غزل شمارهٔ ۴۸۵
آرزو چند به هر سوی کشاند ما را؟
این سگ هرزه مرس چند دواند ما را؟
نخل ما را ثمری نیست به جز گرد ملال
طعمه خاک شود هر که فشاند ما را
ما که در هر بن مو کوه گرانی داریم
هیچ سیلاب به دریا نرساند ما را
بر سر دانه ما سایه ابری نفتاد
زور غیرت مگر از خاک دماند ما را
نامه ماست نهانخانه اسرار ازل
ظلم بر خویش کند هر که نخواند ما را
در نهال قد این جلوه فروشان مجاز
جلوه ای نیست که بر خاک کشاند ما را
عشق ما را ز دل و دین و خرد دور انداخت
تا به آن قافله دیگر که رساند ما را؟
نشد از ناخن تدبیر گشادی صائب
تا که زین عقده مشکل برهاند ما را؟
اطلاعات
وزن: فعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن (رمل مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکیدرج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
آرزو چند به هر سوی کشاند ما را؟
این سگ هرزه مرس چند دواند ما را؟
هوش مصنوعی: آرزوهای بیپایان ما را به جاهای مختلف میکشاند، مانند سگی ولگرد که بیهدف و بدون تمرکز ما را به دنبال خود میبرد.
نخل ما را ثمری نیست به جز گرد ملال
طعمه خاک شود هر که فشاند ما را
هوش مصنوعی: نخل ما هیچ میوهای جز غم و اندوه نمیدهد و هر کس که ما را به زمین بیندازد، سرنوشتش همانند ما خواهد بود و به خاک خواهد افتاد.
ما که در هر بن مو کوه گرانی داریم
هیچ سیلاب به دریا نرساند ما را
هوش مصنوعی: ما که در هر گیسوی خود بار زیادی داریم، هیچ سیلابی نمیتواند ما را به دریا برساند.
بر سر دانه ما سایه ابری نفتاد
زور غیرت مگر از خاک دماند ما را
هوش مصنوعی: اگر کسی بخواهد بر ما تسلط یابد، هیچ مانعی نمیتواند ما را از حق خود دور کند. ما به دلیل شجاعت و غیرت خود در برابر هر خطر و تهدیدی میایستیم و به هویت و اصل خود وفادار خواهیم ماند.
نامه ماست نهانخانه اسرار ازل
ظلم بر خویش کند هر که نخواند ما را
هوش مصنوعی: این بیت به این معناست که نامهای که ما داریم، حاوی تمام رازهای اولیه و اساسی زندگی است. کسی که این نامه را نخواند، در واقع بر خود ظلم میکند و از درک این رازها و آگاهی از آنها محروم میماند.
در نهال قد این جلوه فروشان مجاز
جلوه ای نیست که بر خاک کشاند ما را
هوش مصنوعی: در قامت این زیباییهای ظاهری، نشانی از واقعیت نیست که ما را به زمین بکشد.
عشق ما را ز دل و دین و خرد دور انداخت
تا به آن قافله دیگر که رساند ما را؟
هوش مصنوعی: عشق ما را از دل، دین و عقل دور کرد و به دنیایی دیگر که ما را به آنجا رساند.
نشد از ناخن تدبیر گشادی صائب
تا که زین عقده مشکل برهاند ما را؟
هوش مصنوعی: تدبیر و برنامهریزی ما نتوانسته است ما را از این مشکل رهایی بخشد. تا زمانی که نتوانیم این گره و دشواری را باز کنیم، به آزادی نخواهیم رسید.

صائب