گنجور

غزل شمارهٔ ۴۳۸۳

سرگرم تو با کشمکش دار نسازد
این نقطه سرگشته به پرگارنسازد
مرده است دل زاهد دمسرد ز تزویر
چون برسرخودگنبددستارنسازد
زنهار مکن خوارعزیزان جهان را
تا چرخ عزیزان ترا خوارنسازد
آیینه اقبال به کس رو ننماید
تا سرمه ز خاکستر ادبارنسازد
کج می نگرد عشق به بال وپرجبریل
این شعله سرکش به خس وخارنسازد
طوطی شو وآنگاه ببین روی دل از ما
آیینه به هر بیهده گفتار نسازد
سر رشته پیوند بودتاب موافق
چون موی میان تو به زنارنسازد
با سینه پرداغ نسازد دل صائب
رسم است که پروانه به گلزارنسازد

اطلاعات

وزن: مفعول مفاعیل مفاعیل فعولن (هزج مثمن اخرب مکفوف محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

سرگرم تو با کشمکش دار نسازد
این نقطه سرگشته به پرگارنسازد
هوش مصنوعی: این جمله به معنای این است که هیچ چیز نمی‌تواند از تلاش و کوشش انسان برای رسیدن به هدفش جلوگیری کند. حتی اگر در موقعیتی گیج یا سردرگم باشد، این جامعه و موانع نمی‌توانند او را از هدفش دور کنند. در واقع، نشان‌دهنده اراده و استقامت فرد در پیگیری اهدافش است.
مرده است دل زاهد دمسرد ز تزویر
چون برسرخودگنبددستارنسازد
هوش مصنوعی: دل زاهد در اثر نیرنگ و فریب مرده است و او نمی‌تواند در زندگی‌اش، همچون گنبدی که بر سرش است، دستاری بر افراز کند.
زنهار مکن خوارعزیزان جهان را
تا چرخ عزیزان ترا خوارنسازد
هوش مصنوعی: هرگز دیگران را تحقیر نکن، زیرا ممکن است روزی خودت در موقعیت مشابهی قرار بگیری و دیگران تو را خوار شمارند.
آیینه اقبال به کس رو ننماید
تا سرمه ز خاکستر ادبارنسازد
هوش مصنوعی: آیینه سرنوشت به هیچ کس رو نمی‌آورد تا زمانی که او از ناکامی‌ها درس بگیرد و به خوبی‌ها بیفزاید.
کج می نگرد عشق به بال وپرجبریل
این شعله سرکش به خس وخارنسازد
هوش مصنوعی: عشق به طور غیرمتعارف و خاصی به فرشته جبرئیل نگاه می‌کند و این عشق پرشور و آتشین به هیچ چیز کم‌ارزشی مانند علف و خار توجهی ندارد.
طوطی شو وآنگاه ببین روی دل از ما
آیینه به هر بیهده گفتار نسازد
هوش مصنوعی: به مانند طوطی شو و سپس ببین که دل ما چگونه در آینه‌ای از عشق و محبت، هیچ کلام بی‌محتوا را نخواهد پذیرفت.
سر رشته پیوند بودتاب موافق
چون موی میان تو به زنارنسازد
هوش مصنوعی: رشته پیوند و ارتباطی که میان ما وجود دارد، همچون موهایی است که اگر به درستی هماهنگ نباشند، نمی‌توانند به خوبی به هم متصل شوند.
با سینه پرداغ نسازد دل صائب
رسم است که پروانه به گلزارنسازد
هوش مصنوعی: عشق و احساسات عمیق گاهی ممکن است انسان را به درد و رنج بکشاند، اما این یک رویه طبیعی است که برای رسیدن به زیبایی و لذت، باید از سختی‌ها گذر کنیم. پروانه نیز با وجود اینکه می‌داند در پی گل، ممکن است آسیب ببیند، باز هم به سمت آن می‌رود.