گنجور

غزل شمارهٔ ۳۵۳۴

دل نازک به زبان بازی مژگان چه کند؟
سپر آبله با خار مغیلان چه کند؟
بیش ازین با من سودازده دوران چه کند؟
شومی جغد به این خانه ویران چه کند؟
سبکی کشتی نوح است گرانباران را
کف دریا حذر از موجه طوفان چه کند؟
دیده شوخ درین باغ ز شبنم بیش است
در دل خود نخزد غنچه خندان چه کند؟
پنجه شوخی خورشید بلند افتاده است
نکند پاره گل صبح گریبان چه کند؟
دست پرورد بلا را ز بلا باکی نیست
رعشه بحر به سرپنجه مرجان چه کند؟
دل سودایی من نیست سزاوار وصال
دانه سوخته احسان بهاران چه کند؟
خاکساران ز حوادث خط پاکی دارند
شومی جغد به این خانه ویران چه کند؟
نتوان دید ز بیداد خجل دشمن را
ورنه سیلاب به ما خانه بدوشان چه کند؟
شبنم از دیدن گل سیر نشد با صد چشم
با گل روی تو یک دیده حیران چه کند؟
نکند خنده سوفار به پیکان تأثیر
با دل غمزده صائب لب خندان چه کند؟

اطلاعات

وزن: فعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن (رمل مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

دل نازک به زبان بازی مژگان چه کند؟
سپر آبله با خار مغیلان چه کند؟
هوش مصنوعی: دل لطیف و حساس چه کاری می‌تواند بکند وقتی که با ناز و نازک‌خیالی دیگران مواجه می‌شود؟ مانند این است که سپر (محافظ) در برابر زخم‌های دردناک و زبر خارها، چه کاری از دستش برمی‌آید؟
بیش ازین با من سودازده دوران چه کند؟
شومی جغد به این خانه ویران چه کند؟
هوش مصنوعی: بیش از این، زندگی پر از افکار و خیالات آشفته‌ام چه کاری می‌تواند انجام دهد؟ بدی و شوم بودن جغد، چه تاثیری می‌تواند بر این خانه‌ی خراب و بی‌خود داشته باشد؟
سبکی کشتی نوح است گرانباران را
کف دریا حذر از موجه طوفان چه کند؟
هوش مصنوعی: کشتی نوح همیشه با روزهای سخت و طوفانی مواجه بود، اما این بار دریا و امواج طوفان نمی‌توانند مانع حرکت و پیشرفت افرادی شوند که بارهای سنگین دارند. این افراد باید هوشیار باشند و با احتیاط عمل کنند تا از خطرات دریا و طوفان در امان بمانند.
دیده شوخ درین باغ ز شبنم بیش است
در دل خود نخزد غنچه خندان چه کند؟
هوش مصنوعی: در این باغ، چشم‌های بازیگوش به زیبایی شبنم می‌درخشند، اما غنچه‌ی خندان در دلش چه صدایی دارد که نمی‌تواند نشان دهد؟
پنجه شوخی خورشید بلند افتاده است
نکند پاره گل صبح گریبان چه کند؟
هوش مصنوعی: خورشید به طرز شوخی و بازیگوشی بر افراز شده و ممکن است باعث آسیب دیدن گل‌های صبح شود.
دست پرورد بلا را ز بلا باکی نیست
رعشه بحر به سرپنجه مرجان چه کند؟
هوش مصنوعی: کسی که تحت سرپرستی و تربیت الهی قرار گرفته، از سختی‌ها و مشکلات هراسی ندارد. زیرا مانند مرجان در اعماق دریا، که به رغم لرزش‌های آب، استوار و ثابت است، چنین فردی هم می‌تواند با اعتماد به نفس به زندگی ادامه دهد و بر چالش‌ها غلبه کند.
دل سودایی من نیست سزاوار وصال
دانه سوخته احسان بهاران چه کند؟
هوش مصنوعی: دل دیوانه من شایسته وصال و نزدیکی نیست، پس دانه سوخته در آغوش بهار چه کار می‌تواند بکند؟
خاکساران ز حوادث خط پاکی دارند
شومی جغد به این خانه ویران چه کند؟
هوش مصنوعی: افراد پایین‌رده و خاکی از بلاها و مشکلات زندگی، به‌طور کلی از خود برکت و خوبی نشان می‌دهند. حالا در این خانه ویران، حضور بخت بد و شوم مانند جغد، چه تأثیری می‌تواند بر این مردم بگذارد؟
نتوان دید ز بیداد خجل دشمن را
ورنه سیلاب به ما خانه بدوشان چه کند؟
هوش مصنوعی: نمی‌توان ضعف و زبونی دشمن را در برابر ستم مشاهده کرد، وگرنه طوفان چه بلایی بر سر ما که همیشه در حال جابه‌جایی هستیم، خواهد آورد؟
شبنم از دیدن گل سیر نشد با صد چشم
با گل روی تو یک دیده حیران چه کند؟
هوش مصنوعی: شبنم به تماشای گل سیر نشده است و با صد چشم به زیبایی تو نگاه می‌کند. اما یک چشم حیران و شگفت‌زده چه کاری می‌تواند انجام دهد؟
نکند خنده سوفار به پیکان تأثیر
با دل غمزده صائب لب خندان چه کند؟
هوش مصنوعی: آیا خندهٔ خالی و بی‌روح می‌تواند بر دل غمگینی که پر از درد است تأثیری بگذارد؟ لب‌های خندان چه فایده‌ای دارند وقتی که دل پریشان است؟