گنجور

غزل شمارهٔ ۳۴۱۷

کوهکن کیست به گرد من شیدا برسد؟
جنبش قاف محال است به عنقا برسد
جگر تشنه صحرای علایق ترسم
سیل ما را نگذارد که به دریا برسد
عالمی همچو صدف چشم و دهن وا کرده است
به که تا گوهر عبرت ز تماشا برسد؟
می گذراند کم نعمت باقی فردا
هر چه اینجا به تو از نعمت دنیا برسد
هرگز از کبر نکردی نگهی در ته پا
به تو چون مایده فیض ز بالا برسد؟
ناقص از تربیت چرخ نگردد کامل
باده خام محال است به مینا برسد
حیف و صد حیف که در دایره امکان نیست
اهل دردی که به درد سخن ما برسد
شهپر دامن عصمت به فلک می ساید
پی یوسف چه خیال است زلیخا برسد
از کمندش نجهد هیچ شکاری صائب
دست هرکس که به آن زلف چلیپا برسد

اطلاعات

وزن: فعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن (رمل مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

کوهکن کیست به گرد من شیدا برسد؟
جنبش قاف محال است به عنقا برسد
هوش مصنوعی: کوهکن چه کسی است که بتواند به دور من شیدا بیفتد؟ حرکت قافله به سمت عنقا غیرممکن است.
جگر تشنه صحرای علایق ترسم
سیل ما را نگذارد که به دریا برسد
هوش مصنوعی: دل پر از آرزوها و احساسات شدید من در دنیای بی‌پایان عشق و علاقه، نگران است که ناگاه مشکلات و موانع بر سر راهم قرار گیرند و نتوانم به خواسته‌هایم برسم.
عالمی همچو صدف چشم و دهن وا کرده است
به که تا گوهر عبرت ز تماشا برسد؟
هوش مصنوعی: دنیا مانند صدفی است که در انتظار است تا چیزی ارزشمند و آموزنده به دست آورد. آیا کسی پیدا می‌شود تا این گوهر عبرت را از تماشای زندگی و تجربیات به او برساند؟
می گذراند کم نعمت باقی فردا
هر چه اینجا به تو از نعمت دنیا برسد
هوش مصنوعی: به مرور زمان، هر چیزی که از نعمت‌های دنیا به تو برسد، ممکن است نتواند تو را برای آینده تامین کند؛ زیرا این نعمت‌ها به زودی می‌گذرد و باقی نمی‌ماند.
هرگز از کبر نکردی نگهی در ته پا
به تو چون مایده فیض ز بالا برسد؟
هوش مصنوعی: هرگز از روی غرور و تکبر به پای کسی نگاه نکردی، زیرا نعمت و فیض به تو از بالا می‌رسد؟
ناقص از تربیت چرخ نگردد کامل
باده خام محال است به مینا برسد
هوش مصنوعی: هر چیزی برای کامل شدن به تربیت و پرورش نیاز دارد و نمی‌تواند بدون آن به کمال برسد. همچنین، برای دستیابی به کیفیت مطلوب، باید مسیری را طی کرد. باده خام نمی‌تواند به ظرفی مناسب و زیبا مانند مینا تبدیل شود.
حیف و صد حیف که در دایره امکان نیست
اهل دردی که به درد سخن ما برسد
هوش مصنوعی: متأسفانه، در این دنیا افرادی که بتوانند درک کنند و به نیازهای عاطفی ما پاسخ دهند، وجود ندارند و این بسیار افسوس‌برانگیز است.
شهپر دامن عصمت به فلک می ساید
پی یوسف چه خیال است زلیخا برسد
هوش مصنوعی: بیت به توصیف زیبایی و طهارت می‌پردازد. در اینجا اشاره شده است که دامن عصمت مانند بالی به آسمان می‌رسد و در این میان، زلیخا به دنبال یوسف است، اما این خیال و آرزو به واقعیت نزدیک نیست. به بیان دیگر، زیبایی و پاکی در جایگاهی بلند قرار دارد و آرزوها گاهی در دسترس نیستند.
از کمندش نجهد هیچ شکاری صائب
دست هرکس که به آن زلف چلیپا برسد
هوش مصنوعی: هیچ حیوانی نمی‌تواند از چنگال او فرار کند؛ او فقط به دست کسی می‌افتد که بتواند به آن موهای پیچیده و زیبا نزدیک شود.