گنجور

غزل شمارهٔ ۴۹۵۳

به سرخی می زند چون مشک خط عنبرافشانش
چه حسن نشأه خیزست این که میگون است ریحانش
نباشد دور اگر خطش طلایی درنظر آید
که طوق هاله زرین می شود ازماه تابانش
به نور دیده خود چون چراغ صبح می لرزد
سهیل شوخ چشم از پرتو سیب زنخدانش
دل عشاق چون برگ خزان برخاک می ریزد
به هر جانب که مایل می شود سرو خرامانش
عیار شوق بلبل رانمی دانم،همین دانم
که آتش زیر پا دارد گل از شوق گریبانش
به باد بی نیازی می دهد شور قیامت را
اگر بردارد از لب مهر خاموشی نمکدانش
درین بستانسرا سروی بلند آوازه می گردد
که باشد همچو صائب نغمه سنجی درگلستانش

اطلاعات

وزن: مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن (هزج مثمن سالم)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

به سرخی می زند چون مشک خط عنبرافشانش
چه حسن نشأه خیزست این که میگون است ریحانش
هوش مصنوعی: او مانند مشک سرخ می‌شود و خطوطش را مانند عنبر پخش می‌کند. چه زیبایی‌ها و لطافت‌هایی در این گل وجود دارد، که بویی دل‌انگیز دارد و شبیه به ریحان است.
نباشد دور اگر خطش طلایی درنظر آید
که طوق هاله زرین می شود ازماه تابانش
هوش مصنوعی: اگر خطی طلایی در نظر دیده شود، دور از واقعیت نیست که مانند طوقی از هاله‌ای زرین به نظر برسد، به خاطر نور ماه تابان.
به نور دیده خود چون چراغ صبح می لرزد
سهیل شوخ چشم از پرتو سیب زنخدانش
هوش مصنوعی: چشم‌های روشنی‌ام مانند چراغ صبح در حال لرزش است و ستاره سهیل با زیبایی و جذابیتش به خاطر درخشش سیب‌گونه‌اش، توجه مرا جلب می‌کند.
دل عشاق چون برگ خزان برخاک می ریزد
به هر جانب که مایل می شود سرو خرامانش
هوش مصنوعی: دل عاشقان مانند برگ‌های پاییزی به زمین می‌افتد و به هر سمتی که دوست دارند، می‌ریزد. چنان‌که سرو زیبا و خوش‌حالت به آرامی درخت می‌رقصید.
عیار شوق بلبل رانمی دانم،همین دانم
که آتش زیر پا دارد گل از شوق گریبانش
هوش مصنوعی: بلبل را نمی‌دانم چه احساسی در دل دارد، اما می‌دانم که گل بر اثر شوق و هیجان، پاهایش را در آتش می‌سوزاند.
به باد بی نیازی می دهد شور قیامت را
اگر بردارد از لب مهر خاموشی نمکدانش
هوش مصنوعی: اگر باد بتواند از لب خاموش نمکدان چیزی بگیرد، شور و شوق قیامت را به بی نیازی می‌بخشد.
درین بستانسرا سروی بلند آوازه می گردد
که باشد همچو صائب نغمه سنجی درگلستانش
هوش مصنوعی: در این باغ، درخت بلند و زیبایی وجود دارد که به مانند صائب، در نغمه‌ی خود تبحر دارد و در گلستانش می‌خواند.