غزل شمارهٔ ۴۳۹۲
این اشک جگرگون چه اثرداشته باشد
پیداست که طفلی چه جگرداشته باشد
با هردوجهان عشق به یک دل نتوان باخت
یک خوشه محال است دو سرداشته باشد
بی برگ توکل بودآن کس که نشیند
در سایه نخلی که ثمر داشته باشد
آن کس که زصاحب نظران است چونرگس
بایدبه ته پای نظرداشته باشد
مانند حباب آن که ندارد به گره هیچ
از باد مخالف چه خطر داشته باشد
من بر سرآنم که به زلف تو زنم دست
تا سنبل زلف تو چه سرداشته باشد
بال قفس آلودسزاوارچمن نیست
این مرغ مگر بال دگرداشته باشد
فردوس چه دارد که دهد عرض به عاشق
نقشی مگر از روی تو برداشته باشد
نسبت به بدان در چه شمارندنکویان
دریا چه قدرآب گهرداشته باشد
صائب خبرش هست ز حال من بیدل
هرکس که عزیزی به سفر داشته باشد
اطلاعات
وزن: مفعول مفاعیل مفاعیل فعولن (هزج مثمن اخرب مکفوف محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکیدرج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
این اشک جگرگون چه اثرداشته باشد
پیداست که طفلی چه جگرداشته باشد
هوش مصنوعی: این اشک دلفگار نشاندهندهی عمق دردی است که در دل یک کودک وجود داشته است.
با هردوجهان عشق به یک دل نتوان باخت
یک خوشه محال است دو سرداشته باشد
هوش مصنوعی: در زندگی نمیتوان به یک دل، هم عشق به دو دنیای مختلف را تقدیم کرد؛ زیرا مانند این است که بخواهیم دو شاخه گلابی را از یک خوشه بچینیم، که چنین چیزی غیرممکن است.
بی برگ توکل بودآن کس که نشیند
در سایه نخلی که ثمر داشته باشد
هوش مصنوعی: کسی که در سایه درخت خرما مینشیند و به میوهاش امید دارد، باید اعتماد و امید خود را بر اساس تلاش و کوشش خود بنا کند.
آن کس که زصاحب نظران است چونرگس
بایدبه ته پای نظرداشته باشد
هوش مصنوعی: کسی که از افراد با درک و دانش بالاست، باید همیشه در پایان کار و نتیجهاش توجه و دقت داشته باشد، مانند رگس که به انتهای ساقه خود نگاه میکند.
مانند حباب آن که ندارد به گره هیچ
از باد مخالف چه خطر داشته باشد
هوش مصنوعی: مانند حبابی که هیچ پیوندی با چیزی ندارد، پس از باد مخالف هیچ خطری برایش وجود ندارد.
من بر سرآنم که به زلف تو زنم دست
تا سنبل زلف تو چه سرداشته باشد
هوش مصنوعی: من میخواهم به زلف تو دست بزنم تا ببینم که گلهای زلف تو چه زیبایی و تاثیری دارند.
بال قفس آلودسزاوارچمن نیست
این مرغ مگر بال دگرداشته باشد
هوش مصنوعی: پرندهای که در قفس زندگی میکند، با بالهای آلوده و ناپاکش، شایستهی زندگی در چمنزار و فضای آزاد نیست. او تنها زمانی میتواند از زیباییهای طبیعت بهرهمند شود که بالهایش آمادگی پرواز داشته باشد.
فردوس چه دارد که دهد عرض به عاشق
نقشی مگر از روی تو برداشته باشد
هوش مصنوعی: بهشت چه زیباییای میتواند به عاشق نشان دهد، جز اینکه تصویری از چهره تو بر آن نقش بزداید؟
نسبت به بدان در چه شمارندنکویان
دریا چه قدرآب گهرداشته باشد
هوش مصنوعی: آدمهای خوب و نیکو را با اراده و عملشان بسنجید و نه با افراد بد، زیرا ارزش و خوب بودنشان به اندازه دریا و عمق آن است و نمیتوان به سادگی به مقایسهای ناعادلانه پرداخت.
صائب خبرش هست ز حال من بیدل
هرکس که عزیزی به سفر داشته باشد
هوش مصنوعی: هر کسی که عزیزی را به سفر فرستاده باشد، از وضعیت من و دلشکستگیام آگاه است.

صائب