غزل شمارهٔ ۴۲۶۸
خلوت ز گفتگوی دو تن انجمن شود
از خامشی هزار زبان یک سخن شود
در دیده ای که سرمه وحدت کشید عشق
داغ پلنگ، چشم غزال ختن شود
چون خار پشت می گزدش گوی آفتاب
دستی که آشنا به ترنج ذقن شود
در گلشنی که لب به شکر خنده واکنی
هر برگ سبز، طوطی شکرشکن شود
روی گشاده بر سر حرف آورد مرا
طوطی اگر ز آینه شیرین سخن شود
تا دل نمی برم ز کسی، دل نمی دهم
صیاد من نخست گرفتار من شود
نالد همان ز دوری گل عندلیب ما
چون طوطیان اگر پروبالش چمن شود
از خجلت عقیق لبت اختر سهیل
یک قطره خون گرم به چشم یمن شود
خاکم اگر به دیده زند خصم بدگهر
گرد یتیمی گهر پاک من شود
برخاستن شده است فرامش سپند را
صائب چگونه دور ازین انجمن شود
اطلاعات
وزن: مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن (مضارع مثمن اخرب مکفوف محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکیدرج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
خلوت ز گفتگوی دو تن انجمن شود
از خامشی هزار زبان یک سخن شود
هوش مصنوعی: وقتی که دو نفر در یک مکان به دور از هم صحبت نکنند، سکوت آنها باعث میشود تا هزاران معنا و پیام در بین آنها شکل بگیرد. در غیاب کلام، احساسات و افکارشان میتواند به شکلی عمیق و متنوع منتقل شود.
در دیده ای که سرمه وحدت کشید عشق
داغ پلنگ، چشم غزال ختن شود
هوش مصنوعی: در چشمی که با سرمهی عشق پر شده، حالتی شگفتانگیز به وجود میآورد که از زیبایی و خاص بودنش، به مانند داغ پلنگ و چشمان غزال ختن جلوهگری میکند.
چون خار پشت می گزدش گوی آفتاب
دستی که آشنا به ترنج ذقن شود
هوش مصنوعی: وقتی که خارها به او آسیب میزنند، مثل این است که آفتاب دستی آشنا را به ترنج (میوهای خوشمزه) و ذقن (گونه) هدیه میدهد.
در گلشنی که لب به شکر خنده واکنی
هر برگ سبز، طوطی شکرشکن شود
هوش مصنوعی: در باغی که خندهات شیرینی دارد، هر برگ سبز به مانند طوطیای میشود که شکر میریزد.
روی گشاده بر سر حرف آورد مرا
طوطی اگر ز آینه شیرین سخن شود
هوش مصنوعی: اگر طوطی با زبان شیرینش به من حرفی بزند و روی بازش را به من نشان بدهد، من را تحت تأثیر قرار میدهد.
تا دل نمی برم ز کسی، دل نمی دهم
صیاد من نخست گرفتار من شود
هوش مصنوعی: تا زمانی که دلی از کسی نگیرم، دلی هم به او نخواهم داد. ابتدا باید صیاد خود را در تنگنا ببیند تا من هم گرفتار او شوم.
نالد همان ز دوری گل عندلیب ما
چون طوطیان اگر پروبالش چمن شود
هوش مصنوعی: پرندهی خوش آواز، از دوری گل غمگین است و مینالد. اگر چمن آن را در بر بگیرد، همچون طوطیها سبکبال و شاداب خواهد شد.
از خجلت عقیق لبت اختر سهیل
یک قطره خون گرم به چشم یمن شود
هوش مصنوعی: از شرم زیبایی لبهای تو، سنگی قیمتی مانند عقیق، مانند ستارهای درخشان و درخشندگی سهیل، تبدیل به یک قطره خون گرم میشود و به چشمان یمن خواهد ریخت.
خاکم اگر به دیده زند خصم بدگهر
گرد یتیمی گهر پاک من شود
هوش مصنوعی: اگر دشمن بدسرشت، خاک مرا به چشمانش ببینید، باعث میشود که گرد یتیمی بر دُرّ پاک من بنشیند.
برخاستن شده است فرامش سپند را
صائب چگونه دور ازین انجمن شود
هوش مصنوعی: برخاستن فراموشی سپند (مقدس) است، صائب چگونه میتواند از این جمع دور شود؟

صائب