صائبغزل شمارهٔ ۴۴۶
کسوفی هست دایم آفتاب زندگانی را
سیاهی لازم افتاده است آب زندگانی را
مده چون غافلان سر رشته تار نفس از کف
که بی شیرازه می سازی کتاب زندگانی را
حیات جاودان بی دوستان مرگی است پا بر جا
به تنهایی مخور چون خضر آب زندگانی را
بساط آفرینش را دل آگاه چون باشد؟
که خواب مرگ، بیداری است خواب زندگانی را
عنان سیل را هرگز شکست پل نمی گیرد
نگردد قد خم مانع شتاب زندگانی را
اگر نسیه است فردای جزا پیش گرانخوابان
قیامت نقد باشد، خود حساب زندگانی را
نباشد برق عالمسوز را رنگی ز خاکستر
ز دوزخ نیست پروایی کباب زندگانی را
خمار باده شب می کند گل در سحرگاهان
قیامت می کند تعبیر خواب زندگانی را
سیه گردد به اندک فرصتی روز کهنسالان
لب بامی است پیری آفتاب زندگانی را
کنم خاک عدم را توتیا، تا کرده ام صائب
تماشا عالم پر انقلاب زندگانی را
غزل شمارهٔ ۴۴۵: نه هر چشمی سزاوارست رخسار معانی راغزل شمارهٔ ۴۴۷: غنیمت دان درین وحشت سرا خلوت گزینی را
اطلاعات
وزن: مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن (هزج مثمن سالم)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکیدرج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
کسوفی هست دایم آفتاب زندگانی را
سیاهی لازم افتاده است آب زندگانی را
هوش مصنوعی: آفتاب زندگی همیشه در سایه است و تاریکی بر آن حاکم شده است؛ برای ادامه حیات، به آب حیات نیاز داریم که در این شرایط سخت ضروری است.
مده چون غافلان سر رشته تار نفس از کف
که بی شیرازه می سازی کتاب زندگانی را
هوش مصنوعی: هرگز مانند نادانان از دست دادن کنترل نفس خود را نادیده نگیر، زیرا با این کار، زندگیات را بینظم و بیقید و شرط میکنی.
حیات جاودان بی دوستان مرگی است پا بر جا
به تنهایی مخور چون خضر آب زندگانی را
هوش مصنوعی: زندگی ابدی بدون دوستان، به مانند مرگی است که به طور کامل ثابت و پابرجا است. در تنهایی نباید زندگی را بگذرانی، چرا که مانند خضر که آب زندگی را دارد، دوستان میتوانند زندگی را واقعی و پرمعنا کنند.
بساط آفرینش را دل آگاه چون باشد؟
که خواب مرگ، بیداری است خواب زندگانی را
هوش مصنوعی: آیا میتوان دلی آگاه و بیدار، دنیای خلقت را به خوبی درک کند؟ چرا که خواب مرگ در واقع بیداریای است که ما را از خواب زندگی میان میبرد.
عنان سیل را هرگز شکست پل نمی گیرد
نگردد قد خم مانع شتاب زندگانی را
هوش مصنوعی: سیل هیچگاه کنترل نمیشود و پل نمیتواند مانع آن شود. زندگی در حال پیشرفت است و هیچ چیزی نمیتواند جلوی آن را بگیرد.
اگر نسیه است فردای جزا پیش گرانخوابان
قیامت نقد باشد، خود حساب زندگانی را
هوش مصنوعی: اگر زندگی در این دنیا به صورت مهلت و نسیه است، در روز قیامت و در برابر خوابزدهها و غافلها، آن روز حساب و کتاب سرراست و مستقیم خواهد بود. بنابراین، باید به فکر حساب و کتاب زندگی خود باشیم.
نباشد برق عالمسوز را رنگی ز خاکستر
ز دوزخ نیست پروایی کباب زندگانی را
هوش مصنوعی: برق آتشین و خطرناک هیچ رنگی از خاکستر نمیگیرد؛ از جهنم هم هیچ دلدادگیای برای پخته شدن زندگی وجود ندارد.
خمار باده شب می کند گل در سحرگاهان
قیامت می کند تعبیر خواب زندگانی را
هوش مصنوعی: در دنیای خواب و خیال، مستی شراب در شب، به گلها اجازه میدهد که در سحرگاهان، تجلی و زیبایی دوبارهای از خود بروز دهند. این نشاندهنده آن است که میتوان تعبیر زندگی و رویاها را در لحظات جدید و بیداری کشف کرد.
سیه گردد به اندک فرصتی روز کهنسالان
لب بامی است پیری آفتاب زندگانی را
هوش مصنوعی: به سرعت و در کمترین زمان، روزگار پیری بر انسانهای سندار سیاه میشود، درست مانند اینکه آنها در بالای بام ایستادهاند و در آفتاب زندگیشان میسوزند.
کنم خاک عدم را توتیا، تا کرده ام صائب
تماشا عالم پر انقلاب زندگانی را
هوش مصنوعی: من تصمیم دارم که غم و ناامیدی را به روشنایی و زیبایی تبدیل کنم، چون به خاطر اینکه چشم انداز زندگی پر از تغییر و تحولات را دیدهام.
خوانش ها
غزل شمارهٔ ۴۴۶ به خوانش عندلیب
حاشیه ها
1400/06/29 12:08
Polestar
مفهوم بیت چهارم "که خواب مرگ، بیداریست..."
ظاهرا اینست که انسان دائما در خواب غفلت است و وقتی میمیرد، پردههای غفلت کنار میرود و از خواب غفلت برمیخیزد
همچنان که در حدیث علوی آمده:
الناس نیام، فإذا ماتوا انتبهوا
و در آیه کریمه آمده:
لقد کنت فی غفلة من هذا، فکشفنا عنک غطاءک، فبصرک الیوم حدید.