صائبغزل شمارهٔ ۳۳۶۱
سیل را در نظر آور که به ویرانه چه کرد
تا بدانی به من آن جلوه مستانه چه کرد
هوشیاران جهان راه بیابان گیرند
گر بگویم که شب آن نرگس مستانه چه کرد
در و دیوار ز شوق تو ندارد آرام
یارب این زلزله با کعبه و بتخانه چه کرد
تو که هرگز سخن سخت ز کس نشنیدی
سنگ اطفال چه دانی که به دیوانه چه کرد
طاقت سیلی اخوان نبود یوسف را
خط بیرحم به رخساره جانانه چه کرد
می کند یک دل دیوانه جهان را پرشور
یارب آن زلف به چندین دل دیوانه چه کرد
بوی گل بار بود بر دل روشن گهران
شمع با بال و پرافشانی پروانه چه کرد
خواب را بستر بیگانه پریشان سازد
جان آگاه درین عالم بیگانه چه کرد
نیست تاب سخن سخت دل نازک را
با لب نازک او تا لب پیمانه چه کرد
بود بر شوخی او نه صدف گردون تنگ
در دل تنگ من آن گوهر یکدانه چه کرد
دوش کز گردش چشم تو دو عالم شد مست
زاهد خشک ندانم که به شکرانه چه کرد
سیل بر دامن صحرا نگذشته است ترا
تو چه دانی که به من جلوه مستانه چه کرد
کف ساقی ید بیضا شد ازین می صائب
یارب آن باده لب سوز به پیمانه چه کرد
غزل شمارهٔ ۳۳۶۰: برق را در نظر آور به خس و خار چه کردغزل شمارهٔ ۳۳۶۲: سیر حسن خود اگر در دل ما خواهی کرد
اطلاعات
وزن: فعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن (رمل مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
سیل را در نظر آور که به ویرانه چه کرد
تا بدانی به من آن جلوه مستانه چه کرد
هوش مصنوعی: به یاد بیاورید که سیل چگونه ویرانه را نابود کرد تا متوجه شوید که آن زیبایی و جاذبه عاشقانه چه تأثیری بر من گذاشته است.
هوشیاران جهان راه بیابان گیرند
گر بگویم که شب آن نرگس مستانه چه کرد
هوش مصنوعی: افراد زیرک و بیدار در این دنیا راه خود را در دل دشواری‌ها و مشکلات پیدا می‌کنند. اگر بگویم که در شب چه بر سر آن چشم‌های مست و زیبا آمده است، به خوبی درک خواهند کرد.
در و دیوار ز شوق تو ندارد آرام
یارب این زلزله با کعبه و بتخانه چه کرد
هوش مصنوعی: تمامی اجزای دنیا به خاطر عشق تو در آرامش نیستند، خداوند، این زمین‌لرزه چه تأثیری بر کعبه و معابد بت‌پرستی گذاشته است؟
تو که هرگز سخن سخت ز کس نشنیدی
سنگ اطفال چه دانی که به دیوانه چه کرد
هوش مصنوعی: تو که هیچ وقت از کسی سخن تلخی نشنیده‌ای، چطور می‌توانی بفهمی که بچه‌ها با دیوانه‌ها چه رفتاری دارند؟
طاقت سیلی اخوان نبود یوسف را
خط بیرحم به رخساره جانانه چه کرد
هوش مصنوعی: یوسف از شدت درد و ناراحتی که در برابر ظلم و بی‌رحمی برادرانش متحمل شد، توان تحمل نداشت. آثار آن ضربه‌های سخت بر چهره زیبای او نشان داده شد.
می کند یک دل دیوانه جهان را پرشور
یارب آن زلف به چندین دل دیوانه چه کرد
هوش مصنوعی: یک دل دیوانه به شدت تحت تأثیر جهان قرار می‌گیرد. خداوندا، آن زلف چه تاثیری بر دل‌های دیوانه‌ی دیگر گذاشته است!
بوی گل بار بود بر دل روشن گهران
شمع با بال و پرافشانی پروانه چه کرد
هوش مصنوعی: عطر گل، دل روشن و باصفای جوانان را پر کرده است، و شمع با زیبایی و نور خود با پروانه چه معجزه‌ای کرده است.
خواب را بستر بیگانه پریشان سازد
جان آگاه درین عالم بیگانه چه کرد
هوش مصنوعی: خواب برای کسی که آگاه است، مانند بستر بیگانه‌ای است که او را در هم می‌ریزد. در این دنیا، کسی که دچار بیگانگی شده، چه می‌تواند بکند؟
نیست تاب سخن سخت دل نازک را
با لب نازک او تا لب پیمانه چه کرد
هوش مصنوعی: سختی و دشواری صحبت کردن با دل حساس او نیست، زیرا او با لب‌های لطیفش به راحتی می‌تواند تأثیر عمیقی بگذارد.
بود بر شوخی او نه صدف گردون تنگ
در دل تنگ من آن گوهر یکدانه چه کرد
هوش مصنوعی: در دل من که تنگ و محدود است، آن گوهر نایابی که در شوخی‌های او نهفته بود، چه سرنوشتی پیدا کرد؟
دوش کز گردش چشم تو دو عالم شد مست
زاهد خشک ندانم که به شکرانه چه کرد
هوش مصنوعی: دیشب به خاطر نگاه تو، دو جهان تحت تاثیر قرار گرفتند و سرمست شدند. نمی‌دانم زاهد خشک چگونه باید به این زیبایی و شکفتگی شکرگزاری کند.
سیل بر دامن صحرا نگذشته است ترا
تو چه دانی که به من جلوه مستانه چه کرد
هوش مصنوعی: سیل به دامن صحرا نرسیده است، تو چه می‌دانی که چگونه به من جلوه‌ای شگفت و جذاب نشان داد؟
کف ساقی ید بیضا شد ازین می صائب
یارب آن باده لب سوز به پیمانه چه کرد
هوش مصنوعی: کف ساقی به خاطر این شراب روشن و درخشان، همچون دست حضرت موسی شد. ای خدا، آن شراب دل‌سوز با پیمانه چه کار کرده است؟