صائبغزل شمارهٔ ۴۲۸۳
از جلوه تو سنگ سبکبال می شود
آتش ز خوی گرم تو پامال می شود
فال نگاه گرم زدن بی مروتی است
بر چهره ای که جای عرق خال می شود
چون شاخ گل ز خانه زین شعله می کشد
خونی که در رکاب تو پامال می شود
آبی که قطره قطره به لب تشنگان دهند
گوهر فروز عقده تبخال می شود
امید هست کهنه شود عشق تازه زور
خورشید پیر اگر به مه سال می شود
چون لعل هر که خون جگر خورد وصبر کرد
زیب کلاه گوشه اقبال می شود
بی حاصلی است حاصل چشم تهی ز رزق
از دانه گرد قسمت غربال می شود
دل در حجاب جسم چه نشو ونما کند
در کفش تنگ، آبله پامال می شود
این ریشه ای که در تو دوانده است آرزو
رگ در تن تو رشته آمال می شود
صائب ز موج حادثه ابرو ترش مکن
انگور چون رسید لگدمال می شود
اطلاعات
وزن: مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن (مضارع مثمن اخرب مکفوف محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
از جلوه تو سنگ سبکبال می شود
آتش ز خوی گرم تو پامال می شود
هوش مصنوعی: از زیبایی تو سنگ‌ها سبک و نرم می‌شوند و آتش هم به خاطر گرمی وجود تو خاموش می‌گردد.
فال نگاه گرم زدن بی مروتی است
بر چهره ای که جای عرق خال می شود
هوش مصنوعی: نگاه کردن به چهره‌ای که با بی‌احترامی تحت تأثیر قرار می‌گیرد، همانند این است که بر روی پیشانی‌اش جای لکه‌ای به‌جا بگذاریم.
چون شاخ گل ز خانه زین شعله می کشد
خونی که در رکاب تو پامال می شود
هوش مصنوعی: زمانی که گل به خاطر این آتش می‌سوزد، خونی که زیر پای تو ریخته می‌شود، فراموش می‌شود.
آبی که قطره قطره به لب تشنگان دهند
گوهر فروز عقده تبخال می شود
هوش مصنوعی: آب که به آرامی به thirsty دهندگان می‌رسد، مانند جواهری درخشان، نگرانی و درد دل را آرام می‌کند.
امید هست کهنه شود عشق تازه زور
خورشید پیر اگر به مه سال می شود
هوش مصنوعی: امید داریم که عشق قدیمی دوباره تازگی بگیرد، مانند این‌که نور خورشید پیر در اسفند ماه جوان می‌شود.
چون لعل هر که خون جگر خورد وصبر کرد
زیب کلاه گوشه اقبال می شود
هوش مصنوعی: هر کسی که در زندگی سختی‌ها و دردها را تحمل کند و صبر کند، در نهایت به مقام و موقعیت‌های خوب و ارزشمندی دست خواهد یافت.
بی حاصلی است حاصل چشم تهی ز رزق
از دانه گرد قسمت غربال می شود
هوش مصنوعی: بی فایده است امید به نتیجه برای کسی که چشمش از روزی خالی است؛ زیرا مانند دانه‌هایی که از غربال رد می‌شوند، بهره‌ای نخواهد داشت.
دل در حجاب جسم چه نشو ونما کند
در کفش تنگ، آبله پامال می شود
هوش مصنوعی: دل در جایی که وجود مادی به آن محدودیت می‌بخشد، نمی‌تواند رشد و نمایانگری داشته باشد. اگر در شرایط سخت و محدود قرار گیرد، مانند پا در کفشی تنگ که باعث آزار می‌شود، در نهایت تحت فشار قرار خواهد گرفت و آسیب می‌بیند.
این ریشه ای که در تو دوانده است آرزو
رگ در تن تو رشته آمال می شود
هوش مصنوعی: این ریشه‌ای که در وجود تو عمیق شده، آرزوهایی را در تن تو به وجود می‌آورد و به نوعی امیدها و خواسته‌هایت را شکل می‌دهد.
صائب ز موج حادثه ابرو ترش مکن
انگور چون رسید لگدمال می شود
هوش مصنوعی: در برابر حوادث زندگی ناراحت نباش؛ چرا که مانند انگور وقتی به مرحله‌ی خاصی از成熟 می‌رسد، ممکن است آسیب ببیند و زیر پا برود. پس به مشکلات و رخدادهای ناگوار به‌عنوان بخشی از زندگی نگاه کن و نگذار که تو را ناراحت کند.