گنجور

غزل شمارهٔ ۴۱۰۹

کلفت ز چرخ دیدهٔ بیدار می‌کشد
روزن ز دود بیشتر آزار می‌کشد
زحمت درین بساط به قدر بصیرت است
سوزن ز پای راهروان خار می‌کشد
از بس گَزیده شد دلم از گفتگوی خلق
خود را به گوشهٔ دهن مار می‌کشد
بی‌نقش شو که آینهٔ روی آن نگار
از طوطیان گرانی زنگار می‌کشد
هموار زود می‌شود از نقش دل‌پذیر
هر سختیی که تیشه ز کهسار می‌کشد
خواهد چنین بلند شدن گر غبار خط
آخر میان ما و تو دیوار می‌کشد
از عشق ناگزیر بود حسن بی‌نیاز حسن
یوسف چه نازها ز خریدار می‌کشد
ایمن ز کج‌روان نتوان شد به هیچ حال
خط بر زمین ز رفتن خود مار می‌کشد
خواری است قسمت گل بی‌خار بیشتر
صائب ز حسن خلق خود آزار می‌کشد

اطلاعات

وزن: مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن (مضارع مثمن اخرب مکفوف محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

کلفت ز چرخ دیدهٔ بیدار می‌کشد
روزن ز دود بیشتر آزار می‌کشد
هوش مصنوعی: بانوی کلفت با چشمان بیدار و هوشیار خود، با تلاش روزنه‌ای را از دودی که بر فضا حاکم است باز می‌کند، اما این کار بیشتر موجب آزار و دردسرش می‌شود.
زحمت درین بساط به قدر بصیرت است
سوزن ز پای راهروان خار می‌کشد
هوش مصنوعی: کسی که در این دنیا به کار و تلاش می‌پردازد، به اندازه‌ی درک و فهم خود زحمت می‌کشد و مانند سوزنی است که در مسیر راهروها، خارها را از پای دیگران برمی‌دارد.
از بس گَزیده شد دلم از گفتگوی خلق
خود را به گوشهٔ دهن مار می‌کشد
هوش مصنوعی: دل من به خاطر حرف‌های مردم به شدت زخمی شده است و انگار می‌خواهد خود را به جایی دور و خطرناک بکشاند تا از این رنج و آزار دور شود.
بی‌نقش شو که آینهٔ روی آن نگار
از طوطیان گرانی زنگار می‌کشد
هوش مصنوعی: بی‌نقش شو تا آینه‌ای که تصویر آن معشوق را به نمایش می‌گذارد، از زنگار و کدری پرندگان گرانبها پاک شود.
هموار زود می‌شود از نقش دل‌پذیر
هر سختیی که تیشه ز کهسار می‌کشد
هوش مصنوعی: هر سختی و مشکلی که در زندگی وجود دارد، با زیبایی‌ها و لذت‌های دل‌انگیز به سرعت حل و آسان می‌شود.
خواهد چنین بلند شدن گر غبار خط
آخر میان ما و تو دیوار می‌کشد
هوش مصنوعی: اگر غباری از کدورت و فاصله بین ما و تو ایجاد کند، دست‌یابی به آن آرزو و خواسته‌ام دشوار خواهد بود.
از عشق ناگزیر بود حسن بی‌نیاز حسن
یوسف چه نازها ز خریدار می‌کشد
هوش مصنوعی: عشق برای حسن ضروری بود و او به هیچ چیز نیاز نداشت. حسن یوسف با چه زیبایی و نازهایی که توجه خریداران را به خود جلب می‌کند.
ایمن ز کج‌روان نتوان شد به هیچ حال
خط بر زمین ز رفتن خود مار می‌کشد
هوش مصنوعی: در هیچ شرایطی نمی‌توان از نامردمان در امان بود، زیرا آنها همواره به دنبال آسیب رساندن هستند و مانند ماری که بر روی زمین رد می‌گذارد، اثر خود را باقی می‌گذارند.
خواری است قسمت گل بی‌خار بیشتر
صائب ز حسن خلق خود آزار می‌کشد
هوش مصنوعی: خوبی و زیبایی گل، با وجود خارهایش در تضاد است. آدمی که از حسن خلق برخوردار است، ممکن است به خاطر این حسن خلق، سختی‌ها و آزارها را بیشتر تحمل کند.