گنجور

غزل شمارهٔ ۴۴۱۷

چون شبنم می بر رخ جانان بنشیند
در آب وعرق چشمه حیوان بنشیند
شرمنده خونگرمی اشکم که همه عمر
نگذاشت مراگردبه مژگان بنشیند
دل صاف کن آن گاه ز ماحرف طلب کن
از آینه طوطی به دبستان بنشیند
مژگان شمرم بوسه زنم بر کف پایش
در چشمم اگر خار مغیلان بنشیند
آن کس که چو یوسف بودش چشم عزیزی
شرط است که یک چند به زندان بنشیند
از طعنه خامان نشود کند طبیعت
کی آتش سوزنده به دامان بنشیند
گر خضر ببیند لب جان پرور او را
در ماتم سر چشمه حیوان بنشیند
هر کس که چو صائب به تکلف نکند زیست
پیوسته چو گل خرم وخندان بنشیند

اطلاعات

وزن: مفعول مفاعیل مفاعیل فعولن (هزج مثمن اخرب مکفوف محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

چون شبنم می بر رخ جانان بنشیند
در آب وعرق چشمه حیوان بنشیند
هوش مصنوعی: زمانی که شبنم بر چهره معشوق نشسته باشد، حس زیبایی و طراوت به وجود می‌آورد، درست مانند این‌که آب و عرق چشمه حیات در طبیعت جاری است و نشان‌دهنده حیات و شادابی است.
شرمنده خونگرمی اشکم که همه عمر
نگذاشت مراگردبه مژگان بنشیند
هوش مصنوعی: من از محبت و گرمی احساسات خود شرمنده‌ام، چرا که تمام عمر نتوانستم اشک‌هایم را به راحتی بر روی مژگانم بریزم.
دل صاف کن آن گاه ز ماحرف طلب کن
از آینه طوطی به دبستان بنشیند
هوش مصنوعی: دل خود را خالص و پاک نگه‌دار، سپس از ما خواسته‌های خود را بگو. مثل طوطی که در مدرسه نشسته و مشغول یادگیری است، خود را آماده کن تا چیزهای نو را بیاموزی.
مژگان شمرم بوسه زنم بر کف پایش
در چشمم اگر خار مغیلان بنشیند
هوش مصنوعی: چشمان زیبای محبوبم را می‌بوسم و اگر خار مغیلان در چشمانم بنشیند، برایم مهم نیست.
آن کس که چو یوسف بودش چشم عزیزی
شرط است که یک چند به زندان بنشیند
هوش مصنوعی: کسی که مانند یوسف جذاب و زیباست، باید مدتی را در تنهایی و مشکلات بگذراند.
از طعنه خامان نشود کند طبیعت
کی آتش سوزنده به دامان بنشیند
هوش مصنوعی: اگر کسی طعنه و سخن تلخ دیگران را تحمل نکند، همچون آتش سوزاننده‌ای است که در دامنش نشسته و او را می‌سوزاند.
گر خضر ببیند لب جان پرور او را
در ماتم سر چشمه حیوان بنشیند
هوش مصنوعی: اگر خضر، آن راهنمای دانا و جاودان، لب جان پرور او را ببیند، در غم و اندوه نشسته و محض فراغت و تفکر در چشمه حیات و زندگی زنده می‌نگرد.
هر کس که چو صائب به تکلف نکند زیست
پیوسته چو گل خرم وخندان بنشیند
هوش مصنوعی: هر کسی که مانند صائب زندگی را بی‌تکلف و آسان بگذراند، همیشه شاداب و خندان خواهد بود، مانند گلی که در آفتاب می‌درخشد.