصنوعی: هر چند که بر من سخت است، اما اگر شجاعت کنم و به سمت آن معشوق زیبا بروم، این را می‌دانم که تمام عمر در سایه او بوده‌ام و حالا آماده‌ام تا این احساس را به او ابراز کنم.
ز طفلی از دهانش گرچه بوی شیر می آید
شکر را نی به ناخن می کند لعل شکرخایش
هوش مصنوعی: از دوران کودکی، با اینکه هنوز بوی شیر از دهانش به مشام می‌رسد، اما این کودک به‌راحتی می‌تواند شکر را با ناخن خود مانند لعل (گوهر قرمز) بکند.
کسی چون چشم خود صائب ازان رخسار بردارد؟
که مانع شد عرق رااز چکیدن روی زیبایش
هوش مصنوعی: آیا کسی می‌تواند همچون صائب، از آن چهره زیبا چشم بردارد؟ که مانع می‌شود عرق بر روی زیبایی‌اش بچکد.