غزل شمارهٔ ۴۴۳۵
گر چشم تر از پوست چو بادام برآید
آسان ز وصال شکرش کام برآید
جان من مشتاق به لب می رسد از شوق
تا از دهن تنگ تو پیغام برآید
خون در دل یاقوت زند جوش ز غیرت
هر جا ز عقیق لب او نام برآید
مشکل بود از رشته امید گسستن
چون مرغ گرفتار من از دام برآید
بیرون ندهد نم ز جگر لاله سیراب
کی حرف به مستی ز لب جام برآید
آن را که بود همچو شرر دیده روشن
در نقطه آغاز ز انجام برآید
از موج حوادث نشود پخته سبک مغز
از بحر همان عنبر تر خام برآید
زنهار مکن سرکشی از حلقه عشاق
کز فاخته این سرو به اندام برآید
زآتشکده هند شد آدم ز گنه پاک
زین بوته محال است کسی خام برآید
در کلبه مقصود نفس راست نماید
از هر دو جهان هر که به یک گام برآید
اطلاعات
وزن: مفعول مفاعیل مفاعیل فعولن (هزج مثمن اخرب مکفوف محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکیدرج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
گر چشم تر از پوست چو بادام برآید
آسان ز وصال شکرش کام برآید
هوش مصنوعی: اگر چشمی به زیبایی پوست بادام بگشاید، عشق و وصال شیرین به راحتی به دست میآید.
جان من مشتاق به لب می رسد از شوق
تا از دهن تنگ تو پیغام برآید
هوش مصنوعی: عشق و شوق من به تو آنقدر زیاد است که جانم به لبم رسیده و منتظرم تا پیام عشق تو از آن تنگی دهن بیرون بیاید.
خون در دل یاقوت زند جوش ز غیرت
هر جا ز عقیق لب او نام برآید
هوش مصنوعی: در دل یاقوت به خاطر محبت و غیرت، احساساتی جست و خیز میکند و هر زمان نام عقیق لب او بر زبان میآید، این عواطف بیشتر شعلهور میشود.
مشکل بود از رشته امید گسستن
چون مرغ گرفتار من از دام برآید
هوش مصنوعی: خارج شدن از بند امید کار سختی است، مثل اینکه یک پرنده از دام رها شود.
بیرون ندهد نم ز جگر لاله سیراب
کی حرف به مستی ز لب جام برآید
هوش مصنوعی: اگر دلی شاد و سرشار از عشق باشد، نمیتواند غم و اندوه خود را پنهان کند. آدمی که در حال مستی و خوشی است، نمیتواند از دلش سخن بگوید و فقط لب به جام میزند.
آن را که بود همچو شرر دیده روشن
در نقطه آغاز ز انجام برآید
هوش مصنوعی: آن کس که مانند شعلهای درخشان است، در ابتدای مسیر به روشنایی و روشنی دست مییابد و پیوند عمیقی با آغاز و پایان دارد.
از موج حوادث نشود پخته سبک مغز
از بحر همان عنبر تر خام برآید
هوش مصنوعی: در برابر سختیها و چالشهای زندگی، انسانهای ناپخته و بیتجربه نمیتوانند به بلوغ و آگاهی لازم برسند. تنها افراد با تجربه و پخته میتوانند از دشواریها فراتر رفته و به موفقیتهای واقعی دست پیدا کنند.
زنهار مکن سرکشی از حلقه عشاق
کز فاخته این سرو به اندام برآید
هوش مصنوعی: مواظب باش که از جمع عاشقان سرپیچی نکنی، زیرا در این میان، بلبل غمگین و منزوی به سراغ محبوب میآید و از زیباییهای او سخن میگوید.
زآتشکده هند شد آدم ز گنه پاک
زین بوته محال است کسی خام برآید
هوش مصنوعی: انسان از آتشکده هند پاک و بیگناه شد، اما از این بوته عجیب هیچکس بدون تجربه و درک بیرون نمیآید.
در کلبه مقصود نفس راست نماید
از هر دو جهان هر که به یک گام برآید
هوش مصنوعی: در کلبهای که هدف در آن روشن است، هر کس میتواند از تمام نعمتهای دنیا بهرهمند شود، کافی است تنها یک قدم به سوی حقیقت بردارد.

صائب