گنجور

غزل شمارهٔ ۴۱۰۶

پیری که بار عشق به دوش رضاکشد
در گوش چرخ حلقه ز قد دوتا کشد
تا حفظ آبروی قناعت میسرست
خاکش به سر که منت آب بقا کشد
نتوان به پای سعی دویدن ز خویش
کو دست جذبه ای که گریبان ما کشد
ایمن مشو به پاک نهادی ز جور چرخ
چون دانه پاک شد تعب آسیا کشد
گشتیم گرد عالم ودر یک گل زمین
خاری نیافتیم که دامان ما کشد
داغم که خار خار طلب آفتاب را
چندان امان نداد که خاری ز پا کشد
صائب مقام امن درین روزگار نیست
خود را مگر کسی به حریم رضا کشد

اطلاعات

وزن: مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن (مضارع مثمن اخرب مکفوف محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

پیری که بار عشق به دوش رضاکشد
در گوش چرخ حلقه ز قد دوتا کشد
هوش مصنوعی: پیرمردی که عشق را با خود دارد و به زندگی خود راضی است، به قدری استوار و قوی است که می‌تواند حلقه‌ای از دو برابر قامتش را دور گردن آسمان بیندازد.
تا حفظ آبروی قناعت میسرست
خاکش به سر که منت آب بقا کشد
هوش مصنوعی: در صورتی که بتوان قناعت و اقتصاد را رعایت کرد، بهتر است که انسان به ننگ و ذلت تن دهد تا اینکه برای تأمین نیازهای خود به دیگران وابسته باشد و از آن‌ها طلب یاری کند.
نتوان به پای سعی دویدن ز خویش
کو دست جذبه ای که گریبان ما کشد
هوش مصنوعی: انسان به تنهایی نمی‌تواند به هدف‌هایش برسد، مگر اینکه نیرویی خاص او را کمک کند و به جلو سوق دهد.
ایمن مشو به پاک نهادی ز جور چرخ
چون دانه پاک شد تعب آسیا کشد
هوش مصنوعی: به اطمنان به نیکی و پاکی خود دلخوش نباش، زیرا همان‌طور که دانه‌ای که پاک شده در آسیا آزار می‌بیند، تو نیز تحت تاثیر دنیای ناپاک و ظلم‌های آن قرار خواهی گرفت.
گشتیم گرد عالم ودر یک گل زمین
خاری نیافتیم که دامان ما کشد
هوش مصنوعی: در سفر به دور دنیا، هیچ چیز و هیچ دشواری نیافتیم که بتواند ما را به خود مشغول کند یا ما را متوقف کند.
داغم که خار خار طلب آفتاب را
چندان امان نداد که خاری ز پا کشد
هوش مصنوعی: دلم به شدت آسیب دیده است و این درد به قدری عمیق است که حتی اجازه نمی‌دهد که کسی از درد و رنجش رها شود.
صائب مقام امن درین روزگار نیست
خود را مگر کسی به حریم رضا کشد
هوش مصنوعی: در این دوره turbulent، هیچ‌کس در امنیت کامل نیست؛ مگر اینکه کسی خود را به جایی که رضایت و آرامش وجود دارد، برساند.

حاشیه ها

1399/07/21 05:10
سید روح الله موید

بیت سوم کلمه ی "خویش" باید "خویشتن" باشد تا وزن شعر درست باشد.