گنجور

غزل شمارهٔ ۴۲۷۴

از ترکتاز غم دل من شاد می‌شود
معمور این خرابه ز بیداد می‌شود
از سختی دل است یکی لطف و قهر یار
یکدست خط ز خامه فولاد می‌شود
در شیشه است جلوه دیگر شراب را
از خط سبز، حسن پریزاد می‌شود
مهجور ساخت شکوه مرا از حریم وصل
ز آتش سپند دور به فریاد می‌شود
ناقص شود به سعی هنرور ز کاملان
سنگ آدمی ز تیشه فرهاد می‌شود
در خواجگی نمی‌شود آزاد هیچ کس
هرکس که بندگی کند آزاد می‌شود
بی‌یاد حق مباش درین دامگه که صید
غافل چو گشت قسمت صیاد می‌شود
ز اقبال بی‌زوال، سلیمان روزگار
سال دگر خلیفه، بغداد می‌شود
صائب کسی که بر خط فرمان نهاد سر
فرمانروای عالم ایجاد می‌شود

اطلاعات

وزن: مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن (مضارع مثمن اخرب مکفوف محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

از ترکتاز غم دل من شاد می‌شود
معمور این خرابه ز بیداد می‌شود
هوش مصنوعی: از غم دل من، دل تو شاد می‌شود و این خرابه از ظلم و ستم، زندگی‌اش رونق می‌گیرد.
از سختی دل است یکی لطف و قهر یار
یکدست خط ز خامه فولاد می‌شود
هوش مصنوعی: سختی دل باعث می‌شود که محبت و خشم یار به صورت یکجا نمایان شود، مانند اینکه خطی از قلمی از فولاد به وجود آید.
در شیشه است جلوه دیگر شراب را
از خط سبز، حسن پریزاد می‌شود
هوش مصنوعی: در شیشه، نمایی متفاوت از شراب دیده می‌شود که با خط سبز، زیبایی دختران فرشته‌سان را به نمایش می‌گذارد.
مهجور ساخت شکوه مرا از حریم وصل
ز آتش سپند دور به فریاد می‌شود
هوش مصنوعی: شکوه و عظمت من از دنیای وصال دور شده و به خاطر این جدایی، مانند آتش می‌سوزد و فریاد می‌زند.
ناقص شود به سعی هنرور ز کاملان
سنگ آدمی ز تیشه فرهاد می‌شود
هوش مصنوعی: اگر هنرمند تلاش کند، می‌تواند از سنگ خام هم انسانی بسازد، همان‌طور که فرهاد کوه را می‌شکافت.
در خواجگی نمی‌شود آزاد هیچ کس
هرکس که بندگی کند آزاد می‌شود
هوش مصنوعی: در زندگی حاکمیت و قدرت، هیچ‌کس نمی‌تواند به طور واقعی آزاد باشد. تنها کسانی که به خدمتگزاری و کمک به دیگران می‌پردازند، واقعاً آزاد می‌شوند.
بی‌یاد حق مباش درین دامگه که صید
غافل چو گشت قسمت صیاد می‌شود
هوش مصنوعی: در این لحظه که در دام حضور داری، فراموش نکن که همیشه به یاد خدا باش. اگر غافل شوی، نصیب صیاد می‌شوی؛ یعنی ممکن است به دام بیفتی و گرفتار شوی.
ز اقبال بی‌زوال، سلیمان روزگار
سال دگر خلیفه، بغداد می‌شود
هوش مصنوعی: با خوش‌شانسی و سرنوشت خوب، سلیمان زمان در سال آینده فرمانروای بغداد خواهد شد.
صائب کسی که بر خط فرمان نهاد سر
فرمانروای عالم ایجاد می‌شود
هوش مصنوعی: کسی که بر اساس دستورات و قوانین عمل کند، در واقع تحت تاثیر قدرت و کنترل بالاتر قرار می‌گیرد.