غزل شمارهٔ ۳۳۴۵
دولت از دیده بیدار طلب باید کرد
گریه چون شمع نهان در دل شب باید کرد
نیست چون یک دو نفس بیش ترا بهره ز عمر
همچو صبح این دو نفس صرف طرب باید کرد
صبح صادق شود از مشرق سودا طالع
سخن راست ز دیوانه طلب باید کرد
استخوان جای طباشیر نگیرد هرگز
با حسب بهر چه اظهار نسب باید کرد؟
شوخی طفل یکی صد شود از رو دادن
ادب بی ادبان را به ادب باید کرد
ریزش ابر نباشد به فشردن موقوف
از کریمان چه ضرورست طلب باید کرد؟
چشم بستن ز مکافات رکاب ظفرست
خصم مغلوب چو شد ترک غضب باید کرد
هست در خاطر اگر داعیه بخت جوان
صائب از پیر خرابات طلب باید کرد
اطلاعات
وزن: فعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن (رمل مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکیدرج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
دولت از دیده بیدار طلب باید کرد
گریه چون شمع نهان در دل شب باید کرد
هوش مصنوعی: برای دستیابی به خوشبختی و سعادت، باید با چشمانی باز و هوشیار تلاش کنیم؛ نه اینکه مانند شمعی در دل شب، بیصدا و پنهانی اشک بریزیم و خود را از دیگران مخفی کنیم.
نیست چون یک دو نفس بیش ترا بهره ز عمر
همچو صبح این دو نفس صرف طرب باید کرد
هوش مصنوعی: زندگی ما مانند صبح زود است که تنها عمر کوتاهی داریم. پس بهتر است هر لحظه از این عمر را به شادی و لذت بگذرانیم.
صبح صادق شود از مشرق سودا طالع
سخن راست ز دیوانه طلب باید کرد
هوش مصنوعی: صبح روشن و تازهای از سمت مشرق میتابد و حقیقت سخن، باید از جنون و بیخودی جستجو شود.
استخوان جای طباشیر نگیرد هرگز
با حسب بهر چه اظهار نسب باید کرد؟
هوش مصنوعی: این بیت بیان میکند که انسانها با وجود هر نوع نسب و نسب شناسی، نمی توانند در ماهیت و ویژگیهای خود تغییر بنیادی ایجاد کنند. در واقع، اصل و نسل هیچگاه نمیتواند تاثیر اصلی بر سرنوشت و جایگاه واقعی یک فرد بگذارد.
شوخی طفل یکی صد شود از رو دادن
ادب بی ادبان را به ادب باید کرد
هوش مصنوعی: وقتی که یک کودک شوخی میکند، صدای او به خوبی شنیده میشود. بنابراین، کسانی که ادب ندارند باید از ادب یاد بگیرند و تربیت شوند.
ریزش ابر نباشد به فشردن موقوف
از کریمان چه ضرورست طلب باید کرد؟
هوش مصنوعی: بارش باران به فشار آوردن ابر بستگی ندارد، چرا که از انسانهای بزرگوار و سخاوتمند نباید چیزی را درخواست کرد؛ بلکه باید به سراغ خود آنها برویم و درخواست کنیم.
چشم بستن ز مکافات رکاب ظفرست
خصم مغلوب چو شد ترک غضب باید کرد
هوش مصنوعی: بستن چشم از عواقب، نشانهی پیروزی است. زمانی که دشمن شکست خورده، باید از خشم دست برداشت و آرامش را حفظ کرد.
هست در خاطر اگر داعیه بخت جوان
صائب از پیر خرابات طلب باید کرد
هوش مصنوعی: اگر در دل امید بخت جوانی وجود دارد، باید از پیران و صاحبنظران در این زمینه یاری جست.