گنجور

غزل شمارهٔ ۴۵۱۲

سخن کی به جانهای غافل نشیند
ز دل هر چه برخاست در دل نشیند
غبار یتیمی است جویای گوهر
غم عشق در جان کامل نشیند
اگر صید غافل شود عذر دارد
ز صیاد عیب است غافل نشیند
مرا می کند سنگ طفلان حصاری
اگر جوش دریا به ساحل نشیند
به دنیا نگردد مقید سبکرو
به ویرانه سیلاب مشکل نشیند
تو کز اهل جسمی سبک ساز خودرا
که دل کشتیی نیست در گل نشیند
چو دریا نگردد تهیدست هرگز
کریمی که در راه سایل نشیند
شود محو در یک دم از جلوه حق
دو روزی اگر نقش باطل نشیند
مرا خاک گشتن درین راه ازان به
که گردم به دامان منزل نشیند
به افشاندن دست صائب نخیزد
غباری که بر دامن دل نشیند

اطلاعات

وزن: فعولن فعولن فعولن فعولن (متقارب مثمن سالم)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

سخن کی به جانهای غافل نشیند
ز دل هر چه برخاست در دل نشیند
هوش مصنوعی: سخن زمانی بر دل‌های ناآگاه تاثیرگذار است که از عمق دل برآید؛ هر چه از دل واقعی برخیزد، در دل دیگران نیز جا می‌گیرد.
غبار یتیمی است جویای گوهر
غم عشق در جان کامل نشیند
هوش مصنوعی: این جمله بیان می‌کند که غبار یتیمی، یعنی احساس تنهایی و فقدان، در جستجوی ارزش و عمق عشق است و این احساس در دل یک انسان کامل و سرشار از عشق جا می‌گیرد.
اگر صید غافل شود عذر دارد
ز صیاد عیب است غافل نشیند
هوش مصنوعی: اگر شکار از شکارچی غافل شود، عذری دارد؛ اما این نقصی است برای شکارچی که بی‌توجه بماند.
مرا می کند سنگ طفلان حصاری
اگر جوش دریا به ساحل نشیند
هوش مصنوعی: اگر مشکلات و موانع زندگی (سنگ‌های کودکانه) به دور من دیواری بسازند، هرچند که آرامش و آرامش دریا (جوش دریا) به ساحل برسد، من تحت تأثیر قرار نمی‌گیرم.
به دنیا نگردد مقید سبکرو
به ویرانه سیلاب مشکل نشیند
هوش مصنوعی: کسی که سبکسر و بی‌توجه به دنیا است، به ویرانه‌ و مشکلات غم و اندوه پای نمی‌گذارد.
تو کز اهل جسمی سبک ساز خودرا
که دل کشتیی نیست در گل نشیند
هوش مصنوعی: اگر تو از دنیای مادی جدا شوی و آزاد باشی، مانند قایقی هستی که در گل فرو نمی‌رود و این دل گرانبها جایگاهی برای نشستن در گِل ندارد.
چو دریا نگردد تهیدست هرگز
کریمی که در راه سایل نشیند
هوش مصنوعی: هرگز دریایی که بخشنده است، تهی و بی‌نصیب نمی‌ماند، چرا که مانند کرمی که در مسیر جاری شدن آب قرار می‌گیرد، همیشه آماده کمک و بخشش به دیگران است.
شود محو در یک دم از جلوه حق
دو روزی اگر نقش باطل نشیند
هوش مصنوعی: اگر جلوه حق به یک باره در نظر انسان نمایان شود، ممکن است که مدت کوتاهی، تمام چیزهای باطل و نادرست از یاد برود.
مرا خاک گشتن درین راه ازان به
که گردم به دامان منزل نشیند
هوش مصنوعی: بهتر است که به جای این که در این راه خاک شوم و در سرگردانی بمانم، به خانه‌ای بروم که در آن آرامش و سکونت باشد.
به افشاندن دست صائب نخیزد
غباری که بر دامن دل نشیند
هوش مصنوعی: به هنگام پخش کردن خوب و نیکویی، هیچ چیز منفی و ناخواسته‌ای وجود ندارد که بر دل انسان اثر بگذارد.