گنجور

غزل شمارهٔ ۳۳۷۱

اوست عاقل که درین غمکده صهبا نخورد
روی دست از قدح و پای ز مینا نخورد
شاهد بیخبریهاست سکندر خوردن
هر که فهمیده نهد پا به زمین، پا نخورد
از دو رویان نتوان داشت طمع یکرنگی
بلبل آن به که فریب گل رعنا نخورد
نکند زحمت ناآمده را استقبال
هر که امروز غم روزی فردا نخورد
همت آن است که موقوف نباشد به طلب
رگ ارباب کرم نیش تقاضا نخورد
ابر نیسان کند از آب گهر سیرابش
هر که صائب چو صدف آب ز دریا نخورد

اطلاعات

وزن: فعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن (رمل مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

اوست عاقل که درین غمکده صهبا نخورد
روی دست از قدح و پای ز مینا نخورد
هوش مصنوعی: آن شخص عاقل است که در این دنیای پرغمی، از شراب نخورده و از زیبایی‌های دنیا فریب نخورده باشد.
شاهد بیخبریهاست سکندر خوردن
هر که فهمیده نهد پا به زمین، پا نخورد
هوش مصنوعی: هر که درک و آگاهی دارد، با احتیاط و هوشیاری قدم برمی‌دارد، در حالی که افرادی که از واقعیت‌ها بی‌خبرند، ممکن است دچار لغزش یا سقوط شوند.
از دو رویان نتوان داشت طمع یکرنگی
بلبل آن به که فریب گل رعنا نخورد
هوش مصنوعی: از افرادی که دو رو هستند نمی‌توان انتظار صداقت داشت. بهتر است بلبل، عاشق گل زیبا نشود تا فریب او را بخورد.
نکند زحمت ناآمده را استقبال
هر که امروز غم روزی فردا نخورد
هوش مصنوعی: هر کس که امروز به غم و اندوه می‌پردازد، باید مراقب باشد که به زحمت‌های بیهوده و ناپیدا روی نیاورد و به استقبال آن‌ها نرود. در واقع، اگر امروز غم‌های فردا را تحمل کند، ممکن است خود را در درد و رنج بی‌مورد غرق کند.
همت آن است که موقوف نباشد به طلب
رگ ارباب کرم نیش تقاضا نخورد
هوش مصنوعی: همت باید به گونه‌ای باشد که به درخواست و نیاز دیگران وابسته نباشد و به امید کمک و لطف آنها نماند.
ابر نیسان کند از آب گهر سیرابش
هر که صائب چو صدف آب ز دریا نخورد
هوش مصنوعی: ابر نیسان مانند صدفی است که هر کس از دریای آب بهره‌مند نشود، سیراب نخواهد شد. این جمله اشاره دارد به اینکه در زمان بارش باران، اگر فرد از فرصت‌های خوب و نعمت‌های طبیعی استفاده نکند، هیچ بهره‌ای نخواهد برد.