غزل شمارهٔ ۴۱۱۲
از هیچ کس سپهر خجالت نمی کشد
آیینه گرفته کدورت نمی کشد
خار شکسته بر سر دیوار قد کشید
نخل امید ماست که قامت نمی کشد
فرمانروای مصر حلاوت نمی شود
تا ماه مصر تلخی غربت نمی کشد
میخواره ای که باده به اندازه می خورد
دردسر خمار ندامت نمی کشد
زنهاردل به صبح پریشان نفس مبند
کاین پنبه خون ز هیچ جراحت نمی کشد
فرهاد بد نکرد که خود را هلاک کرد
عشق غیور ننگ شراکت نمی کشد
از صبح حشر تیره نهادان الم کشند
یوسف ز روی آینه خجلت نمی کشد
حشر سبک عنان مکافات قایم است
دیوان هیچ کس به قیامت نمی کشد
صائب به خاکمال حوادث صبور باش
خورشید سر ز خاک مذلت نمی کشد
اطلاعات
وزن: مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن (مضارع مثمن اخرب مکفوف محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکیدرج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
از هیچ کس سپهر خجالت نمی کشد
آیینه گرفته کدورت نمی کشد
هوش مصنوعی: آیینه هیچگاه از کسی خجالت نمیکشد و کدورتی را به خود نمیگیرد.
خار شکسته بر سر دیوار قد کشید
نخل امید ماست که قامت نمی کشد
هوش مصنوعی: خار شکسته که به دیوار تکیه داده، نماد بیهویتی و ضعف است. در برابر آن، نخل امید ما قرار دارد که به رغم تلاشها و آرزوهایمان، رشد و صعودی ندارد و به زمین دوخته شده است. این تصویر بیانگر ناامیدی و عدم تحقق آرزوها در شرایط سخت است.
فرمانروای مصر حلاوت نمی شود
تا ماه مصر تلخی غربت نمی کشد
هوش مصنوعی: حاکم مصر نمیتواند از لذتهای زندگی بهرهمند شود، مگر اینکه گرانی و تلخی دوری را تحمل کند.
میخواره ای که باده به اندازه می خورد
دردسر خمار ندامت نمی کشد
هوش مصنوعی: انسانی که به اندازه و به طور متعادل شراب مینوشد، از عواقب ناشی از مستی و پشیمانی رنج نخواهد برد.
زنهاردل به صبح پریشان نفس مبند
کاین پنبه خون ز هیچ جراحت نمی کشد
هوش مصنوعی: دل خود را در صبح زود به خاطر ناامیدی و پریشانی نرنجان، چرا که این غم و درد هیچ اثر واقعی بر تو نخواهد گذاشت.
فرهاد بد نکرد که خود را هلاک کرد
عشق غیور ننگ شراکت نمی کشد
هوش مصنوعی: فرهاد خودش را به خاطر عشق از بین برد، اما عشق وفادار هرگز زیر بار ننگ شریک شدن نمیرود.
از صبح حشر تیره نهادان الم کشند
یوسف ز روی آینه خجلت نمی کشد
هوش مصنوعی: در روز قیامت، افرادی که در دنیا گناهان زیادی داشتهاند، در عذاب و سختی به سر میبرند. در این میان، یوسف، با زیبایی و پاکیاش، از نگاه به آینه و زیبایی خود خجالت نمیکشد. این به نوعی اشاره به این دارد که او به مقام و زیبایی خود افتخار میکند و از نظر مادی دچار ننگ نمیشود.
حشر سبک عنان مکافات قایم است
دیوان هیچ کس به قیامت نمی کشد
هوش مصنوعی: روز قیامت، همه اعمال انسانها مورد بررسی قرار میگیرد و هیچ کس نمیتواند از عواقب کارهای خود فرار کند. هر فرد باید به تنهایی پاسخگو باشد و کسی دیگر نمیتواند به جای او حسابرسی کند.
صائب به خاکمال حوادث صبور باش
خورشید سر ز خاک مذلت نمی کشد
هوش مصنوعی: در برابر مشکلات و سختیهای زندگی استقامت و صبر داشته باش، زیرا خورشید هرگز از خاک و ذلت تأثیری نمیپذیرد و همیشه برخواهد خاست.