گنجور

غزل شمارهٔ ۴۴۵۲

طوفان گل و جوش بهارست ببینید
اکنون که جهان بر سر کارست ببینید
در سبزه و گل آب روان پرده نشین است
ماهی که درین سبزحصارست ببینید
قانع مشوید از خط استاد به خواندن
حسنی که نهان در خط یارست ببینید
آن گرد که بر عرش کله گوشه شکسته است
از جلوه آن شاهسوارست ببینید
این آینه هایی که نظر خیره نماید
در دست کدام آینه دارست ببینید
زان آتش پنهان که جهان سوخته اوست
افلاک پر از دود و شرارست ببینید
در مغز بهاراین چه نسیم است ببویید
در دست جهان این چه نگارست ببینید
چون نیست شما را نظر دیدن آتش
این جوش که در مغز بهارست ببینید
مژگان بگشایید و ببندید زبان را
آفاق پراز جلوه یارست ببینید
در پله اعداد اقامت منمایید
آن حسن که بیرون ز شمارست ببینید
از شوق هم آغوشی آن قامت موزون
گلها همه آغوش وکنارست ببینید
از دیدن صیاد اگر رنگ ندارید
این دشت که پرخون شکارست ببینید
در دامن دشتی که ز جوش گل بی خار
خورشید کم از بوته خارست ببینید
آن نوش که در نیش نهان است بجویید
آن گنج که در کسوت مارست ببینید
زان پیش که از چهره جان گردفشانید
آن ماه که در زیر غبارست ببینید
چون بال فلک سیر ز اندیشه ندارید
آن را که در اندیشه یارست ببینید
زان پیش که هردوجهان گردبرآرد
ای بیخبران این چه سوارست ببینید
در جامه خودچاک زدن بی سببی نیست
در پیرهن غنچه چه خارست ببینید
از چشمه کوثر نرود تیرگی بخت
خالی که به کنج لب یارست ببینید
این آن غزل اوحدی ماست که فرمود
ای بی بصران این چه بهارست ببینید

اطلاعات

وزن: مفعول مفاعیل مفاعیل فعولن (هزج مثمن اخرب مکفوف محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

طوفان گل و جوش بهارست ببینید
اکنون که جهان بر سر کارست ببینید
هوش مصنوعی: نگاهی به دنیای پیرامونتان بیندازید؛ فصل بهار با زیبایی و شکفتن گل‌ها خواب و خموشی را کنار زده و جهان کاملاً سرزنده و فعال شده است.
در سبزه و گل آب روان پرده نشین است
ماهی که درین سبزحصارست ببینید
هوش مصنوعی: در میان سبزه و گل، آب روانی وجود دارد که ماهی در آن زندگی می‌کند. این ماهی که در این محاصره‌ی سبز قرار دارد، قابل مشاهده است.
قانع مشوید از خط استاد به خواندن
حسنی که نهان در خط یارست ببینید
هوش مصنوعی: از شیوه نوشتار معلم راضی نشوید، چرا که زیبایی پنهانی در خط دوست وجود دارد که باید آن را مشاهده کنید.
آن گرد که بر عرش کله گوشه شکسته است
از جلوه آن شاهسوارست ببینید
هوش مصنوعی: آن دایره‌ای که بر بالای عرش قرار دارد، نشان از زیبایی و شکوه آن شاهسوار دارد، بیندیشید و مشاهده کنید.
این آینه هایی که نظر خیره نماید
در دست کدام آینه دارست ببینید
هوش مصنوعی: این آینه‌هایی که نگاه را به خود جلب می‌کنند، متعلق به کدام آینه‌دار است؟ این را باید نگاه کنید.
زان آتش پنهان که جهان سوخته اوست
افلاک پر از دود و شرارست ببینید
هوش مصنوعی: از آن آتش نهان که جهان را سوزانده است، آسمان‌ها پر از دود و شعله‌اند. به این وضعیت نگاه کنید.
در مغز بهاراین چه نسیم است ببویید
در دست جهان این چه نگارست ببینید
هوش مصنوعی: در بهار، چه نسیم خوشایندی در هواست! و در دستان جهان، چه زیبایی‌هایی وجود دارد که باید آن‌ها را تماشا کرد.
چون نیست شما را نظر دیدن آتش
این جوش که در مغز بهارست ببینید
هوش مصنوعی: چون شما نمی‌توانید آتش این شور و شوق را ببینید، که در دل بهار وجود دارد، پس سعی کنید آن را تجربه کنید.
مژگان بگشایید و ببندید زبان را
آفاق پراز جلوه یارست ببینید
هوش مصنوعی: چشم‌هایتان را باز کنید و زبان را بسته نگه‌دارید. در اطراف شما، زیبایی‌های محبوب وجود دارد که باید آن‌ها را ببینید.
در پله اعداد اقامت منمایید
آن حسن که بیرون ز شمارست ببینید
هوش مصنوعی: در دنیای عددها و حساب، به زیبایی‌هایی که خارج از شمارش و اندازه‌گیری هستند، توجه کنید و در آنها غرق نشوید.
از شوق هم آغوشی آن قامت موزون
گلها همه آغوش وکنارست ببینید
هوش مصنوعی: از شوق در آغوش کشیدن آن اندام زیبا، گل‌ها همه در آغوش هم و در کنار هم قرار دارند. ببینید!
از دیدن صیاد اگر رنگ ندارید
این دشت که پرخون شکارست ببینید
هوش مصنوعی: اگر از دیدن شکارچی ترسی دارید، به این دشت نگاه کنید که پر از خون شکارهایش است.
در دامن دشتی که ز جوش گل بی خار
خورشید کم از بوته خارست ببینید
هوش مصنوعی: در دامان یک دشت که پر از گل‌های زیباست، خورشید کم‌تر از خارها به چشم می‌آید. این نشان می‌دهد که زیبایی‌های طبیعی ممکن است بر دشواری‌ها و ناملایمات غلبه کنند.
آن نوش که در نیش نهان است بجویید
آن گنج که در کسوت مارست ببینید
هوش مصنوعی: به دنبال آن چیزی باشید که در ظاهر بد به نظر می‌رسد اما در حقیقت ارزشمند است و گنجی را جستجو کنید که در لباس و ظاهری غیرمعمول پنهان شده است.
زان پیش که از چهره جان گردفشانید
آن ماه که در زیر غبارست ببینید
هوش مصنوعی: قبل از این که آن ماه روشن، جان را به خروش درآورد و خود را نمایان کند، صفایی که زیر غبار پنهان است را ببینید.
چون بال فلک سیر ز اندیشه ندارید
آن را که در اندیشه یارست ببینید
هوش مصنوعی: چون بال پرواز آسمان از فکر و خیال آزاد است، شما هم باید بدانید که کسی که در فکر محبوبش است، نمی‌تواند از آن آزاد شود.
زان پیش که هردوجهان گردبرآرد
ای بیخبران این چه سوارست ببینید
هوش مصنوعی: قبل از آنکه هر دو جهان گرد آید، ای نادانان، این سوار را ببینید.
در جامه خودچاک زدن بی سببی نیست
در پیرهن غنچه چه خارست ببینید
هوش مصنوعی: در این شعر به این موضوع اشاره شده که ایجاد شکاف یا آسیب در چیزها، به خودی خود و بدون دلیل نیست. در مورد پیراهن غنچه، که نماد زیبایی و نعمت است، ممکن است به خاطر وجود خاری در آن، نقطه ضعف یا آسیبی وجود داشته باشد. به عبارتی، هر مشکلی که در زیبایی یا ظاهری وجود دارد، باید با دلیل و علت مشخصی مرتبط باشد.
از چشمه کوثر نرود تیرگی بخت
خالی که به کنج لب یارست ببینید
هوش مصنوعی: تیرگی بخت و بدشانسی از چشمه کوثر زوال نمی‌یابد، زیرا زیبایی و شادابی در لب‌های یار وجود دارد.
این آن غزل اوحدی ماست که فرمود
ای بی بصران این چه بهارست ببینید
هوش مصنوعی: این غزل از اوحدی است که به کسانی که نمی‌توانند ببینند، می‌گوید: این چه بهاری است که باید ببینید.