گنجور

غزل شمارهٔ ۳۵۱۴

شیشه هایی که درستی ز شکستن دارند
پشت بر کوه ز سنگینی دشمن دارند
نور آیینه به اندازه خاکستر اوست
تیره روزان جهان سینه روشن دارند
شبروان گرچه به ظاهر ز سیه روزانند
شمع خورشید نهان در ته دامن دارند
بر ندارند ز دل چشم سبک پروازان
چشم ازین خانه تاریک به روزن دارند
پرده دام بود نرمی و همواری خاک
دوربینان دل صد پاره ز مأمن دارند
با ضعیفان به ادب باش که عیسی صفتان
در فتادن خطر از دیده سوزن دارند
حیف کز لذت سرگشتگی آگاه نیند
سنگهایی که شکایت ز فلاخن دارند
نسبت بندگی فاختگان را با سرو
می توان یافت ز طوقی که به گردن دارند
تا که دیوانه شد امروز، که دیگر طفلان
دل سنگین عوض سنگ به دامن دارند
نیست حقی که فراموش شود خونگرمی
در چمن آینه ها روی به گلخن دارند
چه شکایت کنم از طالع خوش قسمت خویش؟
کآنچه دارند نکویان همه بامن دارند
صائب از گوشه نشینان قفس در تابند
بلبلان راه سخن گرچه به گلشن دارند

اطلاعات

وزن: فعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن (رمل مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

شیشه هایی که درستی ز شکستن دارند
پشت بر کوه ز سنگینی دشمن دارند
هوش مصنوعی: شیشه هایی که به خاطر Fragility در معرض شکستن هستند، در برابر سنگینی دشمنی که مثل کوه است، مضطرب و ناپایدارند.
نور آیینه به اندازه خاکستر اوست
تیره روزان جهان سینه روشن دارند
هوش مصنوعی: نور آیینه به اندازه خاکستر اوست، یعنی کسانی که در تاریکی و ناامیدی زندگی می‌کنند، در حقیقت نمی‌توانند نور و روشنی را به درستی ببینند. آن‌ها همچنان که دنیای خود را تیره و ناامید کننده می‌پندارند، تصور می‌کنند که دیگران نیز از روشنایی برخوردارند.
شبروان گرچه به ظاهر ز سیه روزانند
شمع خورشید نهان در ته دامن دارند
هوش مصنوعی: شب‌روهایی که به نظر می‌رسد همچون روزهای تاریک هستند، در حقیقت نور خورشید را در دل خود دارند.
بر ندارند ز دل چشم سبک پروازان
چشم ازین خانه تاریک به روزن دارند
هوش مصنوعی: چشم‌های پروازی که سبک و آزادند، نمی‌توانند از دل خود ببرند. این چشم‌ها از خانه‌ای تاریک به روزنه‌ای روشن نگاه می‌کنند.
پرده دام بود نرمی و همواری خاک
دوربینان دل صد پاره ز مأمن دارند
هوش مصنوعی: پرده‌ای که نرمی و همواری زمین را نشان می‌دهد، دل کسانی که عاشقند را هزار تکه کرده و آن‌ها را از جایی امن دور می‌کند.
با ضعیفان به ادب باش که عیسی صفتان
در فتادن خطر از دیده سوزن دارند
هوش مصنوعی: با دیگران با احترام و محبت رفتار کن، زیرا افرادی که دارای فضائل و خوبی‌ها هستند، هر لحظه ممکن است در معرض خطر و آسیب قرار بگیرند.
حیف کز لذت سرگشتگی آگاه نیند
سنگهایی که شکایت ز فلاخن دارند
هوش مصنوعی: دردناک است که کسانی که از لذت‌های گمگشتگی در زندگی باخبر نیستند، به مشکلات و شکایت‌های خود اصرار می‌ورزند، در حالی که نمی‌دانند این نگرانی‌ها مانند سنگی هستند که از فلاخن پرتاب می‌شوند.
نسبت بندگی فاختگان را با سرو
می توان یافت ز طوقی که به گردن دارند
هوش مصنوعی: می‌توان رابطه‌ی بندگی پرندگان خوش نوا را با سروها درک کرد، زیرا آن‌ها گردن‌هایی دارند که به خاطر زینت و زیبایی‌شان به طوقی شبیه است.
تا که دیوانه شد امروز، که دیگر طفلان
دل سنگین عوض سنگ به دامن دارند
هوش مصنوعی: امروز که او دیوانه شده است، دیگر بچه‌ها دل‌های سنگین ندارند و به جای سنگ، چیزهای دیگری را در دامن خود دارند.
نیست حقی که فراموش شود خونگرمی
در چمن آینه ها روی به گلخن دارند
هوش مصنوعی: هیچ حقی وجود ندارد که فراموش شود؛ در چمن، گرمی و محبت وجود دارد، و آینه‌ها به سمت گلخن تمایل دارند.
چه شکایت کنم از طالع خوش قسمت خویش؟
کآنچه دارند نکویان همه بامن دارند
هوش مصنوعی: چگونه می‌توانم از سرنوشت خوش‌شانسم گله‌مند باشم؟ زیرا همه چیزهای نیکو در اختیار من نیز قرار دارد.
صائب از گوشه نشینان قفس در تابند
بلبلان راه سخن گرچه به گلشن دارند
هوش مصنوعی: صائب می‌گوید که بلبل‌ها، که در قفس هستند، از گوشه و کنار خود آواز می‌خوانند و با اینکه در باغ و گلستان نیستند، باز هم به بیان احساسات و سخنان خود ادامه می‌دهند.