صائبغزل شمارهٔ ۳۴۷۳
تا مرا در نظر آن حسن خداداد آمد
هر سر موی مرا نام خدا یاد آمد
چون دل از دامن صحرای جنون بردارم؟
که سرابم به نظر موج پریزاد آمد
در دل سخت تو بیرحم ندارد تأثیر
ورنه از ناله من کوه به فریاد آمد
بر سر سرو چمن فاخته ای می لرزید
جنبش پر کلاه تو مرا یاد آمد
شهپر نصرت و اقبال مصور گردید
تا برون تیغ تو از بیضه فولاد آمد
خط پاکی است ز تاراج خزان هر برگش
هرکه چون سرو درین باغچه آزاد آمد
برمدار از لب خود مهر خموشی زنهار
که درین شیشه سربسته پریزاد آمد
بر سر خاک شهیدان تو نیایی، ورنه
نقش شیرین به سر تربت فرهاد آمد
زلف مشکین تو در دلشکنی بود علم
خط شبرنگ برای چه به امداد آمد؟
مستمال از رقم عزل نگشته است کسی
چون ز خط غمزه او بر سر بیداد آمد؟
صائب از ملک عدم این دل بی حاصل من
به چه امید به معموره ایجاد آمد؟
اطلاعات
وزن: فعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن (رمل مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
تا مرا در نظر آن حسن خداداد آمد
هر سر موی مرا نام خدا یاد آمد
هوش مصنوعی: وقتی که زیبایی خدادادی او را در نظر داشتم، هر تار موی من به یاد خدا افتاد.
چون دل از دامن صحرای جنون بردارم؟
که سرابم به نظر موج پریزاد آمد
هوش مصنوعی: وقتی که دل را از فضای زنده و پرحرارت جنون جدا کنم، متوجه می‌شوم که سراب، به شکل موجی زیبا و دلربا به نظر می‌رسد.
در دل سخت تو بیرحم ندارد تأثیر
ورنه از ناله من کوه به فریاد آمد
هوش مصنوعی: اگر دل تو به سختی و بی‌حسی متمایل است، ناله‌های من هیچ تأثیری بر آن نخواهد داشت. در غیر این صورت، صدای من می‌تواند حتی کوه را به فریاد درآورد.
بر سر سرو چمن فاخته ای می لرزید
جنبش پر کلاه تو مرا یاد آمد
هوش مصنوعی: فاخته‌ای بر بالای درخت سرو چمن در حال لرزش است و این حرکت پر کلاهی تو را در ذهنم زنده می‌کند.
شهپر نصرت و اقبال مصور گردید
تا برون تیغ تو از بیضه فولاد آمد
هوش مصنوعی: پرواز پیروزی و کامیابی به تصویر درآمد تا تیغ تو از مرکز فولاد بیرون آمد.
خط پاکی است ز تاراج خزان هر برگش
هرکه چون سرو درین باغچه آزاد آمد
هوش مصنوعی: این متن به زیبایی و لطافت طبیعت اشاره دارد. در آن به این موضوع پرداخته شده که هر برگ از درختان به نوعی از آسیب و خرابکاری فصل خزان در امان است و کسانی که مانند درختان سرو آزادی و سربلندی دارند، در این باغچه احساس آرامش و خوشبختی می‌کنند. این بیان نشان‌دهنده اهمیت آزادی و زیبایی در زندگی می‌باشد.
برمدار از لب خود مهر خموشی زنهار
که درین شیشه سربسته پریزاد آمد
هوش مصنوعی: از لب خود خاموشی را دور نگه‌دار، به یاد داشته باش که در این شیشه‌ی بسته، روحی سرگردان وجود دارد.
بر سر خاک شهیدان تو نیایی، ورنه
نقش شیرین به سر تربت فرهاد آمد
هوش مصنوعی: اگر بر سر مزار شهیدان نیایی، به حقیقت تصویر زیبا و دلنشینی بر روی تربت فرهاد نمایان خواهد شد.
زلف مشکین تو در دلشکنی بود علم
خط شبرنگ برای چه به امداد آمد؟
هوش مصنوعی: زلف‌های مشکین تو به زیبایی و دلربایی معروف است. اما چرا این زیبایی و دلربایی مانند خطی زیبا و شگفت‌انگیز به یاری آمده است؟
مستمال از رقم عزل نگشته است کسی
چون ز خط غمزه او بر سر بیداد آمد؟
هوش مصنوعی: هیچ کسی از عزل و جدایی به اندازه ی من نمی‌تواند دچار مستی و سرگشتگی شود، زیرا این خط چشم‌های معشوقه‌ام بر سر ظلم و ستم نازل شده است.
صائب از ملک عدم این دل بی حاصل من
به چه امید به معموره ایجاد آمد؟
هوش مصنوعی: صائب از دنیای عدم، این دل بی‌فایده‌ی من به چه امیدی به این جهان آباد آمده است؟